اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد شناختی-رفتاری بر خودانتقادی و سرمایه روان‌شناختی دانش‌آموزان با نشانگان اضطراب اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مشاوره مدرسه، گروه مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 استادیار گروه آموزشی مشاوره دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 دانشیار گروه آموزشی مشاوره دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد شناختی-رفتاری بر خودانتقادی و سرمایۀ روان­شناختی دانش‌آموزان دارای نشانگان اضطراب اجتماعی انجام شد. طرح پژوهش، از نوع نیمه‌آزمایشی با پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیریبا گروه کنترل بود. جامعه آماری را دانش­آموزان دختر در مقطع متوسطه دوم استان قم که دارای اضطراب اجتماعی بودند، تشکیل دادند. براساس نمرۀ کسب شده در پرسشنامه اضطراب اجتماعی، 30 نفر به طور تصادفی در گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس‌های اضطراب اجتماعی، مقیاس خودانتقادی و مقیاس سرمایۀ روان­شناختی استفاده شد. جلسات مشاورۀ گروهی شناختی-رفتاری بر اساس پروتکل هافمن و اتو، به مدت 12جلسه 5/2 ساعته برای گروه آزمایش اجرا شد. پس از پایان مداخله، از هر دوگروه، پس‌آزمون و پس از 45 روز آزمون پیگیری انجام گرفت. جهت تحلیل داده‌ها، روش تحلیل واریانس اندازه‌گیری مکرر مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد اثرگذاری مشاوره گروهی شناختی-رفتاری بر خودانتقادی و سرمایه روان­شناختی و اضطراب اجتماعی در گروه آزمایش معنادار بود. بنابراین، پیشنهاد می‌شود استفاده از این روش در مدارس و نظام آموزشی، مورد توجه قرار بگیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Cognitive-Behavioral Group Therapy on Self-Critical and Psychological Capital of Students with Social Anxiety Syndrome

نویسندگان [English]

  • Hoori Maleki 1
  • Abbas Javaheri Mohammadi 2
  • Masuood Gholamali Lavasani 3
1 M.A Of School Councelling, Department of Counseling, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Department of Counseling, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran.
3 Assosiate Professor, Department of Counseling, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The present study was conducted with the aim of investigating the effectiveness of group counseling with a cognitive-behavioral approach on self-criticism and psychological capital of students with social anxiety syndrome. The research design was semi-experimental with pre-test, post-test and follow-up with a control group. The statistical population was made up of girls studying in the second secondary level in Qom province who had social anxiety. Among them, 30 people were randomly assigned to the experimental and control groups. To collect data, the social anxiety scales, the self-criticism scale and the psychological capital scale were used. In this study, cognitive-behavioral group counseling based on the protocol of Hoffman and Otto was conducted on the experimental group for12 sessions of 2.5­hours. After the end of the intervention, a post-test and after 45days, a follow-up test were conducted on both groups. To analyze the data, repeated measurement variance analysis method were used. The results showed that the effect of cognitive-behavioral group counseling on self-criticism and psychological capital and social anxiety on the experimental group was significant. Therefore, it is suggested that use of this method in schools and educational system should be considered.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social anxiety
  • self-criticism
  • psychological capital
  • group counseling with a cognitive-behavioral approach
حسنوند عموزاده، مهدی (1395). بررسی روایی و پایایی مقیاس هراس اجتماعی در میان دانشجویان مبتلا به اضطراب اجتماعی. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. 26(139): 166-177.
خدایی، سجاد؛ ویسکرمی، حسنعلی؛ غضنفری، فیروزه. (1400). مقایسه اثربخشی آموزش شناختی- رفتاری و آموزش مبتنی بر تعهد و پذیرش بر خودکارآمدی تحصیلی و نشانگان اضطراب اجتماعی دانشجویان علوم پزشکی. مجله توسعه آموزش جندی شاپور اهواز. 2(12): 339-352.
سپهوند، تورج و مرادی، فاطمه (1397) مقایسه تنظیم هیجان و انعطاف پذیری شناختی در نمونه های غیر بالینی نوجوانان با علائم اختلال اضطراب فراگیر و اختلال اضطراب اجتماعی. مجله روانشناسی بالینی، 10(4): 23-34.
سعیدی، ابوطالب، جبل عاملی، شیدا، گرجی، یوسف، ابراهیمی، امرالله. (1400).  اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر ادراک بیماری و سرمایه روان­شناختی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو. مجله روان شناسی اجتماعی. 9(59): 87-100.
شمالی شهرضا، مرضیه؛ ابراهیم پور، مجید؛ بالیده، مهدی(1399). شیوع‌شناسی اضطراب اجتماعی در دانش‌آموزان مقطع متوسطه اول شهر اصفهان. فصلنامه روان شناسی تحلیلی شناختی. 11(40): 47-57.
عبدی، رضا؛ چلبیانلو، غلامرضا؛ کاظمی، سیده آرزو. (1398). نقش پشیمانی، خودتردیدی و افسردگی در پیش‌بینی خود انتقادی. رویش روان شناسی. 8(12):57-64.
قشقایی, غزل؛ حسین ثابت, فریده؛  معتمدی, عبدالله. (1399). بررسی رابطه سرمایه‌های روان‌شناختی با اضطراب دانشجویان دختر دانشگاه علامه‌طباطبائی. دوفصلنامه پژوهش های روانشناختی در مدیریت. 6(2): 97-109.
مهرافزون، داریوش؛ ستوده­اصل، نعمت؛ مکوندحسینی، شاهرخ. (1399). تدوین مدل علی خودانتقادی بر اساس کمال­گرایی با واسطه­گری ویژگی­های شخصیتی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تهران. فصلنامه سبک زندگی با محوریت سلامت. 4(5):149-156.
هافمن، استفان؛ اتو، میشائل. (1396). درمان شناختی رفتاری برای اختلال اضطراب اجتماعی. ترجمه مسعود چینی فروشان و منصور آگشته(1396)، چاپ دوم. تهران: انتشارات ارجمند.
Abdi, R., Chalabianloo, G., Kazemi, S A. (2020). The Role of regret, self-doubt and depression in predicting self-criticism. Rooyesh. 8(12):57-64. [Text in Persian]
Bokaeian, M., Bolghanabadi, M., Asghari Nekah, S. M., & Bagherzadeh-golmakani, Z. (2022). Comparison of the effectiveness of group cognitive behavioral therapy and psychoanalysis on fear of negative evaluation, self-focused attention and self-criticism in students. Journal of Psychology, 100(4): 571-581.
Bowers, M. E., Reider, L. B., Morales, S., Buzzell, G. A., Miller, N., Troller-Renfree, S. V., ... & Fox, N. A. (2020). Differences in parent and child report on the screen for child anxiety-related emotional disorders (SCARED): Implications for investigations of social anxiety in adolescents. Journal of Abnormal Child Psychology, 48(4): 561-571.
Butler, R. M., O’Day, E. B., Swee, M. B., Horenstein, A., & Heimberg, R. G. (2021). Cognitive behavioral therapy for social anxiety disorder: Predictors of treatment outcome in a quasi-naturalistic setting. Behavior Therapy, 52(2): 465-477.
Connor, K. M., Davidson, J. R., Churchill, L. E., Sherweed, A., & Foa, E. B. (2000). Psychometric properties of the social phobia inventory. Br J Psychiatry, 176(4): 379-386.
Edition, F. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. Am Psychiatric Assoc.21(21): 591-643.
Ellis, A. (2004). Why rational emotive behavior therapy is the most comprehensive and effective form of behavior therapy. Journal of Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, 22(2), 85. DOI:10.1023/B:JORE.0000025439.78389.52
Ghashghaee, GH., Hoseinsabet, F., Motamedi, A. (2020). Examining the relationship between psychological capital and anxiety among female students of Allameh Tabatabai university. Biannual Journal of Psychological Research in Management. 6(2): 97-109. [Text in Persian]
Gilboa‐Schechtman, E., Keshet, H., Peschard, V., & Azoulay, R. (2020). Self and identity in social anxiety disorder. Journal of Personality, 88(1): 106-121.
Hassanvand Amouzadeh, M.(2016). Validity and reliability of social phobia inventory in students with social anxiety. Journal of Mazandaran University of Medical Sciences. 26(139): 166-177. [Text in Persian]
Hofmann, S.,& Hayes, SC. (2018). Process-based CBT: The science and core clinical competencies of cognitive behavioral therapy. Oakland, CA: New Harbinger.
Hofmann, S., Otto, M. (2008). Cognitive behavioral therapy for social anxiety disorder. Translation by Chiniforushan, M & Agashteh, M. (2017). Second edition. Tehran: Arjmand publishers.
Khodaee, S., Veiskarami, H., Ghazanfari, F. (2021). A Comparison of the effectiveness of cognitive-behavioral training versus acceptance and commitment training in academic self-efficacy and social anxiety syndrome of medical students. Ahvaz Jundishapur Development Magazine. 2(12): 339-352. [Text in Persian]
Lamarche, L., Tejpal, A., & Mangin, D. (2018). Self-efficacy for medication management: A systematic review of instruments. Patient Preference and Adherence, 12: 1279-1287. http://dx.doi.org/10.2147/PPA.S1657.
Loew, C. A., Schauenburg, H., & Dinger, U. (2020). Self-criticism and psychotherapy outcome: A systematic review and meta-analysis. Clinical Psychology Review, 75: 101808. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2019.101808
Luthans, F., & Youssef-Morgan, C. M. (2017). Psychological capital: An evidence-based positive approach. Annual Review of Organizational Psychology and Organizational Behavior, 4, 339-366.‏ https://doi.org/10.1146/annurev-orgpsych-032516-113324
Luthans, F., Avolio, B. J., Avey, J. B., & Norman, S. M. (2007). Positive psychological capital: Measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel Psychology, 60(3):541-572.
McCall, H. C., Richardson, C. G., Helgadottir, F. D., & Chen, F. S. (2018). Evaluating a web-based social anxiety intervention among university students: Randomized controlled trial. Journal of Medical Internet Research, 20(3): e91. Doi:10.2196/jmir.8630
McEvoy, P. M., Hyett, M. P., Bank, S. R., Erceg-Hurn, D. M., Johnson, A. R., Kyron, M. J., ... & Rapee, R. M. (2022). Imagery-enhanced v. verbally-based group cognitive behavior therapy for social anxiety disorder: A randomized clinical trial. Psychological Medicine, 52(7): 1277-1286.‏
Mehr Afzon D, Sotoudeh Asl N, Makvand Hosseini S.(2021). Development of a self-critical causal model based on perfectionism mediated by personality traits in the students of islamic azad university of tehran. Islamic Life Style. 4(5):149-156. [Text in Persian]
Mpoulkoura, S. (2019). Comparison Between Brief Acceptance and Cognitive Interventions: Assessing Public Speaking Performance in Socially-Anxious Individuals. Master's thesis, Minnesota State university, Mankato.
Nordh, M., Wahlund, T., Jolstedt, M., Sahlin, H., Bjureberg, J., Ahlen, J., ... & Serlachius, E. (2021). Therapist-guided internet-delivered cognitive behavioral therapy vs internet-delivered supportive therapy for children and adolescents with social anxiety disorder: A randomized clinical trial. Journal of American Medical Association(JAMA). Psychiatry, 78(7):705-713.
Saeedi, A., Jebelameli, SH., Gorji, Y., Ebrahimi, A. (2021). The effectiveness of cognitive behavioral therapy on the disease and psychological capital of patients with type 2 diabetes. Journal of Social Psychology.9(59):87-100. [Text in Persian]
Santisi, G., Lodi, E., Magnano, P., Zarbo, R., & Zammitti, A. (2020). Relationship between psychological capital and quality of life: The role of courage. Sustainability, 12(13): 5238.‏ https://doi.org/10.3390/su12135238
Sepahvand, T & Moradi, F. (2018). The Comparison of emotion regulation and cognitive flexibility in nonclinical sampls of adolescents with symptoms of generalized anxiety disorder and social anxiety disorder. Journal of Clinical Psychology.10(4):23-34. [Text in Persian]Shomali-Shahreza, M., Ebrahilpour, M., Balideh, M. (2020). Prevalence of social anxiety in first grade high school students in Isfahan. Journal of Analytical-Cognitive Psychology. 11(40): 47-57.
Thompson, R., & Zuroff, D. C. (2004). The Levels of self-criticism scale: Comparative self-criticism and internalized self-criticism. Personality and Individual Differences, 36(2): 419-430.