اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر سوگیری توجه به تهدید و رفتار‌های ایمنی در دانش‌آموزان با نشانگان اختلال اضطراب اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کاندیدای دکتری تخصصی روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

2 دانشیار علوم اعصاب، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، ارزیابی اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر سوگیری توجه به تهدید و رفتارهای ایمنی دانش­آموزان با نشانگان اختلال اضطراب اجتماعی بود. روش پژوهش، شبه ­آزمایشی، از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون - پیگیری با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری، شامل دانش ­آموزان 16 تا 19 ساله­ با نشانگان اختلال اضطراب اجتماعی شهرستان سنقر در سال 1401 بود. به روش نمونه­ گیری هدفمند، 28 نفر انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارش شدند. از تکلیف تصویری پروب دات و مقیاس رفتارهای ایمنی ترس اجتماعی در سه بازۀ زمانی ( پیش آزمون، پس از مداخله و پیگیری) استفاده شد. گروه آزمایش 8 جلسۀ درمانی 90 دقیقه­ای بر اساس پروتکل درمان پذیرش و تعهد برای اختلال اضطراب اجتماعی نوجوانان( آلوز و همکاران) دریافت کردند. داده ­ها با تحلیل واریانس آمیخته با اندازه ­گیری مکررتحلیل شدند. نتایج نشان داد که تفاوت معناداری در میانگین نمرات گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحلۀ پس ­آزمون، وجود دارد. همچنین، دستاوردهای درمانی در مرحلۀ پیگیری حفظ شده بود. بنابراین، برای کاهش سوگیری توجه به تهدید و رفتارهای ایمنی در دانش آموزان مبتلا به این اختلال، درمان پذیرش و تعهد، می­تواند مورد استفاده روان درمانگران قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy on Attention Bias to Threat and Safety Behaviors in Students with Social Anxiety Disorder

نویسندگان [English]

  • Ali Parvandi 1
  • Gholamreza Chalabianloo 2
  • Hassan Bafandeh Gharamaleki 2
1 PhD candidate, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran
2 Associate professor, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran
چکیده [English]

The purpose of the present study was evaluation of the effectiveness of acceptance and commitment therapy on attention bias to threat and safety behaviors in students with social anxiety disorder (SAD) symptoms. The research design was quasi-experimental, pretest-posttest, follow-up with the control group. The statistical population of the research included all students aged 16-19 with SAD symptoms in Songhor city in 2022. By purposeful sampling method, 28 students were selected and assigned equally to experimental and control groups. Pictorial Dot Probe Task and Social Phobia Safety Behaviors Scale were used in three stages. The experimental group received eight 90-minute treatment sessions based on acceptance and commitment therapy protocol for social anxiety disorder in Adolescence (Alves et al.). Data were analyzed by mixed analysis of variance with repeated measure. The results showed that there was a significant difference in the average scores of the experimental group compared to the control group in the post-test stage. Also, therapeutic gains had maintained in the follow-up stage. Therefore, to reduce attention bias and safety behaviors in students with this disorder, acceptance and commitment therapy can be used by psychotherapists.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Acceptance and commitment therapy
  • attention bias to threat
  • safety behavior
  • social anxiety disorder

مراجع

استوار، صغری و رضویه، اصغر. (1392). بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس اضطراب اجتماعی برای نوجوانان جهت استفاده در ایران، فصلنامه علمی روشها و مدلهای روان شناختی، 3(12)،69-87.
پاک، راضیه؛ محمودعلیلو، مجید؛ بیرامی، منصور؛ بخشی پور رودسری، عباس(1401). مقایسه سوگیری توجه در دانشجویان مضطرب اجتماعی، با نشانه اضطراب اجتماعی و بهنجار در دانشگاهای شهر تبریز در سال ۱۴۰۱: یک مطالعه توصیفی، مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. ۲۱ (۱۰) :۱۰۳۷-۱۰۵۴. http://journal.rums.ac.ir/article-1-6730-fa.html
تقی پور، بهزاد؛ بشرپور، سجاد؛ برزگران، رقیه؛ زارع، نرجس و زالی کره ناب، نعمت. (1399). اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر سوگیری توجه و بازداری‌هیجانی زنان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی، مطالعات روان‌شناختی،16(2).56-41
https:// doi. org/10.22051/psy.2020.30040.2143
خرم نیا، صمد؛ طاهری، امیرعباس؛ محمدپور، محسن؛ فروغی، علی اکبر؛ کریم زاده، یاسمن. (1400). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر حساسیت بین فردی و انعطاف پذیری روان شناختی در دانشجویان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی: یک مطالعه کار آزمایی بالینی، مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت، ۸ (۱) :۱۵-۲۷. http://dx.doi.org/10.32598/shenakht.8.1.15
هاشمی، سید اسماعیل؛ حسنوند عموزاده، مهدی؛ مهرابی زاده هنرمند، مهناز؛ بساک نژاد، سودابه و ربیعی، محمد. (1400).ارزیابی الگوی ساختاری عوامل ایجاد کننده و تداوم بخش اختلال اضطراب اجتماعی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی، مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ۳۱ (۲۰۶) :۱۱۴-۱۲۹. 
Alves, F., Figueiredo, D. V., & Vagos, P. (2022). Acceptance and Commitment Therapy for Social Anxiety Disorder in Adolescence: Preliminary Appraisal Based on a Case Study Approach. Clinical Case Studies, 0(0). https://doi.org/10.1177/15346501221144069
Alves, F., Figueiredo, D. V., & Vagos, P. (2021). The Prevalence of Adolescent Social Fears and Social Anxiety Disorder in School Contexts. International journal of environmental research and public health, 19(19), 12458. https://doi.org/10.3390/ijerph191912458
Azriel, O., & Bar-Haim, Y. (2020). Attention bias. In J. S. Abramowitz & S. M. Blakey (Eds.), Clinical handbook of fear and anxiety: Maintenance processes and treatment mechanisms (pp. 203–218). American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/0000150-012. 
Bantin, T., Stevens, S., Gerlach, A.L., Hermann, C. (2016). What does the facial dot-probe task tell us about attentional processes in social anxiety? A systematic review.  Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry.50:40-51. https://doi.org/10.1016/j.jbtep.2015.04.009
Boland, R; Verdiun, M and Ruiz, P. (2022). Kaplan & Sadock’s Synopsis of Psychiatry 12th Edition. North American, Wolters Kluwer Health. Publication.
Brooks, S. J., & Kutcher, S. (2004). The Kutcher Generalized Social Anxiety Disorder Scale for Adolescents: Assessment of its evaluative properties over the course of a 16-week pediatric psychopharmacotherapy trial. Journal of Child and Adolescent Psychopharmacology, 14(2), 273-286. doi: 10.1089/1044546041649002
Burato, K.R.S.D.S., Crippa, Jose., Loureiro, Sonia. (2009). Validity and reliability of the social phobia safety behaviour scale in social anxiety. Revista de Psiquiatria Clinica. 36. 175-181+182. http://dx.doi.org/10.1590/S0101-60832009000500001
Caletti, E., Massimo, C., Magliocca, S., Moltrasio, C., Brambilla, P., & Delvecchio, G. (2022). The role of the acceptance and commitment therapy in the treatment of social anxiety: An updated scoping review. Journal of affective disorders, 310, 174–182. DOI: 10.1016/j.jad.2022.05.008
Evans, R., Chiu, K., Clark, D. M., Waite, P., & Leigh, E. (2021). Safety behaviours in social anxiety: An examination across adolescence. Behaviour research and therapy, 144, 103931. doi: 10.1016/j.brat.2021.103931
Evans. R., Clark, D.M., Leigh, E. (2022). Are young people with primary social anxiety disorder less likely to recover following generic CBT compared to young people with other primary anxiety disorders? A systematic review and meta-analysis. Behavioural and Cognitive Psychotherapy. 2021;49(3):352–369. DOI: 10.1017/S135246582000079X
Fleming, Jan E., Kocovski, Nancy L., Segal, Zindel V. (2013). The Mindfulness and Acceptance Workbook for Social Anxiety and Shyness: Using Acceptance and Commitment Therapy to Free Yourself from Fear and Reclaim Your Life.  New Harbinger Publications.
Gray, E., Beierl, ET., Clark, DM. (2019) Sub-types of safety behaviours and their effects on social anxiety disorder. PLOSONE;14(10) DOI: 10.1371/journal.pone.0223165
Harris, Russ. (2021). Trauma-Focused ACT: A Practitioner’s Guide to Working with Mind, Body, and EmotionUsing Acceptance and Commitment Therapy (1st edition). Context Press Publications.
Hashemi, S E., Hassanvand Amouzadeh M., Mehrabizadeh Honarmand M., Bassak Nejad S., Rabiei M. (2022). Evaluating The Structural Model for Causative and Maintaining Factors of Social Anxiety Disorder in Students of Medical Sciences. J Mazandaran Univ Med Sci, 31 (206) :114-129. (Text in Persian). http://jmums.mazums.ac.ir/article-۱-۱۷۲۶۸-fa.html
Hofmann, Stefan G., Otto, Michael W. (2017). Cognitive Behavioral Therapy for Social Anxiety Disorder: Evidence-Based and Disorder-Specific Treatment Techniques, New York, Routledge publication. https://doi.org/10.4324/9781315617039
Inam, A., Khalil, H., Tahir, W. B., & Abiodullah, M. (2014). Relationship of emotional intelligence with social anxiety and social competence of adolescents. Nurture, 8(1), 20-29. Retrieved from https://search-proquest-com.ezproxy.lib.monash.edu.au/docview/1807744503?accountid=12528
Khoramnia, S., Bavafa, A., Jaberghaderi, N., Parvizifard, A., Foroughi, A., Ahmadi, M., & Amiri, S. (2020). The effectiveness of acceptance and commitment therapy for social anxiety disorder: a randomized clinical trial. Trends in psychiatry and psychotherapy, 42(1), 30–38. (Text in Persian)
       http://dx.doi.org/10.32598/shenakht.8.1.15
Kim, D., Kang, H. Y., & Ahn, J. K. (2022). The relationship between three subtypes of safety behaviors and social anxiety: Serial mediating effects of state and trait post-event processing. Frontiers in psychology, 13, 987426. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.987426
Kirk, A., Meyer, J. M., Whisman, M. A., Deacon, B. J., & Arch, J. J. (2019). Safety behaviors, experiential avoidance, and anxiety: A path analysis approach. Journal of anxiety disorders, 64, 9–15. https://doi.org/10.1016/j.janxdis.2019.03.002
Kishimoto, T., Wen, X., Li, M., Zhang, R. Y., Yao, N., Huang, Y., & Qian, M. (2021). Vigilance-Avoidance Toward Negative Faces in Social Anxiety with and Without Comorbid Depression. Frontiers in psychiatry, 12, 636961. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2021.636961
Prieto-Fidalgo, Á., Miers, A. C., & Calvete, E. (2022). Interpretation Biases in Social Scenarios and Social Anxiety: The Role of Safety Behaviors. Psicothema, 34(4), 489–497. https://doi.org/10.7334/psicothema2021.406
Koster, E., & Bogaerde, A. (2019). Attentional bias and the anxiety disorders. In B. O. Olatunji (Ed.), The Cambridge handbook of anxiety and related disorders (pp. 41–58). Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/9781108140416.003
Ostvar, S., & Razavieh, A. (2013). The Study of Psychometric Properties of Social Anxiety Scale for Adolescents for Use in Iran. Psychological Methods and Models, 3(vol 3/ no 12), 69-78. (Text in Persian).
Pak, R., Mahmoud Alilou, M., Bayrami, M., Bakhshi Pour Roudsari, A. (2023). A Comparison of Attentional Bias in Socially Anxious, Subclinical, and Normal University Students in Tabriz in: A Descriptive Study. Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences; 21 (10) :1037-1054. URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-6730-fa.html. (Text in Persian).
Ramaci, T., Bellini, D., Presti, G., & Santisi, G. (2019). Psychological Flexibility and Mindfulness as Predictors of Individual Outcomes in Hospital Health Workers. Frontiers in psychology, 10, 1302.
https://doi.org/10.3389/fpsyg.2019.01302
Sackl-Pammer, P., Jahn, R., Özlü-Erkilic, Z. et al (2020). Social anxiety disorder and emotion regulation problems in adolescents. Child Adolesc Psychiatry Ment Health 13, 37. https://doi.org/10.1186/s13034-019-0297-9
Taghipuor, B., basharpoor, S., barzegaran, R., Zare, N., & zali Kare nab, N. (2020). The Effectiveness of Emotion Regulation Training on Attention Bias and Emotional Inhabitation in Women with Social Anxiety Disorder. Journal of Psychological Studies, 16(2), 41-56. doi: 10.22051/psy.2020.30040.2143. (Text in Persian)
Wieser, M. J., & Keil, A. (2020). Attentional threat biases and their role in anxiety: A neurophysiological perspective. International journal of psychophysiology: official journal of the International Organization of Psychophysiology, 153, 148–158. https://doi.org/10.1016/j.ijpsycho.2020.05.004
Meissel, E. E. E., Liu, H., Stevens, E. S., Evans, T. C., Britton, J. C., Letkiewicz, A. M., & Shankman, S. A. (2022). The Reliability and Validity of Response-Based Measures of Attention Bias. Cognitive therapy and research, 46(1), 146–160. https://doi.org/10.1007/s10608-021-10212-w

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار