اثربخشی ترکیب دو روش درمانی راه‌حل مدار و روایتی بر تعدیل طرحواره‌های ناسازگاری اولیه و کاهش گرایش به روابط فرازناشویی زنان متقاضی طلاق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روانشناسی دانشگاه علوم انسانی دانشگاه ازاد اسلامی واحد ایلام، ایلام، ایران.

2 دانشجوی دکتری تخصصی روان شناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام، ایلام، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی ترکیب دو روش درمانی راه‌حل مدار و روایتی بر تعدیل طرحواره‌های ناسازگاری اولیه و کاهش گرایش به روابط فرازناشویی زنان متقاضی طلاق انجام شد. طرح پژوهش، نیمه آزمایشی همراه با پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان متقاضی طلاق مراجعه کننده به مراکز مشاوره و مددکاری شهر کرمانشاه در سال 1395 بود که از میان آنها 30 نفر به روش نمونه‌گیری مبتنی بر هدف، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) گمارده و به پرسشنامه‌های طرحواره یانگ و گرایش به روابط خارج از ازدواج در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون پاسخ دادند. رویکردهای درمانی راه‌حل مدار و روایتی به صورت تلفیقی بر روی گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 2 ساعته گروهی در هر هفته یک جلسه انجام شد. یافته‌ها حاکی از اثربخشی معنادار تلفیق این دو رویکرد درمانی بر طرحواره‌های ناسازگاری اولیه و گرایش به روابط فرازناشویی زنان متقاضی طلاق بود. با استناد به یافته‌های حاصل از پژوهش پیشنهاد می‌شود که در مراکز مشاوره و روان درمانی، جهت تعدیل طرحواره‌های ناسازگاری اولیه و کاهش گرایش به روابط فرازناشویی زنان متقاضی طلاق از تلفیق دو روش درمانی راه‌حل مدار و روایتی استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Combining Two methods Therapy Solution-Focused and Arrative on the Initial Maladaptive Schemas and Tendency to Extramarital Relationships in the Female Divorce Applicants

نویسندگان [English]

  • Shahram Mami 1
  • Zeinab Sadat Hoseini 2
1 Assistant Professor of Psychology, University of Humanities, Islamic Azad University of Ilam, Ilam, Iran.
2 Ph.D. Student of general Psychology, Islamic Azad University of Ilam, Ilam, Iran.
چکیده [English]

The present study was conducted to investigate the effectiveness of combining two methods Therapy solution-focused and arrative on the initial maladaptive schemas and tendency to extramarital relationships in the female divorce applicants. The research design was based on a semi-experimental with pre-test-post-test approach and control group. The statistical population consisted of all female divorce applicants, who referred to kermanshah city’s counseling centers in 2017. Among them, 30 people have been selected in the form of voluntary purposive sampling and randomly being assigned into two experimental (15 couples) and controls (15 couples) groups. Yang Schema Questionnaire and Extramarital Relationships Questionnaire were used in the pretest and posttest for collecting information. Solution-Focused and arrative therapy approaches was then performed on the experimental group for 8 sessions of 2 hours one session a week. The results indicated the effectiveness of the combination of these two therapeutic approaches on initial maladaptive schemas and the tendency for extramarital relationships among female divorce applicants. Based on the findings of the research, it is recommended that in counseling and psychotherapy centers, to apply for equalizing the initial maladaptive schemas and reducing the tendency to extramarital relationships in female divorce applicants.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Arrative
  • divorce
  • extramarital relationships
  • initial maladaptive schema
  • Solution-Focused
آرین‌فر، نیره و اعتمادی، عذرا (1395). مقایسۀ اثربخشی زوج درمانی یکپارچه‌نگر و هیجان‌مدار بر صمیمیت زناشویی زوجین آسیب دیده از خیانت همسر، فصلنامه پژوهش‌های مشاوره، ۱۵(۵۹):۷-۳۷.
افژولند، احمد (1394). اثربخشی رویکرد راه‌حل محور بر شادکامی و رضایت زناشویی زنان متأهل شهرستان داراب. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.
پیوسته‌گر، مهرانگیز.، خسروی، زهره و کرمی، الهه (1395). پیش‌بینی خشونت مردان علیه همسرانشان بر اساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبک‌های دلبستگی آن‌ها، فصلنامه مطالعات روا‌ن‌شناختی، 12(1): 26-7.
چنگیزی، فرشته و پناه علی، امیر (1393). اثربخشی روایت درمانی گروهی بر میزان امید به زندگی و شادکامی سالمندان شهر تبریز، فصلنامه آموزش و ارزشیابی، 9(34): 76-63.
داودی، زهرا؛ اعتمادی، عذرا و فاطمه، بهرامی (1390). اثربخشی رویکرد کوتاه‌مدت راه حل محور برای کاهش گرایش به طلاق در زنان و مردان مستعد طلاق. فصلنامه رفاه اجتماعی، 11(43): 134-121.
دشتی‌زاده، نسرین.، ساجدی، هاله.، نظری، علی محمد.، داورنیا، رضا و شاکرمی، محمد (1394). اثربخشی درمان کوتاه‌مدت راه حل محور بر کاهش نشانگان افسردگی زنان، مجله بالینی پرستاری و مامایی، 4(3): 78-67.
دهقانی، محسن و اسماعیلیان، نسرین (1395). ویژگی‌های شخصیتی، طرحواره‌های ناسازگار اولیه و کارکرد خانواده در زوجین متقاضی و غیر متقاضی طلاق، فصلنامه خانواده پژوهی، 12(48): 592-575.
شفیعی، رزا.، بشارت، محمدعلی.، حاجی رسولی‌ها، زینب و نوایی، سمانه (1396). بررسی رابطۀ بین روان‌سازه‌های ناسازگار اولیه با مشکلات زناشویی در زنان متأهل دارای فرزند، فصلنامه رو‌یش روان‌شناسی، ۶(۱):۸۵-۹۸.
شیردل، ملیحه (1385). عوامل گرایش زنان و مردان متأهل به رابطه نامشروع جنسی، فصلنامه رفاه اجتماعی، 13(51): 139-137.
صحت، فاطمه.، صحت، نرگس.، خانجانی، سحر.، محبی، سیامک و شاه سیاه، مرضیه (1393). تأثیر رویکرد کوتاه‌مدت راه‌حل‌محور بر کاهش تعارضات زناشویی شهر قم، مجله تحقیقات نظام سلامت، 10(2): 275-268.
قادری، کبری.، آرین، خدیجه و حبیبی، مجتبی (1394). اثربخشی درمان راه‌حل مدار کوتاه‌مدت بر کاهش افسردگی زنان تحت سرپرستی سازمان بهزیستی، مجله تحقیقات علوم رفتاری، 3(13): 231-220.
قدسی، مریم.، برآبادی، حسین احمد و حیدرنیا، احمد (1397). اثربخشی روایت درمانی بر کاهش گرایش به طلاق و مؤلفه‌های آن در زنان با ازدواج زودهنگام، فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 9(33): 98-93.
کیانی‌پور، عمر.، محسن‌زاده، فرشاد و زهراکار، کیانوش (1396). هم‌سنجی اثربخشی طرحواره درمانی و روایت درمانی هنگام به هم پیوستن هر یک از آنها با برنامه غنی‌سازی زناشویی بر گرایش به پیمان‌شکنی زناشویی و رضایت زناشویی، دو فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 7(2): 54-27.
نامنی، ابراهیم و شیرآشیانی، آزاده (1395). اثربخشی ترکیب دو روش درمانی راه‌حل مدار و روایتی بر سرزندگی و کنترل عواطف در زنان متقاضی طلاق، فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 7(27): 169-149.
نریمانی، محمد.، عباسی، مسلم.، بگیان کوله مرز، محمد جواد و بختی، مجتبی (1393). مقایسۀ اثربخشی دو رویکرد آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد و روایت درمانی گروهی بر تعدیل طرحواره های ناسازگار اولیه در مراجعان متقاضی طلاق، فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 2(1): 28-1.
نوایی، جعفر و محمدی آریا، علیرضا (1394). بررسی ارتباط طرحواره‌های اولیه ناسازگار با توجیه روابط فرازناشویی در میان افراد متأهل، مجله روان پرستاری، 3(4): 27-18.
هادی، سعیده.، اسکندری، حسین.، سهرابی، فرامرز.، معتمدی، عبدالله و فرخی، نور علی (1395). مدل ساختاری پیش‌بینی تعهد زناشویی بر اساس سبک‌های دلبستگی و متغیرهای میانجی خودکنترلی و طرحواره‌های ناسازگار اولیه (در افراد دارای روابط فرازناشویی عاطفی)، فصلنامه فرهگ مشاوره و روان‌درمانی، 7(28): 60-33.
یوسفی، ناصر.، اعتمادی، عذرا.، بهرامی، فاطمه.، احمدی، سیداحمد و فاتحی‌زاده، مریم‌السادات (1389). مقایسۀ طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در همسران مطلقه و عادی به‌عنوان پیش‌بینی‌کنندۀ طلاق، مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، 16(1): 33-21.
Afjoland, A. (2015). Effectiveness of a solution-centered approach to happiness and marital satisfaction of married women in darab. Master's Degree, Islamic Azad University, Marvdasht Branch (Text in Persian).
Arianfar, N. and Etemadi, O. (2016). Comparison of the efficacy of integrative couple therapy and emotionally focused couple therapy on marital intimacy injured by wife infidelity in couples. Journal of Counseling Research, 15(59): 7-37 (Text in Persian).
Chang, J., Combs, G., Dolan, Y., Freedman, J., Mitchell, T. and Trepper, T. (2012). From Ericksonian roots to postmodern futures. Part I: Finding postmodernism. Journal of Systemic Therapies, 31 (4): 63–76.doi:1051521 /jsyt.201253154563.
Chang. J. and Nylund, D. K. (2013). Narrative and solution-focused therapies: A twenty-year retrospective. Journal of Systemic Therapies,32 (2): 72 –88.
Changizi, F. and Panahali, A. (2014). Effectiveness of group narrative therapy on life expectancy and happiness of the elderly in tabriz. Journal of Education and Evaluation, 9(34): 63-76 (Text in Persian).
Dashtizadeh, N., Sajedi, H., Nazari, A., Davarniya, R. and Shakarami, M. (2015). Effectiveness of solution-focused brief therapy on reducing symptoms of depression in women. Journal of Clinical Nursing and Midwifery, 4(3): 67-78 (Text in Persian).
Davoodi, Z., Etemadi, O. and Bahrami, F. (2011). Decreasing divorce among divorce-prone couple's using an intervention focused on short-term solution. Journal of  Social Welfare, 11(43):121-134 (Text in Persian).
De Jong, P. and Berg, I. K. (2012). Interviewing for solutions.4nd ed. PacificGrove, CA: Brooks cole. P.15Frost, D.M. (2012). The narrative construction of intimacy and affect inrelationship stories: Implications for relationship quality, stability, andmental health. Journal of Social and Personal Relationships,30 (3): 247–269.
Dehghani, M. and Esmailian, N. (2016). Personality characteristics, early maladaptive schema and family function in couples initiating for divorce versus nonInitiating ones. Journal of Family Research, 12(4): 575-592 (Text in Persian).
Frost, D.M. (2012). The narrative construction of intimacy and affect in relationship stories: Implications for relationship quality, stability, andmental health. Journal of Social and Personal Relationships,30 (3): 247–269.
Ghaderi, K., Aryan, K. and Habibi, M. (2015). The effectiveness of a short-term solution for the treatment of depression in women under the welfare organization. Journal of Research in Behavioural Sciences, 3(13): 220-231 (Text in Persian).
Ghodsi, M., Barabadi, H. A. and Heydarnia, A. (2018). Effectiveness of narrative therapy on reducing divorce tendency and Its components in women with early marriage. Journal of Counseling and Psychotherapy, 9(33): 93-98 (Text in Persian).
Hadi, S., Eskandari, H., Sohrabi, F., Motamedi, A. and Farokhi, N. N. (2017).  Structural models predict marital commitment based on attachment styles and mediator variables self-control and early maladaptive schemas (in people with emotional extramarital relations). Journal of Counseling and Psychotherapy, 7(28): 33-60 (Text in Persian).
Hawkins, A. J., Willoughby, B. J.and Doherty, W. J. (2012). Reasons for divorce and openness to marital reconciliation. Journal of  Divorce Remarriage, 53(6): 453-463.
Kianipour, O., Mohsenzadeh, F. and Zahrakar, K. (2018). Comparison of schema therapy and narrative therapy when combined each of them with marital enrichment program on marital infidelity tendency and marital satisfaction. Family Counseling Psychotherapy, 7(2): 27-54 (Text in Persian).
Loudov , É. I. and Jani, É. K. (2013). Haviger JÂÕ. Infidelity as a threatening factor to the existence. marital therapy. Journal of Marital and Family Therapy, 23(2): 135-152.
Mark, KP. and Janssen, E. (2013) Milhausen RR. Infidelity in heterosexual couples: demographic, interpersonal, and personality-related predictors of extradyadic sex. Arch Sex Behav. The American Journal of Family Therapy, 36(1):1-17.
McCray, M. (2015). Infidelity, trust, commitment, and marital satisfaction among
military wives during husbands' deployment. Doctoral Thesis, Walden University.
Naeimi, E. and Shirashtiani, A. (2016). The effectiveness of the combination of solution-focused therapy and narrative therapy on vitality and emotional control in divorce applicant women. Journal of Counseling and Psychotherapy, 7(27): 149-169 (Text in Persian).
Narimani, M., Abbasi, M., Bagyan, M. J., and Bakhti, M. (2014). Comparison of two approaches based on acceptance and commitment training and a modified version of group therapy on early maladaptive schemas in clients in divorce. Family Counseling Psychotherapy Journal, 2(1): 1-28 (Text in Persian).
Navaei, J. and Mohammadi Arya, A. (2016). Association between the early maladaptive schemes and extra marital relationship among married people. Iranian Journal of Psychiatric Nursing, 3(4): 18-27 (Text in Persian).
Nelson, O. and Salawu, A. (2017). Can my wife be virtual-adulterous? An
experiential study on Facebook, emotional infidelity and self disclosure. Journal of International Women's Studies, 18(2): 166-179.
Payvastegar, M., Khosravi, Z. and Karami, E. (2016). The relation between early maladaptive schemas and attachment styles with male violence against their wives. Journal of Psychological Studies, 12(1): 7-26 (Text in Persian).
Poliment, A. M., Moors, S. M. and Grunert, S. (2010). MMPI-2 profiles of client with substance dependencies accessing a therapeultrc community treatment facility. Electronic Journal of Applide psychology, 6(1): 1-9.
Rossi, F. S., Holtzworth-Munroe, A. and Rudd, B. N. (2016). Intimate partner violence and child custody. Parenting plan evaluations: applied research for the family court, 346-374.
Sehat, F., Sehat, N., Khanjani, S., Mohebi, S. and Shahsiah, M. (2014). The effect of solution- focused short-term approach on marital conflict decrease in Qom. Journal of Health System Resarch, 10(2): 268-275(Text in Persian).
Shafiei, A., Besharat, M. A., Hajirasouliha, Z. and Navvai, S. (2017). Examining the relationship between early maladaptive schemas with marital problems in married women. Journal of Rooyesh-e-Ravanshenasi, 6 (1):85-98 (Text in Persian).
Shirdel, M. (2006). The tendency factors of married men and women to sexual unlawful relationship. Journal of Social Welfare, 6 (22): 133-148 (Text in Persian).
Young, J. E., Klosko, J. S. and Weishaar, M. E. (2003). Schema therapy: A practitioner, guide. NewYork: Gailford Press.
Yousefi, N., Etemadi, O., Bahrami, F., Ahmadi, S. A. and Fatehi zadah, M. A. (2010). Comparing early maladaptive schemas among divorced and non-divorced couples as predictors of divorce. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology,16(1): 21-33 (Text in Persian).