بررسی نقش واسطه‌ای احساس تنهایی و سبک‌های دلبستگی در رابطۀ اعتیاد به اینترنت با صفات چهارگانۀ تاریک شخصیت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی کودک و نوجوان، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

3 استاد گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه‌ای احساس تنهایی و سبک‌های دلبستگی در رابطۀ اعتیاد به اینترنت با صفات چهارگانۀ تاریک شخصیت انجام شد. روش پژوهش نوع توصیفی_ همبستگی بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه تبریز در سال تحصیلی 1403-1402 بودند که به روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 395 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامۀ صفات چهارگانۀ تاریک شخصیت، پرسشنامۀ اعتیاد به اینترنت، پرسشنامه سبک‌های دلبستگی و پرسشنامه احساس تنهایی بود. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل مسیر انجام شد. شاخص‌های برازندگی نشان دادند که مدل طراحی‌شده از برازش مناسبی برخوردار است. یافته‌ها نشان داد بین صفات تاریک شخصیت با اعتیاد به اینترنت رابطۀ مستقیم و معنا‌داری وجود دارد. همچنین اثر غیرمستقیم صفات تاریک دیگرآزاری و جامعه‌ستیزی به‌واسطۀ احساس تنهایی و اثر غیرمستقیم ماکیاولیسم به واسطۀ دلبستگی ناایمن اضطرابی بر اعتیاد به اینترنت مثبت و معنادار بود. درنتیجه احساس تنهایی و سبک‌های دلبستگی رابطۀ بین اعتیاد به اینترنت با صفات چهارگانه تاریک شخصیت را میانجی‌گری می‌کنند. نتایج پژوهش حاضر می‌تواند درمانگران را جهت طراحی درمان‌های مناسب و پیشگیری از اعتیاد به اینترنت یاری رساند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the Mediating Role of Loneliness and Attachment Styles in the Relationship between Internet Addiction and the Dark Tetrad Personality Traits

نویسندگان [English]

  • Atiyeh Haghi Khalifeh 1
  • Soheil Abousaedi Jirofti 2
  • Touraj Hashemi Nosrat Abad 3
1 M.Sc. Student in Child and adolescent clinical psychology, Department of Psychology, Faculty Of Education And Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
2 M.Sc. Student in Clinical Psychology, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
3 Professor, Department of Psychology, Faculty Of Education And Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

The present study was conducted with the aim of investigating the mediating role of loneliness and attachment styles in the relationship between internet addiction and the dark tetrad personality traits. The research was descriptive-correlational with path analysis. The statistical population of the research included the students of Tabriz University in the academic year 2023-2024, and by available sampling method, 395 people were selected. The research tools included dark tetrad personality traits, internet addiction, adult attachment style questionnaires and university of California Los Angeles loneliness scale. Path analysis method were used for data. The fit indices showed that the designed model has a good fit. The findings showed that there is a direct and significant relationship between dark personality traits and internet addiction. Also, the indirect effect of the dark traits of sadism and psychopathy through the feeling of loneliness and the indirect effect of Machiavellianism through insecure attachment anxiety on internet addiction was positive and significant. As a result, feelings of loneliness and attachment styles mediate the relationship between internet addiction and dark tetrad personality traits. The results of the present study can help therapists to design appropriate treatments and prevent internet addiction.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attachment styles
  • dark tetrad personality traits
  • internet addiction
  • loneliness

مراجع

بشارت، محمدعلی. (1392). نقش واسطه‌ای خودتنظیم‌گری در رابطۀ بین سبک‌های دلبستگی و ناگویی هیجانی. دستاوردهای روان‌شناختی, 20(2), 19-38. https://doi.org/10.30486/article11766.html   
پاشا، غلامرضا و اسماعیلی، سمیه (1386). مقایسۀ اضـطراب، اثبـات وجـود، احسـاس تنهـایی و عملکـرد تحصیلی دانش‌آموزان شبه خانواده و بی‌سرپرست و دانش‌آموزان عادی استان خوزسـتان. فصـلنامۀ روا‌‌ن‌شناسی اجتماعی. سال اول، شمارۀ 4. https://doi.org/10.33446/paper/459543/fa   
جوزی، حسن؛ رمضانپور، فرزانه و بگیان کوله مرز، محمدجواد (1401). الگوی ساختاری سبک‌های دلبستگی، سه‌گانۀ تاریک شخصیت، حساسیت به طرد شدن با اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی با میانجی‌گری مهارت‌های ارتباطی در دانش‌آموزان. پژوهش‌های روانشناسی اجتماعی. 12(48)، 20-1. https://doi.org/10.22034/spr.2023.337598.1745
حائری، هایده؛ بشردوست، سیمین و صابری، هایده ( 1400). پیش‌بینی اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در دانش‌آموزان نوجوان بر اساس افسردگی و شخصیت خودشیفته با در نظر گرفتن نقش میانجیگری خودافشایی. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 22 ( 1) ، -17 . https://doi.org/10.30486/jsrp.2020.1903396.2664   
زعفرانچی‌زاده مقدم، مینا؛ مجتبایی، مینا؛ بشردوست، سیمین (1401). بررسی رابطۀ بیـن صفات تاریـک شخصیت با همدلی سـرد با میانجیگـری نظریه ذهن شـناختی-عاطفی در افـراد دارای نشـانه‌های اختلال شـخصیت مـرزی. فصلنامۀ پژوهش‌های نوین روان‌شـناختی، 17(65)،142-129. https://doi.org/10.22034/JMPR.2022.14882
علوی، سیدسلمان، اسلامی، مهدی، مراثی، محمدرضا، نجفی، مصطفی، جنتی فرد، فرشته، و رضاپور، حسین. (1389). ویژگی‌های روان‌سنجی آزمون اعتیاد به اینترنت یانگ. مجلۀ علوم رفتاری، 4 (3 (مسلسل 13))، 183-189. https://sid.ir/paper/129781/en
یوسفی، رحیم، و ایمان زاد، آیسان. (1397). اعتباریابی مدل صفات چهارگانه تاریک شخصیت. مجلۀ روا‌نپزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)، 24(2 )، 193-200.   https://doi.org/10.32598/ijpcp.24.2.190
Alavi, S.S, Eslami, M, Marathi, M, Najafi, M, Jannati Fard, F, and Rezapour, H. (2014). Psychometric properties of young's internet addiction test. Journal of Behavioral Sciences, 4(3 (series 13)), 183-189. https://sid.ir/paper/129781/en ) Text in Persian(
Antonoplis, S. (2024). Studying personality and social structure. Social and Personality Psychology Compass, 18(1), e12932. https://doi.org/10.1111/spc3.12932
Besharat, M. (2013). Mediation effect of self-regulation on the relationship between attachment styles and alexithymia. psychological achievements, Psychological Achievements, 20(2), 19-38. 20(2), 19-38. https://doi.org/10.30486/article11766.html   ) Text in Persian(
Borgholthaus, C. J., White, J. V., & Harms, P. D. (2023). CEO dark personality: A critical review, bibliometric analysis, and research agenda. Personality and Individual Differences, 201, 111951. https://doi.org/10.1016/j.paid.2022.111951
Demircioğlu, Z. I., & Göncü-Köse, A. (2023). Antecedents of problematic social media use and cyberbullying among adolescents: attachment, the dark triad and rejection sensitivity. Current Psychology, 42(35), 31091-31109. https://doi.org/10.1007/s12144-022-04127-2
Dresp, B. (2020). Internet Addiction Disorder (IAD). Encyclopedia, Section Psychiatry and Mental Health Studies, hal-02615330. https://hal.science/hal-02615330/
Haeri, H, bashardoust, S, Saberi, H.(2021).Predicting social media addiction in adolescent student based on depression and narcissistic personality considering the mediating role of self-disclosure .Knowledge & Research in Applied Psychology,1(),17-29. https://doi.org/10.30486/jsrp.2020.1903396.2664   ) Text in Persian(
Hazan, C & Shaver, P, (1987). Conceptualizing romantic love as and attachment process, Journal of Personality and Social Psychology, 52,511-524. https://doi=10.1037%2F0022-3514.52.3.511   
Huang, J. (2023). Impact of attachment style and school bullying. In Web of Conferences (Vol. 180, p. 03024). EDP Sciences. https://doi.org/10.1051/shsconf/202318003024
Jones, D. N., & Paulhus, D. L. (2014). Introducing the short dark triad (SD3) a brief measure of dark personality traits. Assessment, 21(1), 28-41. https://doi.org/10.1177/1073191113514105
jozi, H., ramezanpoor, F., & bagean koulemarz, M. (2023). Structural pattern of attachment styles, dark triad personality, sensitivity to rejection with social media addiction mediated by communication skills in students. Social Psychology Research, 12(48), 1-20. https://doi.org/10.22034/spr.2023.337598.1745) Text in Persian (
Kline, R. B. (2023). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford publications. impulsiveness scale. Journal of clinical psychology, 51(6), 768-774. https://doi.org/10.25336/csp29418      
Li, Q., Yang, C., Zhao, Z., Yang, C., Chen, Z., Huang, D., & Yin, W. (2024). The relationship between Internet use and loneliness of middle-aged and older adult people: the moderating effect of residence. Frontiers in Public Health, 12, 1284180. https://doi.org/10.3389/fpubh.2024.1284180
Maheux-Caron, V., Gamache, D., & Hétu, S. (2024). Dark tetrad and vulnerable dark triad traits: Identifying latent profiles from a person-centered approach. Personality and Individual Differences, 219, 112499. https://doi.org/10.1016/j.paid.2023.112499
Moshagen, M., Thielmann, I., Hilbig, B.E., & Zettler, I. (2019). Meta-analytic investigations of the HEXACO Personality Inventory (Revised): Reliability generalization, self-observer agreement, intercorrelations, and relations to demographic variables. Zeitschrift fur psychologie, 227(3), 186. https://doi.org/10.1027/2151-2604/a000377
Pasha, G. and Esmaili, S. (2007). Comparison of anxiety, proof of existence, feeling of loneliness and academic performance of quasi-family and orphaned students and normal students of Khuzestan province. Journal of social psychology. First year, number 4. https://doi.org/10.30486/paper/459543/fa )Text in Persian(
Russell, D. W, (1996). UCLA Loneliness Scale (Verson3): Reliability, Validity and factor structure, Journal of Personality Assessment, 66(1),20-40. https://doi.org/10.1207/s15327752jpa6601_2
Tennakoon, H. (2021). Can the ‘Dark Triad’traits be a predictor of cyber hate speech. Academia Letters, 2.https://aura.abdn.ac.uk/bitstream/handle/2164/23048/Tennakoon_AL_Can_The_Dark_VoR.pdf?sequence=1
Turan, M. E., Adam, F., Kaya, A., & Yıldırım, M. (2024). The mediating role of the dark personality triad in the relationship between ostracism and social media addiction in adolescents. Education and Information Technologies, 29(4), 3885-3901. https://doi.org/10.1007/s10639-023-12002-1
Young, K. S. (2009). Internet addiction test. Center for on-line addictions. https://doi.org/10.1037/t41898-000
Yousefi, R. Imanzad, A. (2018). Validating the Dark Tetrad Personality Model. Iranian Psychiatry and Clinical Psychology, 24(2), 190-201.  https://doi.org/10.32598/ijpcp.24.2.190 ) Text in Persian(
Zafaranchizadeh Moqadam , M. , Mojtabaie, M. ,Bashardoust, S. (2022). The relationship between dark-triads personality and cold empathy mediated by cognitive-emotional theory in people with symptoms of borderline personality disorder, Modern psychological research, 17(65), 129-142. https://doi.org/10.22034/JMPR.2022.14882 ) Text in Persian(

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار