مقایسۀ اثربخشی دو درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و تنظیم هیجان براضطراب سلامت و بازنمایی‌های شناختی–هیجانی بهبود یافتگان کووید-19

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.

2 دانشیار روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

3 استاد روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

هدف این پژوهش، مقایسۀ اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و تنظیم هیجان بر اضطراب سلامت و بازنمایی‌های شناختی-هیجانی  بیماران بهبودیافته کرونا بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ پژوهش شامل کلۀ مبتلایان به کرونا بود که به مراکز درمانی مراجعه کردند. از این تعداد 75 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به روش تخصیص تصادفی در گروه های آزمایش و یک کنترل جایگزین شدند. آزمون اضطراب سلامت و بازنمایی‌های شناختی- هیجانی در پیش آزمون انجام شد. سپس هر دو روش درمانی در 8 جلسه 60 دقیقه ای بصورت گروهی و آنلاین  اجرا شدند. داده‌ها با استفاده از آزمون کوواریانس چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد استفاده از آموزش اکت در مرحله پس آزمون براضطراب سلامتی تأثیر داشت، اما در مرحلۀ پس آزمون بر کاهش بازنمایی های شناختی- هیجانی تأثیری نشان نداد. آموزش تنظیم هیجان بر کاهش بازنمایی های شناختی- هیجانی، اضطراب سلامتی در مرحله پس آزمون تأثیر داشت. به نظر می رسد که تنظیم هیجان نتیجه موثرتری نسبت به اکت داشته باشد و می تواند در مراکز سلامت و بالینی جهت بهبود این بیماران استفاده گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Comparison of the Effectiveness of ACT and ER on Health Anxiety and CER of Recovered Covid-19 Patients

نویسندگان [English]

  • Nasrin Zamani Zad 1
  • Esmaeil Soleymani 2
  • Ali Esazadeghan 3
1 Ph.D. candidate of psychology, Faculty of Literature and Humanities, Urmia University, Urmia, Iran.
2 Assistance professor of psychology, Department of psychology, Faculty of Literature and Humanities, Urmia University, Urmia, Iran
3 Professor of Psychology, Department of Psychology, Faculty of Literature and Humanities, Urmia University, Urmia, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to compare the effectiveness of acceptance and commitment therapy (ACT) and emotional regulation (ER) on health anxiety and cognitive-emotional representations (CER) of recovered Covid-19 patients. The research method was a semi-experimental pre-test-post-test type with a control group. The research population included all those infected with the Covid-19 who visited health centers. By convenience sampling 75 of these people were selected, replaced randomly assignment in the experiment and control groups. The test of health anxiety and CER was performed in the pre-test and then, the ACT and ER was implemented in 8 sessions of 60 minutes (online). The obtained data were analyzed through the multivariate covariance test. The use of ACT had an effect on health anxiety in the post-test stage, but on reducing the perception of illness in the post-test stage, the test had no effect. ER had an effect on both of them.  It seems that the ER had a more effective result than the Act and it can be used in health and clinical centers to improve these patients.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Act
  • cognitive-emotional representations
  • Covid-19
  • emotion
  • health anxiety

مراجع

بزازیان، سعیده.، بشارت، محمد علی.، بهرامی احسان، هادی و رجـب، اسـداالله. (1389). نقش تعدیل کننده راهبردهای مقابله در رابطه بین ادراک بیماری، هموگلوبین گلیکوزیله و کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 1. مجله غـدد درون ریـز و متابولیسـم ایـران, 12(3)، 222-213. http://ijem.sbmu.ac.ir/article-1-838-fa.html
خانی جیحونی، علی؛ حیدرنیا، علیرضا؛ کاوه، محمدحسین؛ حاجی زاده، ابراهیم؛ غلامی، طاهره. (1396). تأثیر یک برنامه آموزشی مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی و نظریه شناختی اجتماعی در پیشگیری از پوکی استخوان در زنان. مجله پزشکی جنوب ایران, 22( 1)، 536-529 https://www.sid.ir/paper/33892/fa.
داوودی، محمد رضا؛طاهری، امیرعباس؛ فروغی، علی اکبر؛ احمدی، سید مجتبی؛ و حشمتی، خاطره. (1399). بر افسردگی و کیفیت خواب در نوروپاتی دیابتی دردناک: یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد. مجله دیابت و اختلالات متابولیک، 19(2)، 1081-1088. https://www.sid.ir/paper/966031/fa
زارعی, حیدرعلی, تکلوی, سمیه. (1401). تاثیر مداخله تنظیم هیجان مدل گراس بر سازگاری آموزشی و اضطراب سلامت نوجوانان دارای خانواده مبتلا به کووید-19. مجله سلامت و مراقبت، 24(1)، 64-75.  https://hcjournal.arums.ac.ir/article-1-1371-fa.html
فتح آبادی، جلیل؛ ایزددوست، مونا؛ تقوی، داوود؛ شلانی، بیتا، و صادقی، سعید. (1397). نقش باورهای غیر منطقی سلامت، منبع کنترل سلامت و سبک زندگی سلامت محور در پیش بینی احتمال خطر ابتلای به دیابت. پایش، 17(2)، 169-178. http://payeshjournal.ir/article-1-56-fa.html
ناصری نیا، سجاد؛ و برجعلی، محمود. (1399). اثربخشی درمان متمرکز بر هیجان بر علائم وسواس و اضطراب در بیماران مبتلا به کرونا. مطالعات روان شناسی بالینی، 10(39)، 135-155.  https://jcps.atu.ac.ir/article_12395.html
نرگسی، فریده؛ ایزدی، فاطمه؛ کریمی نژاد، کلثوم، و رضایی شریف، علی. (1396). روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه اضطراب سلامت در بین دانشجویان پزشکی. مجله سنجش آموزشی، 7(27)، 160-147. https://www.sid.ir/paper/214567/fa
Abramowitz, J. S., Deacon, B. J. & Valentiner, D. P. (2007). The short health anxiety inventory: psychometric properties and construct validity in a non-clinical sample. Cognitive Therapy and Research, 31(6), 871-883. DOI: 10.1007/s10608-006-9058-1
Asmundson, G. J., & Taylor, S. (2020). How health anxiety influences responses to viral outbreaks like COVID-19: What all decision-makers, health authorities, and health care professionals need to know. Journal of Anxiety Disorders, 71, 102211. doi:10.1016/j.janxdis.2020.102211
Bazazian, S., Besharat, M., Bahrami, E., & Rajab, A. (2010). Moderating role of coping strategies in relation between the illness perception, glycosylated hemoglobin and quality of life in type I diabetic patients, Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism, 12 (3), 212-222. [persian]. http://ijem.sbmu.ac.ir/article-1-838-fa.html.
Broadbent, E., Petrie, K. J., Main, J., & Weinman, J. (2006). The brief illness perception questionnaire. Journal of Psychosomatic Research, 60(6), 631-637. doi:10.1016/j.jpsychores.2005.10.020
Dovbysh, D. V., & Kiseleva, M. G. (2020). Cognitive emotion regulation, anxiety, and depression in patients hospitalized with COVID-19. Psychology in Russia: State of the Art, 13(4), 134-147. Doi: 10.11621/PIR.2020.0409
Davoudi, M., Taheri, A. A., Foroughi, A. A., Ahmadi, S. M., & Heshmati, K. (2020). Effectiveness of acceptance and commitment therapy (ACT) on depression and sleep quality in painful diabetic neuropathy: a randomized clinical trial. Journal of Diabetes Metabolic Disorders, 19, 1081-1088. [persian]. https://www.sid.ir/paper/966031/fa
Fathabadi, J., Izaddost, M., Taghavi, D., Shalani, B., & Sadeghi, S. (2018). The role of irrational health beliefs, health locus of control and health-oriented lifestyle in predicting the risk of diabetes. Payesh, 17(2), 169-178. [persian]. http://payeshjournal.ir/article-1-56-fa.html.
Gross, J. (2002). Emotion regulation: Current status and future prospects. Psychological Inquiry, 26(1), 1-26. https://doi.org/10.1080/1047840X.2014.940781
Hayes, S. C. (1986). A practical guide to acceptance and commitment therapy. New York, NY: Springer. https://link.springer.com/book/10.1007/978-0-387-23369-7
Kara, A., & Gök, A. (2020). Positive and Negative Affect during a Pandemic: Mediating Role of Emotional Regulation Strategies. Journal of Pedagogical Research, 4(4), 484-497. doi:10.33902/JPR.2020064452
Khani Jeihooni, A., Hidarnia, A., Kaveh, M. H., Hajizadeh, E., & Askari, A. (2017). Retarded: The effect of an educational program based on health belief model and social cognitive theory in prevention of osteoporosis in women. Journal of Health Psychology, 22(5), NP1-NP11. [persian]. https://www.sid.ir/paper/33892/fa.
Leventhal, H., Meyer, D., & Nerenz, D. (1980). The common sense representation of illness danger. Contributions to Medical Psychology, 2, 7-30. tps://link.springer.com/article/10.1007/BF02090456
Moss-Morris, R., Weinman, J., Petrie, J., Horne, R., Cameron, LD., Buick, D. (2002). The Revised illness perception questionnaire (IPQ-R). Psychology and Health, 17 (1), 1-16. https://doi.org/10.1080/08870440290001494
Muñoz-Navarro, R., Malonda, E., Llorca-Mestre, A., Cano-Vindel, A., & Fernández-Berrocal, P. (2021). Worry about COVID-19 contagion and general anxiety: Moderation and mediation effects of cognitive emotion regulation. Journal of Psychiatric Research, 137, 311-318. https://doi.org/10.1016/j.jpsychires.2021.03.004
Nargesi, F., Izadi, F., Kariminejad, K., & Rezaii, S. A. (2017). The investigation of the reliability and validity of Persian version of Health anxiety questionnaire in students of Lorestan University of Medical Sciences. Journal of Educational Assessment, 7(27), 160-147 [persian]. https://www.sid.ir/paper/214567/fa
Naserinia, S., & Barjali, M. (2019). The effectiveness of emotion-focused therapy on obsessive and anxiety symptoms in corona patients. Quarterly Journal of Clinical Studies in Psychology, 10(39),155-135. [persian]. https://jcps.atu.ac.ir/article_12395.html.
Prikhidko, A., Long, H., & Wheaton, M. G. (2020). The effect of concerns about COVID-19 on anxiety, stress, parental burnout, and emotion regulation: the role of susceptibility to digital emotion contagion. Frontiers in Public Health, 8, 567250. https://doi.org/10.3389/fpubh.2020.567250
Rogers, J. P., Chesney, E., Oliver, D., Pollak, T. A., McGuire, P., Fusar-Poli, P., . . . David, A. S. (2020). Psychiatric and neuropsychiatric presentations associated with severe coronavirus infections: a systematic review and meta-analysis with comparison to the COVID-19 pandemic. The Lancet Psychiatry, 7(7), 611-627. doi:10.1016/S2215-0366(20)30203-0
Salkovskis, P. M., & Warwick, H. (2002). The Health Anxiety Inventory: development and validation of scales for the measurement of health anxiety and hypochondriasis. Psychological Medicine, 32(5), 843-853. doi:10.1017/s0033291702005822
SÖĞÜTLÜ, Y., SÖĞÜTLÜ, L., & GÖKTAŞ, S. Ş. (2021). Relationship of COVID-19 pandemic with anxiety, anger, sleep and emotion regulation in healthcare professionals. Journal of Contemporary Medicine, 11(1), 41-49. https://doi.org/10.16899/jcm.804329
Wang, Q. Q., Fang, Y. Y., Huang, H. L., Lv, W. J., Wang, X. X., Yang, T. T., ... & Zhang, Y. H. (2021). Anxiety, depression and cognitive emotion regulation strategies in Chinese nurses during the COVID‐19 outbreak. Journal of Nursing Management, 29(5), 1263-1274.
Zarei, H., & Takloi, S. (2022). The effect of Grass Model's emotion regulation intervention on educational adaptation and health anxiety of adolescents with families affected by Covid-19. Health and Care Journal, 24 (1), 64-75. [persian]. https://hcjournal.arums.ac.ir/article-1-1371-fa.htm.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار