اثربخشی توانبخشی حسی حرکتی همراه با تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه‌ای بر بازداری پاسخ و خطرپذیری نوجوانان تیزهوش با اختلال نافرمانی مقابله‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی،دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی،دانشگاه علامه،تهران،ایران

2 دانشیار گروه روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی توانبخشی حسی حرکتی همراه با تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه‌ای بر بازداری پاسخ و خطرپذیری نوجوانان تیزهوش با اختلال نافرمانی مقابله‌ای انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری این پژوهش پسران 12-18 ساله تیزهوش با اختلال نافرمانی مقابله‌ای شهر تهران در سال 1402 بودند که 30 نفر بعنوان حجم نمونه از جامعه به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و بطور تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش جایدهی شدند. برای گروه آزمایش 8 جلسه 45 دقیقه‌ای توانبخشی حسی حرکتی همراه با تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه‌ای انجام شد که تحریک آندی بر قشرپیش پیشانی پشتی جانبی چپ و تحریک کاتدی بر قشرپیش پیشانی پشتی جانبی راست قرار داده شد. از مقیاس مشکلات رفتاری، آزمون استروپ ماه و خورشید و خطرپذیری بادکنکی بارت استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس تک‌متغیری تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد که میزان بازداری پاسخ و خطرپذیری دو گروه تفاوت معناداری داشت. با توجه به نتایج این مطالعه، می‌توان ادعا کرد این مداخله به بهبود بازداری پاسخ و خطرپذیری در نوجوانان تیزهوش با اختلال نافرمانی مقابله‌ای منجر می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The effectiveness of sensorimotor rehabilitation with transcranial Direct Current Stimulation on response inhibition and risk taking in gifted adolescents with oppositional defiant disorder

نویسندگان [English]

  • Masoumeh Golshani Jorshari 1
  • Saeed ‪ Rezayi 2
1 Department of psychology and Education of EXceptional children,Faculty of psychology and Educational Sciences,Allameh University ,Tehran ,Iran
2 Associate Professor, Department of Psychology and Exceptional Child Education, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The present study was conducted in determining the effectiveness of sensorimotor rehabilitation with transcranial direct current stimulation (tDCS) on response inhibition and risk taking in gifted adolescents with oppositional defiant disorder. The research method was semi-experimental with a pre-test-post-test design with a control group. The statistical population of this research was 12-18-year-old gifted boys with oppositional defiant disorder in Tehran in 2024, 30 of whom were selected as a sample size from the population by purposive sampling. For the experimental group, sensorimotor rehabilitation with tDCS, where anodic stimulation was placed on the left dorsolateral prefrontal cortex and cathodal stimulation was placed on the right dorsolateral prefrontal cortex. Adolescent behavioral problems scale, Moon and Sun Stroop test, and Barrett's balloon riskiness were used. The data were analyzed using univariate analysis of covariance test. The findings showed that there was a significant difference between the post-test of the two groups in response inhibition and risk-taking by controlling the effect of the pre-test. According to the results of this study, it can be claimed that this intervention leads improve response inhibition and risk-taking in gifted teenagers with oppositional defiant disorder.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Oppositional defiant disorder
  • response inhibition
  • risk taking
  • sensory rehabilitation
  • tDCS