نقش واسطه‌ای طرحواره سازش‌نایافته اولیه بریدگی و طرد در رابطه بین قالب‌های فکری جنسیتی با جبران افراطی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران

2 استادیار گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه­ای طرحواره سازش­نایافته اولیه بریدگی و طرد در رابطه بین قالب­های فکری جنسیتی و جبران افراطی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب بود. 228 دانشجوی زن و مرد در سال تحصیلی 99-98 با روش نمونه­برداری در دسترس به صورت آنلاین انتخاب شدند و به پرسشنامه طرحواره یانگ-فرم کوتاه نسخه سوم، فرم بلند سیاهه نقش جنسیتی بم و سیاهه جبران افراطی یانگ پاسخ دادند. داده­­ها با استفاده از ابزارهای آمار توصیفی و تحلیل مسیر تحلیل شد. نتایج نشان داد که اثر مستقیم قالب­های فکری زنانه و مردانه به صورت مثبت بر طرحواره بریدگی و طرد معنادار بود. اثر مستقیم طرحواره بریدگی و طرد و قالب­های فکری زنانه به صورت مثبت بر جبران افراطی معنادار هستند، اما اثر مستقیم قالب فکری مردانه بر جبران افراطی معنادار نبود. اثر غیر مستقیم قالب­های فکری زنانه و مردانه به صورت مثبت بر جبران افراطی با واسطه طرحواره بریدگی و طرد معنادار بود. بنابراین، پیشنهاد می­شود از مداخلات رسانه­های جمعی و آموزش و پرورش برای کاهش قالب­های فکری جنسیتی استفاده شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Mediating Role of Early Maladaptive Schema Disconnection and Rejection in Relation between Gender Stereotypes and Overcompensation

نویسندگان [English]

  • Mahsa sadeghi 1
  • Mehrnaz Ahmadi 2
1 Master Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Islamic Azad University South Tehran Branch, Tehran, Iran
2 Assistant Professor of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Islamic Azad University South Tehran Branch, Tehran, Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to determine the mediating role of early maladaptive schema disconnection and rejection in relation between gender stereotypes and overcompensation. The research method was descriptive correlational. The statistical population consisted of students of Islamic azad university 228 male and female students in the 99-98 academic year were selected by sampling method available online and the Young Schema Questionnaire short, Bem Sex Role inventory long and Young Compensation inventory responded. The data were analyzed using descriptive statistics and path analysis tools. Results showed that the direct effect of female and male stereotypes on the disconnection and rejection schemas was significant. The direct effect of disconnection and rejection schemas are feminine stereotypes are positively significant on overcompensation. But the direct effect of male stereotypes on overcompensation was not significant. The in direct effect of female and male stereotypes was positively significant on overcompensation through disconnection and rejection schemas. Therefore, it is suggested that mass media and education be use to reduce gender stereotypes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Early maladaptive schema disconnection and rejection
  • gender stereotypes
  • over compensatin
ابراهیمی، مرضیه.، نعمت طاوسی، محترم. (1397). نقش واسطه­ای طرحواره­های سازش­نایافته اولیه در رابطه بین شخصیت با سرسختی. مجله روانشناسی و روا­ن پزشکی شناخت. 5(1): 96-114.
جزنی، نسرین. (1380). نگرشی بر تحلیل جنسیتی در ایران. تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
علی­اکبر دهکردی، مهناز (1389). رابطه عملکرد جنسی زنان با سازگاری زناشویی. مجله علوم رفتاری. 4(3): 206-199
یانگ، جفری.، کلوسکو، ژانت.، ویشار، مارجوری (1389). طرحواره درمانی، ترجمه حسن حمید­پور و زهرا اندوز، تهران: ارجمند.
مهدی­زاده، فاطمه.، دره کردی، علی (1399). رابطه طرحواره­های ناسازگار اولیه و نگرش به روابط فرازناشویی با میانجی­گری ابعاد ذهن آگاهی به منظور ارائه مدل. فصلنامه علمی پژوهشی علوم روانشناختی. 1399;19(87):389-383.
نوربالا، فاطمه.، هادی­بهرامی، احسان.، علی­پور، احمد (1395). اثر پیش­بین سبک­های مقابله­ای اجتناب و جبران افراطی بر سلامت  عمومی.
Aliakbai Dehkordi, M (2010). Relation between women sexual function and marital adjustment. Journal  of Behavioral Sciences. 4(3): 199-206.
Bem, S. L. (1981). Gender schema theory: A cognitive account of sex-typing. Psychologi  Review,88(4),354-364.  
Delcea, C., Enache, A. and Camelia, D. et all. (2017). Assessing maladaptive cognitive schemas as predictors of murder. International Journal of Mental Health & Psychiatry, 3(1). Dio:10.4172/2471- 4372.1000142.
Ebrahimi, M., Nemattavousi, M (1397). The mediating role of early maladaptive schemas in the relation between personality and hardines. Shenakht Journal of Psychology and Psychiatry, 5(1): 96-114.
Graves, BS., Hall, ME., Dias-Karch, C., Haischer, MH, Apter, C (2021) Gender differeces in perceived stress and coping among college students. PLoS ONE 16(8): e0255634. doi:10.1371
Ismaili, A., Afshari, A. The study of the relationship between coping styles and early maladaptive schemas. 5th International Conference of psychology and Social Sciences, Tehran, Iran: 2016. [In Persion].
Jazani, n. (2001). An attitude towards gender analysis in iran. Tehran: shahid beheshti university press.
Kline, R. B. (2010). Principles and practice of structural equation modeling. New York: Guilford Press.
Mahdyzadeh, F., Darekordi, A (2020). The relation between early maladaptive schemas and attitude to meta-marriage relationships with mediating dimensions of mindfulness in order to present the model. Journal of Psychological sciences. 19(87):389-383.
McDonnell, E., Hevey, D., McCauley, M., Ducray, KN (2018). Exploration of associations between early maladaptive schemas, impaired emotional regulation, coping strateges and resilience in opioid dependent  poly-drug users. Subst use Misuse 53(2):1-10.  Doi: 10.1080/10826084.2018. 1473438
Noorbala, F., Hadi Bahrami. E., Alipour, A (2016). Predictive effects of avoidance and overcompensation coping styles on general health. Journal of Health Psychology. 5(17): 51-62.
Schmidt, N.B., Joiner, T.E., Young, J.E., & Telch, M.J. (1995). The Schema Questionnaire: Investigation of psychometric properties and the hierarchical structure of a measure of maladaptive schema. Cognitive Therapy and Research,19(3), 295-321.
Young, J. E. (1990). Cognitive therapy for personality disorders. Sarasota, FL: Professional Resources Press.
Young, J. E. (1999). Cognitive therapy for personality disorders: A schema-focused approach (rev. ed.). Sarasota, FL: Professional Resources Press.
Young, J. E. & Brown, G. (2001). Young Schema Questionnair: Special Edition. New York: Schema  Therapy Institute.
Young, J. E., Klosko, J. S. and Weishare, M. E. (2003). Schema therapy: A practitioner’s guide. Arjmand  Pub (Text in Persian).