اثربخشی طرح‌واره‌ درمانی گروهی بر دشواری تنظیم هیجان و پرخاشگری در دختران نوجوان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی روان‌شناسی تربیتی، گروه روان‌شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

2 استادیار گروه روان‌شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی و تداوم اثر طرح‌واره درمانی بر دشواری تنظیم هیجان و پرخاشگری در دانش‌آموزان دختر نوجوان بود. روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری دوماهه با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری پژوهش را کلیۀ دانش‌آموزان دختر متوسطه دوم شهر تهران در سال تحصیلی 98-97 تشکیل دادند که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند تعداد 40 نفر از آن‌ها انتخاب و در گروه‌های آزمایشی و کنترل (هر گروه 20 نفر) گمارده شدند. به‌منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه‌های دشواری تنظیم هیجان و پرخاشگری، در سه مرحله استفاده شد. گروه‌ آزمایشی تحت طرح‌واره‌درمانی (8 جلسۀ 90 دقیقه‌ای) قرار گرفتند؛ اما گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله‌ای دریافت نکردند. داده‌ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل واریانس با اندازه‌های مکرر تجزیه و تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد طرح‌واره درمانی بر کاهش تمام مؤلّفه‌های دشواری تنظیم هیجان و پرخاشگری دانش‌آموزان دختر نوجوان اثربخش بود. اما گذشت زمان باعث شد به صورت معناداری این تأثیر در مرحلۀ پیگیری کاهش داشته‌باشد. درواقع طرح‌واره‌درمانی با کار بر روی ابعاد چندوجهی فرد زمینۀ تغییر را فراهم کرده و اثر‌بخش است. از آن‌جایی که دوران نوجوانی فی‌نفسه با دشواری در تنظیم هیجان و ناهنجاری‌های رفتاری از جمله پرخاشگری همراه است، می‌توان طرح‌واره‌درمانی را به‌منظور کاهش دشواری تنظیم هیجان و پرخاشگری نوجوانان به‌کار برد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Efficacy of Group Schema Therapy on Difficulty in Emotion Regulation and Aggression in Adolescent Girls

نویسندگان [English]

  • Mozhgan Yazdani 1
  • Fariba Hafezi 2
  • Parvin Ehteshamzadeh 2
  • Zahra Dasht Bozorgi 2
1 PhD student of educational psychology, Department of Psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
2 Assistant Professor of the Department of Psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was the effectiveness of schema therapy on the difficulty in emotion regulation and aggression in adolescent girl students. The research method was Quasi-experimental with pre-test, post-test, and two-month follow-up with the control group. The statistical population of this study included all-female high school students in the year 2019-2020, that using the purposive sampling method, 40 of them were selected and randomly assigned to the experimental and the control group (each group of 20 people). Emotion Difficulty Regulation Questionnaire and Aggression Questionnaire were used in three steps to collecting data. The experimental group received Schema Therapy (8 sessions 90 minutes) but the control group received no treatments. Data were analyzed using repeated-measures ANOVA. The results showed that schema therapy was effective in reducing all subscales of difficulty in regulating emotion and aggression in adolescent female students. But over time, this effect was significantly reduced in the follow-up phase. In fact, schema therapy, by working on the multidimensional dimensions of the individual, provides the ground for change and is effective. Adolescence itself is associated with difficulty in cognitive regulation and behavioral abnormalities, including aggression, so schema therapy can be used as a means of reducing the difficulty in cognitive regulation and aggression in the adolescent.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Adolescence
  • aggression
  • difficulty in emotion regulation
  • schema therapy

مراجع

زاهدی‌فر، شهین.، نجاریان، بهمن‌ و شکرکن، حسین‌ (1379). ساخت‌ و اعتباریابی‌ مقیاسی‌ برای‌ سنجش‌ پرخاشگری. علوم تربیتی، 7(1):73-102.
شهسواری، مهستی.، فتحی آشتیانی، علی و رسول‌زاده طباطبائی، کاظم (1395). شاخص توده بدنی: مقایسه تنظیم هیجان و رفتار خوردن. مجله یافته، ۱۸ (۳) ، ۱۰۴-۱۱۳
قدم‌پور، عزت‌اله.، حسینی رمقانی، نسرین السادات.، مرادیانی گیزه رود، سیده خدیجه‌ (1397). اثربخشی طرح‌واره‌درمانی هیجانی بر حساسیت اضطرابی و راهبردهای تنظیم هیجان دانش‌آموزان مضطرب اجتماعی. ارمغان دانش، ۲۳ (۵): ۵۹۱-۶۰۷
گلی، رحیم.، هدایت، سعیده.، دهقان، فاطمه و حسینی شورابه، مریم (1395). اثربخشی طرح‌واره‌درمانی گروهی بر بهزیستی روان‌شناختی و پرخاشگری دانشجویان. مجله سلامت و مراقبت، ۱۸ (۳): ۲۵۸-۲۷۵.
همتی ثابت، وحید.، روحانی شهرستانی، نیکو.، همتی ثابت، اکبر و احمدپناه، محمد (1395). اثربخشی طرح‌واره درمانی در کاهش پرخاشگری و اضطراب اجتماعی نوجوانان پسر 17 تا 18 سال شهرستان همدان. مجله روان‌شناسی و روان‌پزشکی شناخت، 3 (2):93-82.
یانگ، جفری.، کلوسکو، ژانت و ونشار، مارجوری (1396). طرح‌واره درمانی: راهنمای کاربردی برای متخصصان بالینی. ترجمه: حسن حمیدپور و زهرا اندوز. تهران: ارجمند.
Balia, C., Carucci, S., Coghill, D. and Zuddas, A. (2018). The pharmacological treatment of aggression in children and adolescents with conduct disorder. Do callous unemotional traits modulate the efficacy of medication? Neuroscience & Biobehavioral Reviews,91, 218-238. https: //doi.org/10.1016/j.neubiorev.2017.01.024
DeTore, N. R., Mueser, K. T., Byrd, J. A. and McGurk, S. R. (2019). Cognitive functioning as a predictor of response to comprehensive cognitive remediation. Journal of psychiatric research, 113, 117-124. https: //doi.org/10.1016/j.jpsychires.2019.03.012
Dutt, D., Pandey, G. K., Pal, D., Hazra, S. and Dey, T. K. (2013). Magnitude, types and sex differentials of aggressive behaviour among school children in a rural area of West Bengal.Indian journal of community medicine: official publication of Indian Association of Preventive & Social Medicine,38 (2): 109. https: //doi.org/10.4103/0970-0218.112447
Frick, P. J. (2016). Current research on conduct disorder in children and adolescents. South African Journal of Psychology, 46 (2): 160-174.
Ghadampour, E., Hosseini Ramaghani, N. and Moradiani Gizeh Rod, S. (2018). Effectiveness of Emotional Schema Therapy on Anxiety Sensitivity and Emotion Regulation Strategies in Socially Anxious Students. Armaghane danesh, 23 (5): 591-607. (Text in Persian)
Goli, R., Hedayat, S., Dehghan, F., Hosseini-Shorabe, M (2016). The Effect of Group Schema Therapy on Psychological Well-being and Aggression in University Students. Journal of health & care; 18 (3):258-275. (Text in Persian)
Gratz, K. L., & Roemer, L. (2004). Multidimensional assessment of emotion regulation and dysregulation: Development, factor structure, and initial validation of the difficulties in emotion regulation scale. Journal of psychopathology and behavioral assessment, 26 (1): 41-54.
Hajikhaniyan, Z., Astaneh, A. N., Sadighi, G., & Koushkestani, R. (2020). The effect of schema therapy on emotion regulation, happiness, and procrastination in health center employees. World Journal of Advanced Research and Reviews, 5 (1): 043-049.
Hemmati Sabet, V., Rohani Shahrestani, N., Hemmati Sabet, A. and Ahmadpanah, M. (2016). The Effectiveness of Schema Therapy in Reducing Aggression and Social Anxiety in Adolescents of Hamedan city aged 17 to 18 years. Shenakht Journal of Psychology and Psychiatry. 3 (2):82-93. (Text in Persian)
Mahdavi, A., Yaghoobi, A., Rashid, K. and Kordnoghabi, R. (2020). Comparison of the Effect of Compassion based Techniques and Cognitive Behavioral Schema Therapy Techniques in Reducing Loneliness and Emotion Regulation Difficulties in Runaway Adolescent Girls. Iranian Evolutionary and Educational Psychology Journal, 2 (1): 33-45.
Rikkers, W., Lawrence, D., Hafekost, J.and Zubrick, S. R. (2016). Internet use and electronic gaming by children and adolescents with emotional and behavioural problems in Australia–results from the second Child and Adolescent Survey of Mental Health and Wellbeing. BMC public health, 16 (1), 399. https: //doi.org/10.1186/s12889-016-3058-1.
Shahsavari, M., Fathi Ashtiani, A. and Rasoolzadeh Tabatabae, K. (2016) Body mass index: comparison of emotion regulation and eating behavior. Yafte, 18 (3):104-113. (Text in Persian)
Taylor, C. D., Bee, P. and Haddock, G. (2017). Does schema therapy change schemas and symptoms? A systematic review across mental health disorders. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 90 (3): 456-479.
Young, J., Klosko, J. and Weishaar, M. (2003). Schema Therapy: a practitioner's guide, translated by Hamidpour, H. & Anderouz, Z. Tehran Arjomand, Iran. (Text in Persian).
  Zahedifar, S., Najarian, B. and Shokrkon, H. (2000). Construction and Validationof a Scale for the Measurement of Aggression. Journal of Educational Scinces, 7(1): 73-102. (Text in Persian)
Zhang, J., Cao, W., Wang, M., Wang, N., Yao, S. and Huang, B. (2019). Multivoxel pattern analysis of structural MRI in children and adolescents with conduct disorder. Brain imaging and behavior, 13(5): 1273-1280.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار