مقایسه اثربخشی درمان شناختی- رفتاری و روان‌درمانی معنوی- مذهبی با تأکید بر آموزه‌های اسلامی بر شدت نشانگان وسواس فکری- عملی زنان مبتلا به وسواس شستشو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران.

2 روان‌پزشک، دانشکده علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.

3 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران.

4 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مقایسۀ اثربخشی درمان شناختی-رفتاری و روان‌‌درمانی معنوی- مذهبی با تأکید برآموزه‌های اسلامی برشدت نشانگان وسواس فکری- عملی زنان مبتلا به وسواس شستشو انجام شد. روش این پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پـس‌آزمـون همراه بـا گـروه کنتـرل بود. جامعة آماری پژوهش شامل همه زنان مبتلا به وسواس شستشو مراجعه‌کننده به یکی از مراکز درمانی روان‌پزشکی و روان‌شناسی شهر تهران درسال 1397 بودند. از بین آن‌ها 39 نفر به صورت نمونه‌گیری هدفمند، انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه 13 نفره (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) گمارده شدند. درمان شناختی-رفتاری برروی گـروه آزمایش اول و درمان معنوی- مذهبی با تکیه برآموزه‌های اسلامی برروی گـروه آزمـایش دوم، بـه صـورت گروهی، هـردرمـان، هفته‌ای 1بار در 8 جلسه 120 دقیقه‌ای اجرا شد؛ و گـروه کنتـرل مداخلـه‌ای دریافت نکرد. به‌منظور جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه وسواس فکری– عملی ییل براون، استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس یک‌متغیره و آزمون تعقیبی فیشر استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که هر دو روش درمانی شناختی–رفتاری و معنوی- مذهبی با تأکید برآموزه‌های اسلامی بر کاهش وسواس فکری– عملی اثربخش بودند، اما تفاوت معناداری بین اثربخشی این دو شیوه درمانی بر کاهش شدت نشانگان وسواس فکری- عملی زنان مبتلا به وسواس شستشو به‌دست نیامد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Comparison of Cognitive Behavior Therapy and Islamic Based Spiritual Religion Psychotherapy on the Intensity of the Symptoms of Obsessive- Compulsive of Women with Washing Compulsive

نویسندگان [English]

  • Sepideh Mortezaeifar 1
  • Mostafa Hamdieh 2
  • Anita Baghdasaryans 3
  • Sedigheh Targhi Jah 4
1 Master of Psychology, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran.
2 Psychiatrist, Shahid Beheshti School of Medical Sciences, Tehran, Iran.
3 Assistant Professor Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran.
4 Assistant Professor Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The present study was conducted to investigate the comparison of cognitive behavior therapy and Islamic based spiritual religion psychotherapy on the Intensity of the Symptoms of obsessive- compulsive of women with washing compulsive. The research is a semi-experimental one with pretest-posttest design and control group. The research population includes all women with washing compulsive disorder  who referred to Tehran  city’s Psychiatry and Psychotherapy Centers in 2018. Among them, 39 people selected in the form of purposefully method and then randomly assigned to three groups of 13. Cognitive-behavioral therapy on the first experimental group and Islamic based spiritual religion psychotherapy on the second experimental group, during eight 120-min sessions 1 sessions a week. The third group, i.e., control group was put in the waiting list. In order to collect data, Yale-Brown Obsessive-Compulsive were used. Univariate analysis of variance and Fisher's post hoc test were used for analysis of data. The results showed that both cognitive behavior therapy and Islamic based spiritual religion psychotherapy have been effective in reducing obsessive-compulsive disorder, and there was not obsessed a significant difference between the efficacy of these two therapies in reducing the severity of obsessive- compulsive of women with washing compulsive.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive behavior therapy
  • obsessive- compulsive disorder
  • spiritual
  • washing

مراجع

ابوالحسنی، زینب.، شریف، میرعماد.، کافی، سیدموسی.، میکائیلی، نیلوفر.، شاه ملک پور، حسن و سلطانی، رضا (1393). اثربخشی روان درمانی مذهبی بر کاهش نشانه‌های وسواس، اضطراب و افسردگی در نوجوانان مبتلا به وسواس فکری‌ـ‌ عملی. مجله روان‌شناسی بالینی کودک و نوجوان، 2(1): 86-71.
ابوالقاسمی، عباس و سلطانی شال، رضا (1398). مقایسه سیستم‌های مغزی رفتاری و تنظیم هیجان در زنان مبتلا به اختلال وسواس احتکار و سایر اختلالات وسواس فکری-عملی. دوماهنامه فیض، ۲۳(۱): 82-75.
امامیان، اکرم و لطیفی، زهره (1394). مقایسۀ اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان مبتنی بر معنویت؛ بر میزان شادکامی، بهزیستی روان‌شناختی و کیّفیت زندگی زنان مبتلا به اختلال وسواسی- جبری. فصلنامه روان‌شناسی و دین، 4(44): 86-69.
اندوز، زهرا.، صاحبی، علی و طباطبایی، محمود (1384). مقایسۀ کارایی و اثربخشی «رویارویی و بازداری از پاسخ» با «درمان از طریق کاهش فکر خطرناک» در اختلال وسواس شستشو. مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، 11(2): 149-139.
آقایی، فاطمه و آل یاسین، سیدعلی (1395). اثربخشی درمان شناختی - رفتاری در اختلال وسواسی _جبری. هفتمین کنفرانس بین‌المللی روان‌شناسی و علوم اجتماعی، تهران.
آقایی، فاطمه و آل یاسین، سیدعلی (۱۳۹۵). اثربخشی درمان شناختی - رفتاری در اختلال وسواس فکری اجباری عمل شستشو. هفتمین کنفرانس بین المللی روان‌شناسی و علوم اجتماعی، تهران، شرکت همایشگران مهر اشراق.
برقعی، شیماسادات.، روشن، رسول و بهرامی، هادی (1399). اثربخشی درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد و معنویت‌درمانی به‌شیوه گروهی بر بهبود شدت علائم و باورهای وسواسی و کیفیت زندگی افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری و عملی. مجله مطالعات ناتوانی، 6(10): 9-1.
دادفر، محبوبه.، ملکوتی، کاظم.، بوالهری، جعفر و مهرابی، فریدون (1381). بررسی تأثیر درمان دارویی بر تغییر تشخیص اختلال­های شخصیت در بیماران وسواسی- جبری.  فصلنامه اندیشه و رفتار در روان‌شناسی بالینی، 8(1): 87-76.
زنجانی، زهرا.، امیدی، عبدالله.، احمدوند، افشین و شعبانی، محمد جواد (1398). مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان شناختی-رفتاری بر اجتناب تجربه‌ای، ارزش‌ها و کاهش علایم وسواس در نوجوانان مبتلا به اختلال وسواسی جبری. طرح پژوهشی اتمام یافته دانشکده پزشکی کاشان.
علیرضایی مقدم بجستانی، سمیه.، لطفی کاشانی، فرح و باقری، فریبرز (1396). اثربخشی معنویت درمانی گروهی بر کاهش نشانگان اختلالات روانی همسران جانبازان مبتلا به ‏PTSD‏ ناشی از جنگ. فصلنامه روان‌شناسی نظامی، 8(32): 19-5.
فرهودی، فرزاد.، صالحی فدردی، جواد.، غنایی چمن‌آباد، علی و میرحسینی، سید‌حمید (1398). اثربخشی درمان شناختی‌رفتاری مواجهه و جلوگیری از پاسخ بر بیماران مبتلا به اختلال وسواسی جبری مذهبی و آلودگی. مجله دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، 27(11)، 2111-2099.  
قندهاری‌زاده، افسانه.، آقامحمدیان شعرباف، حمیدرضا و باقری، فریبرز (1397). اثربخشی درمان بهزیستی روان‌شناختی بر بهبودی وسواس فکری-عملی و ترس از ارزیابی منفی زنان مبتلا به وسواس شستشو .مجله روان پرستاری، 6(4): 34-27.
هاشمیان، پژمان.، ناظمیان، عباس و هاشمیان، پیمان (1395). مقایسۀ اثربخشی روش‌های درمان شناختی-رفتاری و نوروفیدبک در اختلال وسواسی-جبری نوجوانان. مجله علوم پزشکی مشهد، 59(1): 55-48.
یعقوبی‌زاده، فریده و محمودعلیلو، مجید (1395). اثربخشی درمان تلفیقی رویارویی همراه با جلوگیری از پاسخ و تصحیح رمزگذاری ترجیحی مذهبی بر کاهش نشانه‌های اختلال وسواسی-اجباری. فصلنامه مطالعات روان‌شناختی، 12(4): 64-49.
 
Abolghasemi, A. and Soltani Shal, R. A.  (2019). Comparison of brain behavioral systems and emotional regulation in women with compulsive hoarding and other obsessive-compulsive disorders. Journal of Feyz, 23(1): 75-82. (Text in Persian).
Abolhassani, Z., Sharif, M., Kafi, S., Mikaeili, N., Shahmalekpour, H. and Soltani, R. (2014). Efficacy of religious psychotherapy in reducing the symptoms of obsession, anxiety and depression in adolescents with obsessive-compulsive disorder. Clinical Child and Adolescent Psychology Journal, 2(1): 71-86. (Text in Persian).
Aghaei, F. and Al-Yassin, S. A. (2016). The effectiveness of cognitive-behavioral therapy on obsessive compulsive disorder washing. 7th International Conference on Psychology and Social Sciences, Tehran, Iran. (Text in Persian).
Andouz, Z., Sahebi, A. and Tabatabai, S. M. (2005). Comparing efficacy and effectiveness of ERP and DIRT methods in treatment of compulsive washing. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 11 (2): 139-149. (Text in Persian).
Borghei, S., Roshan, R. and Bahrami, H. (2020). Treatment based on acceptance and commitment and spirituality of religious therapy in a group method improvement of the severity of obsessive-compulsive symptoms and obsessive beliefs and quality of life in people with obsessive-compulsive disorder. Middle Eastern Journal of Disability Studies, 6(10): 1-9. (Text in Persian).
Dadfar, M., Malakouti, K., Bolhari, J. and Mehrabi, F. (2002). The impact of pharmacological treatment on personality disorders of obsessive-compulsive patients. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 8(1): 76-87. (Text in Persian).
De Silva, P. and Rachman, S. (1998). Obsessive-Compulsive Disorder: The facts. USA: Oxford University Press.
Emamyan, A. and latifi, Z. (2019). A comparative analysis of the effectiveness of admission and commitment-based therapy and spirituality-based one on the happiness, psychological well-being and the quality of life of the affected women by obsessive ompulsive disorder. Journal of Ravanshenasi Va Din, 11(4): 69-86. (Text in Persian).
Farhoodi, F., Salehi Fadardi, J., Ghanaie Chamanabad, A. and Mirhoseini, S. H. (2020). Effectiveness of cognitive behavioral therapy based on exposure and response prevention on patients with contamination obsessive-compulsive disorder and scrupulosity. Journal of Shahid Sadoughi University of Medical Sciences, 27(11): 2099-2111.(Text in Persian).
Franklin, M. E., Kratz, H. E., Freeman, J. B., Ivarsson, T. and et al. (2015). Cognitive-behavioral therapy for pediatric obsessive-compulsive disorder: Empirical review and clinical recommendations. Journal of Psychiatry Research, 227(1): 78-92.
Gandaharizadeh, A., Aghamohammadian Sharbaf, H. and Bagheri, F. (2018). The effectiveness of psychological well-being treatment on obsessive- compulsive disorder improvement and the fear of negative evaluation of women with washing compulsive Iranian Journal of Psychiatric Nursing, 6(4):27-34. (Text in Persian).
Goodman, W. K., Price, L. H., Rasmussen, S. A., Mazure, C., Fleischmann, R. L., Hill, C. L. and Charney, D. S. (1989). The Yale-Brown Obsessive Compulsive Scale: I. Development, use, and reliability. Archives of general psychiatry Journal, 46(11): 1006-1013.
Hashemian, P., Nazemian, A. and Hashemian, P. (2016). Comparison of efficacy of cognitive-behavioral therapy and neurofeedback on symptoms of adolescence obsessive-compulsive disorder. medical journal of mashhad university of medical sciences, 59(1): 48-55. (Text in Persian).
Mohammadi, F. (2013). The effectiveness of islamic spiritual therapy on spiritual health and craving for opiate-dependent patients in isfahan. Master's Degree in General Psychology. Isfahan Khararsgan Research Branch. (Text in Persian).
Revheim, N. and Greenberg, W. M. (2017). Spirituality matters: creating a time and place for hope psychiatric rehabilitation. Journal of spirituality, 30(4): 307-310.
Richards, P.S., Hardman, R.K. and Berrett, M.E. (2017). Spiritual approaches in the treatment of women with eating disorders. Washington:American Psychological Association.
Steketee, G., Siev, J., Yovel, I.,  Lit, K. and et al. (2019). Predictors and Moderators of Cognitive and Behavioral Therapy Outcomes for OCD: A Patient-Level Mega-Analysis of Eight Sites. Journal  of Behavior Therapy, 50(1): 165-176.
Wells, A. (2009). Metacognitive therapy for anxiety and depression. Ttranslator: Mohammadkhani, Sh. (2013). Tehran: Varay Danesh press.
Wilson, K.A. and Chambless, D.L. (1999). Inflated perceptions of responsibility and obsessive compulsive symptoms. Behaviour Journal of Research and Therapy, 37(4): 325-335.
Yaghoubzadeh, F. and Mahmoud Alilo, M. (2017). The effectiveness of treatment of obsessive-compulsive disorder (type washing) through religious preferential encoding correction with exposure and response prevention. Journal of Psychological Studies, 12(4): 49-64. (Text in Persian).
Zanjani, Z., Omidi, A., Ahmadvand, A. and Shabani, M. J. (2019). Comparison of the effectiveness of acceptance and commitment-based therapy and cognitive-behavioral therapy on experience avoidance, values, and symptom reduction in adolescents with obsessive-compulsive disorder. Completed research project of Kashan Medical School.(Text in Persian).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار