مقایسه اثربخشی روایت‌درمانی و درمان هیجان‌مدار بر طرحواره‌های ناسازگار اولیه، تکانشگری و افسردگی در دانش‌آموزان دارای افکار خودکشی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای تخصصی روان‌شناسی بالینی، گروه روان‌شناسی، دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 استاد گروه مشاوره، دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل ، ایران

3 دانشیار گروه مشاوره، دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

4 کارشناسی ارشد مشاورۀ خانواده، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

5 دانشجوی دکترای تخصصی مشاوره، گروه مشاوره، دانشکدّ علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی روایت‌درمانی و درمان هیجان‌مدار بر طرحواره‌های ناسازگار اولیه، تکانشگری و افسردگی در دانش­آموزان دارای افکار خودکشی انجام شد. پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی و طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری این پژوهش، همۀ دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطۀ دورۀ دوم منطقه 14 تهران، در سال تحصیلی 1402-1401 بود. نمونه‌گیری نیز به شیوۀ خوشه‌ای بود که براساس نقطه برش، 60 دانش­آموز به‌صورت تصادفی در سه گروه( دو گروه ازمایشی و یک گروه کنترل) قرار داده شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه­های طرحواره‌های ناسازگار اولیۀ یانگ، افسردگی بک، و مقیاس تکانشگری بارت، مداخلات روایت درمانی و مداخلات درمان هیجان مدار بود، که هرمداخله در 8 جلسۀ 90 دقیقه ای، هفته ای یک بار، به‌صورت گروهی اجرا شد. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس در مرحلۀ پس‌آزمون حاکی از تفاوت معنا‌داری اثرات هر دو مداخله در کاهش نمرات طرحوارۀ ناسازگار اولیه، تکانشگری و افسردگی با گروه کنترل بود. هردو مداخله (روایت‌درمانی و درمان هیجان‌مدار) نشان دادند که اثربخش بوده‌اند؛ اما تفاوت معناداری میان دو مداخله مشاهده نشد. براین اساس، روایت‌درمانی و درمان هیجان‌مدار تأثیر مثبت بر کاهش طرحواره‌های ناسازگار اولیه، تکانشگری و افسردگی در دانش‌آموزان دارای افکار خودکشی داشته‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Comparing the Effectiveness of Narrative Therapy and Emotion Focused Therapy on Primary Maladaptive Schemas, Impulsivity and Depression in Students with Suicidal Thoughts

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hatami Nejad 1
  • Esmaeil Sadri Damirchi 2
  • Zahra Akhavi Samarein 3
  • Mahdi Jafari Moradlo 4
  • Mohammadreza Noroozi Homayoon 5
1 PhD student in Clinical Psychology, Department of Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran..
2 Professor of Counseling Department, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
3 Associate Professor of Counseling Department, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.
4 Master of Family Counseling, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
5 PhD student in Counseling, Department of Counseling, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
چکیده [English]

The present study aimed to compare the effectiveness of narrative therapy and emotion-focused therapy on early maladaptive schemas, impulsivity, and depression among students with suicidal thoughts. The study employed a semi-experimental design with a pretest-posttest approach and a control group. The statistical population comprised all male high school students in District 14 of Tehran for the academic year 1402-1401. The sample was selected through cluster sampling, with 60 students randomly assigned to three groups (2 experimental groups, one control group, 20 peoples each), based on a cutoff point. The research instruments were included Young's Early Maladaptive Schemas Questionnaire, the Barratt Impulsivity Scale and the Beck Depression Inventory. Interventions were the narrative therapy and emotion-focused therapy (8 sessions of 90 mins, per week, each). The analysis of covariance results at the posttest stage indicated a significant difference of the meam scores between narrative therapy and emotion-focused therapy groups opposed to the control group. However, no significant difference was observed between the two interventions. Thus, both narrative therapy and emotion-focused therapy had a positive impact on reducing early maladaptive schemas, impulsivity, and depression among students with suicidal thoughts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Depression and suicidal thoughts
  • emotion focused therapy
  • impulsivity
  • narrative therapy
  • primary maladaptive schemas

مراجع

احمدی، سحر؛ ماردپور، علیرضا و محمودی، آرمین. (1398). بررسی اثربخشی روایت درمانی بر طرحواره‌های ناسازگار اولیه، افزایش کیفیت زندگی و رضایت زناشویی در زوجین متقاضی طلاق در شهر شیراز. فصلنامه علمی روشها و مدل‌های روان‌شناختی، 10(36)، 85-67. https://jpmm.marvdasht.iau.ir/article_3605.html
اختیاری، حامد،. رضوانفرد، مهرناز و مکری، آذرخش ( .)1387 تکانشگری و ابزارهای گوناگون ارزیابی آن: بازبینی دیدگاه‌ها و بررسی‌های انجام‌شده. مجلۀ روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران. 3(54)، 247-257fa.html          . http://ijpcp.iums.ac.ir/article-1-567- l
امینی، فرشته؛ جعفری روشن، مرجان و لیل آبادی، لیدا.(1401). اثربخشی آموزش مهارت های ذهن‌آگاهی بر افسردگی و سلامت اجتماعی زنان مبتلا به افسردگی. مجله دانشکدۀ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 65(6)، 2540-2531. https://mjms.mums.ac.ir/article_22635.html
بقولی کرمانی، مریم؛ گل پرور، محسن؛ آتش پور، حمید و صادقی، معصومه. (۱۴۰۰). مقایسۀ تأثیر زوج‌درمانی رفتاری یکپارچه‌نگر، روایت‌درمانی زوجی، و طرحواره‌درمانی زوجی بر سرمایه عاطفی و افسردگی در افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر و همسران آنها. نشریۀ پرستاری قلب و عروق، ۱۰ (۱)، 201-188. https://journal.icns.org.ir/browse.php?a_code=A-10
چنگیزی، فرشته؛ آزموده، معصومه؛ لیوارجانی، شعله و واحدی، شهرام. (1400). اثربخشی مداخله ذهن‌آگاهی مبتنی بر روایت‌درمانی گروهی بر بهبود بازده‌های شناختی، در دانش‌آموزان دارای نشانگان افسردگی. نشریه علمی آموزش و ارزشیابی (فصلنامه)، 14(53)، 59-31. https://jinev.tabriz.iau.ir/article_683360.html
رادمهر، فرناز؛ مومنی، خدامراد؛ کرمی، جهانگیر و داوری نژاد، عمران. (1403). بررسی رابطۀ بین طرحواره‌های ناسازگار اولیه و اختلال وسواسی_ جبری: نقش واسطه‌ای خودتنظیم‌گر.  مطالعات روان‌شناسی بالینی، 14(53)، 43-60. https://jcps.atu.ac.ir/article_17467.html
زارعان، مژگان؛ احدی، حسن؛ جمهری، فرهاد و سهرابی، فرامرز. (1402). مقایسۀ اثربخشی واقعیت درمانی گروهی و درمان شناختی رفتاری گروهی بر افسردگی و سازگاری زنان پس از عمل سقط جنین. فصلنامۀ خانواده درمانی کاربردی، 4(1)، 419-396. https://www.aftj.ir/article_163567.html
عامری نرجس. (1401). روابط ساختاری طرحواره‌های ناسازگار اولیه با ولع مصرف درافراد وابسته به مواد تحت درمان نگهدارنده با متادون: نقش میانجی شفقت به خود. فصلنامۀ علمی اعتیادپژوهی، ۱۶ (۶۶) :۴۷-۷۰.                                                                             -http://etiadpajohi.ir/article-1-2828-fa.html
علوی، سیدحسین؛ قاسمی مطلق، مهدی؛ اسماعیلی شاد، بهرنگ و بخشی پور، ابوالفضل. (۱۴۰۱). مقایسۀ‌ اثربخشی درمان متمرکز بر هیجان و درمان راهبردی راه‌حل مدار بر نشانه‌های هیجانی، شناختی، انگیزشی و زیست‌شناختی اختلال افسردگی اساسی مطالعات روان‌شناختی نوجوان و جوان، ۳ (۱)، ۲۶۵-۲۵۳. https://jayps.iranmehr.ac.ir/article-1-137-fa.html
نامجو باغینی، نسرین؛ سلطانی، امان الله؛ منظری توکلی، علیرضا؛ منظری توکلی، حمدالله. (۱۴۰۲). بررسی ساختار عاملی و اعتباریابی مقیاس ارزیابی رفتار خودکشی نوجوانان در دختران دانش‌آموز دورۀ متوسطۀ دوم شهر کرمان در سال ۱۴۰۰ : یک مطالعۀ توصیفی. مجلۀ دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. ۲۲ (۵) :۴۵۹-۴۷۸.    https://journal.rums.ac.ir/article-1-6915-fa.html
نصیرهرند، منصوره؛ مکوندی، بهنام؛ باوی، ساسان و پاشا، رضا.(1401). مقایسۀ اثربخشی طرحواره درمانی و درمان متمرکز بر شفقت بر رضایت از زندگی زناشویی و طرحواره‌های ناسازگار زنان متأهل دانشجو. دستاوردهای روان‌شناختی، 29(2)، 128-105. https://psychac.scu.ac.ir/article_17643.html
Ahmadi, S., Maredpoor, A., & Mahmoodi, A. (2019). Comparison the effectiveness of narrative therapy on early maladaptive schemas, increasing the quality of life and marital satisfaction in couples divorce applicant in Shiraz city. Psychological Models and Methods, 10(36), 67-85. https://jpmm.marvdasht.iau.ir/article_3605.html (Text in Persian)
Alavi, S. H., Motlagh, M. G., Shad, B. E., & Bakhshipour, A. (2022). The effectiveness of solution-focused therapy on emotional, cognitive, motivational and biological symptoms of major depressive disorder in men and women. Journal of Adolescent and Youth Psychological Studies (JAYPS), 3(1), 253-265. https://jayps.iranmehr.ac.ir/article-1-137-fa.html (Text in Persian)
Ameri N. (2023). Structural Relations of Early Maladaptive Schemas to Craving in Substance-Dependent Individuals under Methadone Maintenance Treatment: The Mediating Role of Self-Compassion. Research on addiction. 16 (66): 47-70. http://etiadpajohi.ir/article-1-2828-fa.html (Text in Persian)
Amini, f, Jafari roshan, m, & Leilabadi, L. (2023). The effectiveness of mindfulness skills training on depression and social health of women with depression. Medical Journal of Mashhad University of Medical Sciences, 65(6), 2540-2531. doi: 10.22038/mjms.2022.68628.4074 (Text in Persian)
Arntz, A., Jacob, G. A., Lee, C. W., Brand-de Wilde, O. M., Fassbinder, E., Harper, R. P., ... & Farrell, J. M. (2022). Effectiveness of predominantly group schema therapy and combined individual and group schema therapy for borderline personality disorder: A randomized clinical trial. Jama Psychiatry, 79(4), 287-299. Doi: 10.1001/jamapsychiatry.2022.0010
Bagholi Kermani M, Golparvar M, Athashpour H, Sadeghi M. (2021). Comparison of the effect of integrative behavioral couple therapy, narrative couple therapy and couple schema therapy on affective capital and depression among people with coronary artery disease and their spouses. Iranian Journal of Cardiovascular Nursing. 10 (1) :188-201. https://journal.icns.org.ir/browse.php?a_code=A-10 (Text in Persian)
Başer Baykal, N., & Erden Çınar, S. (2023). Understanding early maladaptive schemas formation with traumatic experiences in childhood: A qualitative study. Journal of Aggression, Maltreatment & Trauma, 32(4), 555-573. https://doi.org/10.1080/10926771.2022.2088320
Beach, V. L., Gissandaner, T. D., & Schmidt, A. T. (2022). The UPPS model of impulsivity and suicide: a systematic literature review. Archives of Suicide Research, 26(3), 985-1006. Doi: 10.1080/13811118.2021.1892002
Beck, A. T., Steer, R. A., & Brown, G. K. (1996). Beck Depression Inventory - Second Edition (BDI-II). Psychological Corporation.
Brokke, S. S., Landrø, N. I., & Haaland, V. Ø. (2022). Impulsivity and aggression in suicide ideators and suicide attempters of high and low lethality. Biomedcentral (Bmc)Psychiatry, 22(1), 753. Doi: 10.1080/13811118.2021.1892002
Changizi, F., Azmoudeh, M., Livarjani, S., & Vahedi, S. (2021). Effectiveness of mindfulness-based narrative, group therapy on improving the cognitive outcomes in students with depressive symptoms. Journal of Scientific Education and Evaluation (Quarterly), 14(53), 31-59. https://jinev.tabriz.iau.ir/article_683360.html (Text in Persian)
Chen, J. I., Roth, B., Dobscha, S. K., & Lowery, J. C. (2024). Implementation strategies in suicide prevention: a scoping review. Implementation Science, 19(1), 20. https://doi.org/10.1186/s13012-024-01350-2
Dai, Z., Zhou, H., Zhang, W., Tang, H., Wang, T., Chen, Z., ... & Lu, Q. (2022). Alpha-beta decoupling relevant to inhibition deficits leads to suicide attempt in major depressive disorder. Journal of Affective Disorders, 314, 168-175. Doi:10.1016/j.jad.2022.07.010
Ekhtiari, H., Rezvanfard, M., and Mokri, A. (2008). Impulsivity and its different assessment tools: A review of viewpoints and conducted researches. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology. 14(3), 247-257. (Text in Persian)
Ghorpade, M. N. K. (2023). Effectiveness of Emotion Focused Therapy (EFT) on self-esteem and other psychosocial problems: A systematic review. Korean Journal of Physiology and Pharmacology, 27(3), 237-243. Doi:1 http://kjppor.com/index.php/
Ghosh, S., & Halder, S. (2024). Neurocognitive Profile of Individuals having Depression with Suicidal Ideation. Journal of Psychosocial Research, 19(1), 53-63. doi: 10.32381/jpr.2024.19.01.6
Grażka, A., & Strzelecki, D. (2023). Early maladaptive schemas and schema modes among people with histories of suicidality and the possibility of a universal pattern: a systematic review. Brain Sciences, 13(8), 1216. Doi:10.3390/brainsci13081216
Grażka, A., Królewiak, K., Sójta, K., & Strzelecki, D. (2023). Suicidality in the light of schema therapy constructs, ie, Early Maladaptive Schema and Schema Modes: A Longitudinal Study. Journal of Clinical Medicine, 12(21), 6755. https://doi.org/10.3390/jcm12216755
Greenberg, L. S. (2010). of The Emotion Clinical in Psychotherapy. Handbook of Emotions, 88.
Greenman, P. S., & Johnson, S. M. (2022). Emotionally focused therapy: Attachment, connection, and health. Current Opinion in Psychology, 43, 146-150.  Doi:10.1037/cou0000384
Haque, R., Islam, N., Islam, M., & Ahsan, M. M. (2022). A comparative analysis on suicidal ideation detection using NLP, machine, and deep learning. Technologies, 10(3), 57. Doi:10.1037/cou0000384
Hayes, J. A., Petrovich, J., Janis, R. A., Yang, Y., Castonguay, L. G., & Locke, B. D. (2020). Suicide among college students in psychotherapy: Individual predictors and latent classes. Journal of Counseling Psychology, 67(1), 104. Doi: doi/10.1037/cou0000384
Huang, M. H., Kuan, Y. H., Tu, P. C., Chang, W. C., Chan, Y. L. E., & Su, T. P. (2023). Brain structural abnormalities and trait impulsivity in suicidal and non-suicidal patients with bipolar disorder. Journal of Affective Disorders, 333, 10-17. Doi: 10.1016/j.jad.2023.04.050
Huber, R. S., McGlade, E. C., Legarreta, M., Subramaniam, P., Renshaw, P. F., & Yurgelun-Todd, D. A. (2021). Cingulate white matter volume and associated cognitive and behavioral impulsivity in Veterans with a history of suicide behavior. Journal of Affective Disorders, 281, 117-124.  Doi:10.1007/s00406-022
Karadag, M., & Demir, B. (2022). The impact of impulsivity and school attendance on COVID‐19 spread: A web‐based cross‐sectional questionnaire. Psychology in the Schools. Doi:10.1002/pits.2270
Kim, B., & Lee, E. (2021). The role of avoidance coping and problem-focused style of coping in the association between early maladaptive schemas and suicide ideation in depressive disorder patients: A moderated mediation model. Korean Journal of Stress Research, 29(4), 283-292. Doi:10.17547/kjsr.2021.29.4.283
Krishnamoorthy, S., Mathieu, S., Armstrong, G., Ross, V., Francis, J., Reifels, L., & Kõlves, K. (2024). Implementation of Complex Suicide Prevention Interventions: Insights into Barriers, Facilitators and Lessons Learned. Archives of Suicide Research, 1-24. https://doi.org/10.1080/13811118.2024.2368127
Liu, D., Liu, S., Deng, H., Qiu, L., Xia, B., Liu, W., & Zhang, X. (2023). Depression and suicide attempts in Chinese adolescents with mood disorders: the mediating role of rumination. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience, 273(4), 931-940. Doi:10.1007/s00406-022-01444-2
Marwaha, S., Palmer, E., Suppes, T., Cons, E., Young, A. H., & Upthegrove, R. (2023). Novel and emerging treatments for major depression. The Lancet, 401(10371), 141-153. Doi: https://doi.org/10.1016/S0140-   
Milesi, I. P., de Araújo, R. M. F., & Bücker, J. (2023). Suicidal behavior and early maladaptive schemas and schema domains. The Journal of Nervous and Mental Disease, 211(7), 514-518. 10.1097/NMD.0000000000001642
Namjo Baghini N, Soltani A, Manzari Tavakoli A, Manzari Tavakoli H. (2023). Factor structure and validity of the suicide behavior assessment scale in female high school students in kerman city in 2021: A descriptive study. Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences (JRUMS), 22 (5) :459-478. https://journal.rums.ac.ir/article-1-6915-fa.html (Text in Persian)
Nasirharand, M., Makvandy, B., bavi, S., & Pasha, R. (2022). Comparison of the effectiveness of schema therapy and compassion-focused therapy on marital life satisfaction and maladaptive schemas married women students of Ahvaz Azad University. Psychological Achievements, 29(2), 105-128. doi: 10.22055/psy.2022.39426.2765 (Text in Persian)
Ociskova, M., Prasko, J., Kantor, K., Hodny, F., Kasyanik, P., Holubova, M., & Belohradova, K. M. (2022). Schema therapy for patients with bipolar disorder: theoretical framework and application. Neuropsychiatric Disease and Treatment, 18, 29. Doi: https://doi.org/10.2147%2FNDT.S344356   
Okechukwu, F. O., Ogba, K. T., Nwufo, J. I., Ogba, M. O., Onyekachi, B. N., Nwanosike, C. I., & Onyishi, A. B. (2022). Academic stress and suicidal ideation: moderating roles of coping style and resilience. BMC Psychiatry, 22(1), 1-12. Doi: https://bmcpsychiatry.biomedcentral.com     
Patel, V., & Pandey, N. (2021). Effectiveness of EFT on suicidal ideation among young adults. International Journal of Indian Psychology, 9(3), 2020-2028. Doi: https://www.researchgate.net
Peeters, N., van Passel, B., & Krans, J. (2022). The effectiveness of schema therapy for patients with anxiety disorders, OCD, or PTSD: A systematic review and research agenda. British Journal of Clinical Psychology, 61(3), 579-597. Doi:10.1111/bjc.12324
Pilkington, P., Younan, R., & Bishop, A. (2021). Early maladaptive schemas, suicidal ideation, and self-harm: A meta-analytic review. Journal of Affective Disorders Reports, 3, 100051. Doi: 10.1080/13811118
Radmehr, F., Momeni, K., Karami, J., & Davarinejad, O. (2024). Investigating the relationship between early maladaptive schemas and obsessive-compulsive disorder: The mediating role of self-regulation. Clinical Psychology Studies, 14(53), 43-60. Doi: 10.22054/jcps.2024.68652.2774 (Text in Persian)
Saggino, A., Balsamo, M., Carlucci, L., Cavalletti, V., Sergi, M. R., Dafermo, G., and Tommasi, M. (2018). Psychometric properties of the Italian version of the Young Schema Questionnaire 1-3: Preliminary results. Frontiers in Psychology, 9, 312. Doi:10.3389/fpsyg.2018.00312
Sanchez, E. O., & Bangasser, D. A. (2022). The effects of early life stress on impulsivity. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 137, 104638. Doi: 10.1016/j.neubiorev.2022.104638
Sánchez-Carro, Y., de la Torre-Luque, A., Díaz-Marsá, M., Aguayo-Estremera, R., Andreo-Jover, J., Ayad-Ahmed, W., ... & SURVIVE Consortium. (2024). Psychiatric profiles in suicidal attempters: Relationships with suicide behavior features. Spanish Journal of Psychiatry and Mental Health. https://doi.org/10.1016/j.sjpmh.2024.01.004
Shafti, M., Taylor, P. J., Forrester, A., & Pratt, D. (2021). The co-occurrence of self-harm and aggression: a cognitive-emotional model of dual-harm. Frontiers in Psychology, 12, 586135. Doi: 10.3389/fpsyg.2021.586135
Spittal, M. J., Gunnell, D., Sinyor, M., Clapperton, A., Roberts, L., Pirkis, J., & Niederkrotenthaler, T. (2024). Evaluating population-level interventions and exposures for suicide prevention. Crisis: The Journal of Crisis Intervention and Suicide Prevention. https://doi.org/10.1027/0227-5910/a000961
White, M., & Epston, D. (1990). A storied therapy. Narrative Means to Therapeutic Ends, 77-187.
Yaqoob, N., & Ahsan, S. (2023). Impact of mood disorders and personality disorders on suicide intent among self-harm patients. Pakistan Journal of Medical Sciences, 39(2), 491. https://doi.org/10.12669%2Fpjms.39.2.6140
Young, J. E., Klosko, J. S., and Weishaar, M. E. (2003). Schema therapy: A practitioner, guide. New York: Gailford Press. Doi:10.1186/s12888
Zarean, M., Ahadi, H., Jomehri, F., & Sohrabi, F. (2023). Comparison of the effectiveness of reality therapy and cognitive behavioral therapy on depression and adjustment in post-abortion women. Journal of Applied Family Therapy, 4(1), 396-419. Doi: 10.22034/aftj.2022.329891.1408 (Text in Persian)

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار