اثربخشی توانبخشی دوساهو بر بازداری ‌پاسخ و توجه پایدار کودکان دارای اختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی و آموزش کودکان با نیاز‌های خاص، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 استادیار، گروه روانشناسی و آموزش کودکان با نیاز‌های خاص، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی توانبخشی دوساهو بر بازداری پاسخ و توجه پایدار کودکان دارای اختلال کم­توجهی بیش­فعالی بود. روش این پژوهش، نیمه­آزمایشی با طرح پیش­آزمون و پس­آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری، شامل تمام کودکان پسر 12-8 سال دارای اختلال کم­توجهی بیش­فعالی بود که به مراکز مشاوره وخدمات روان­شناسی شهر اصفهان در سال 1399 مراجعه کرده بودند. شرکت­کنندگان به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه 15 نفره آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش به مدت دو ماه و طی 8 جلسه یک ساعته درتوانبخشی روانی دوساهو شرکت کردند و گروه کنترل هیچ مداخله­ای دریافت نکرد. برای جمع­آوری داده­ها از پرسشنامه کانرز فرم والدین، آزمون برو- نرو و آزمون عملکرد پیوسته کانرز استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریانس چند­متغیره نشان داد که توانبخشی روانی دوساهو بر بهبود بازداری پاسخ و توجه پایدار کودکان دارای اختلال کم­توجهی بیش­فعالی تأثیر دارد. براساس نتایج پژوهش حاضر می­توان گفت از آن­جایی که تمرین­های دوساهو تأثیر مثبت و معناداری بر بازداری پاسخ و توجه پایدار کودکان دارای اختلال کم­توجهی بیش­فعالی دارد، می­تواند به عنوان یک رویکرد درمانی مکمل در کنار سایر مداخلات روان­شناختی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Dohsa-Hou Rehabilitation on Response Inhibition and Sustained Attention in Children with Attention Deficit Hyperactivity Disorder

نویسندگان [English]

  • Sara Nejatifar 1
  • Ghasem Norouzi 2
  • Mahdiyeh Babarabi 1
1 PhD student, Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Assistant Professor, Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]

This study aimed to evaluate the effectiveness of Dohsa-Hou rehabilitation on response inhibition and sustained attention in children with attention deficit hyperactivity disorder (ADHD). The method of this study was quasi-experimental with pre-test and post-test design with control group. The statistical population included all boys aged 8-12 years with ADHD who had referred to counseling centers and psychological services in Isfahan in 2020. Participants were selected by convenience sampling method and randomly divided into experimental and control groups (n =15 each). The experimental group participated in psycho-rehabilitation Dohsa-Hou for 8 months during 8 one-hour sessions and the control group did not receive any intervention. The Conners Parent Form Questionnaire, Go- No Go Test and the Conners Continuous Performance Test were used to collect data. The results of multivariate analysis of covariance showed that psycho-rehabilitation Dohsa-Hou had an effect on improving response inhibition and sustained attention in children with ADHD. Based on the results of the present study, it can be said that since Dohsa-Hou exercises have a positive and significant effect on response inhibition and sustained attention in children with ADHD, it can be used as a complementary therapeutic approach with other psychological interventions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ADHD
  • psycho-rehabilitation Dohsa-Hou
  • response inhibition
  • sustained attention
پورکمالی، طاهره.، یزدخواستی، فریبا.، عریضی، حمید­رضا و چیت­ساز، احمد. (1396). مقایسه ­ی اثربخشی روش دوساهو و ماساژ درمانی در افزایش شادی، سازگاری اجتماعی، امید، کیفیت زندگی و سلامت روان بیماران مبتلا به پارکینسون. روانشناسی سلامت، 6 (2)، 162-145.
شهائیان، آمنه.، شهیم، سیما.، بشاش، لیلا و یوسفی، فریده. (1386). هنجاریابی، تحلیل عاملی و پایایی فرم کوتاه ویژه والدین مقیاس درجه­بندی کانرز برای کودکان 6 تا 11 ساله در شیراز. .  فصلنامه مطالعات روان­شناختی، 3(3)، 120-97.
قدیری، فاطمه.، جزایری، علیرضا.، عشایری، حسن و قاضی طباطبایی، محمود. (1385). نقایص کنش اجرایی در بیماران اسکیزو- وسواسی. تازه­های علوم شناختی، 8 (11)، 24-11.
نجاتی­فر، سارا و بابا­ربیع، مهدیه. اثربخشی توانبخشی روانی دوساهو بر بهبود مشکلات خواب کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/ بیش­فعالی. توانمند­سازی کودکان استثنایی، 12 (4)، 25-14.
یزدخواستی، فریبا و شهبازی، محبوبه. (1392). بررسی تاثیر دوسا در کاهش علائم بیش فعالی، نقص توجه و افزایش مهارت­های اجتماعی دانش آموزان مبتلا به بیش فعالی و نقص توجه 6 تا 11 سال. پژوهش در علوم توانبخشی، 8 (5)، 887-877.
 
Aadland, K. N., Ommundsen, Y., Anderssen, S. A., Brønnick, K. S., Moe, V. F., Resaland, G. K., Skrede, T., Stavnsbo, M., & Aadland, E. (2019). Effects of the active smarter kids (ASK) physical activity school-based intervention on executive functions: A cluster-randomized controlled trial. Scandinavian Journal of Educational Research, 63(2), 214-228.
Azari A, Kazemi-Zahrani H, Mohammadi Khashouei M. (2017). The effectiveness of Dohsa psycho-motor rehabilitation method on fatigue severity, sleep quality, and resilience promotion of patients with multiple sclerosis (MS). Global Journal of Health Science, 9(2), 201-7.
Bo, W., Lei, M., Tao, S., Jie, L. T., Qian, L., Lin, F. Q., & Ping, W. X. (2019). Effects of combined intervention of physical exercise and cognitive training on cognitive function in stroke survivors with vascular cognitive impairment: a randomized controlled trial. Clinical Rehabilitation, 33(1), 54-63.
Chou, C. C., & Huang, C. J. (2017). Effects of an 8-week yoga program on sustained attention and discrimination function in children with attention deficit hyperactivity disorder. Peer Reviewed Journal, doi: 10.7717/peerj.2883. eCollection 2017
Coetsee, C., & Terblanche, E. (2017). The effect of three different exercise training modalities on cognitive and physical function in a healthy older population. European Review of Aging and Physical Activity, 14(1), 1-10.
Conners C. (1999). Conners' rating scales: revised technical manual. North Tonawanda (NY); Multi-Health Systems, [online]. Avalable from URL: http: //www.mhs.com [Assessed 2008 Mar 3].
Conners, C. K. (2004). Continuous Performance Test II (CPT II Ver. 5). Toronto, ON Canada: Multi-Health Systems.
Drechsler, R., Brem, S., Brandeis, D., Grünblatt, E., Berger, G., & Walitza, S. (2020). ADHD: current concepts and treatments in children and adolescents. Neuropediatrics, 51(5), 315–335.
Fujino, H. (2017). Psychological support for young adults with down syndrome: Dohsa- Hou program for maladaptive behaviors and internalizing problems; Front. Psychol. 01 September. /http;//doi. Org/10.3389/fpsyg. 2017.01504.
Ghadiri, F., Jazayeri, A. R., Ashayeri, H., & Ghazi Tabatabaei, M. (2006). Executive dysfunctions in schizo-obsessive-compulsive patients. Journal of Advances in cognitive Sciences, 8(11), 11-24. (Text in Persian).
Huang-Pollock, C., Ratcliff, R., McKoon, G., Roule, A., Warner, T., Feldman, J., & Wise, S. (2020). A diffusion model analysis of sustained attention in children with attention deficit hyperactivitydisorder. Neuropsychology, 34(6), 641–653.  
Hwang, S., Meffert, H., Parsley, I., Tyler, P. M., Erway, A. K., Botkin, M. L., Pope, K., & Blair, R. (2019). Segregating sustained attention from response inhibition in ADHD: An fMRI study. NeuroImage Clinicalhttps://doi.org/10.1016/j.nicl.2019.101677
Jarraya, S., Wagner, M., Jarraya, M., Engel, F. A. (2019). 12 weeks of kindergarten based yoga practice increases visual attention, visual motor precision and decreases behavior of inattention and hyperactivity in 5-years old children. Frontiers in Psychology, 10, 796. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2019.00796
Konno, Y. (1983). On the comparison of training processes in volitional arm movement control training among autistic children: hyperactive children and learning aisabled children. Annual Report of the Faculty of Education, Bonkyo University, 17, 38-50.
Konno, Y. (2003). Establishing joint attention and communication in a child with autism through therapeutic touch: Including a sense of melting: experience: Dohsa method. The Japanese Journal of Special Education, 40 (6), 701-711.
Loprinzi, P. D., Frith, E., Edwards, M. K., Sng, E., & Ashpole, N. (2018). The effects of exercise on memory function among young to middle-aged adults: systematic review and recommendations for future research. American Journal of Health Promotion, 32(3), 691-704.
Moriya, M., Aoki, C., & Sakatani, K. (2016). Effects of physical exercise on working memory and prefrontal cortex function in post-stroke patients. In Oxygen Transport to Tissue XXXVIII (pp. 203-208). Springer, Cham.
Naruse, G. (1997). The clinical Dohsa-hou as psycho-therapy. Clinical Dohsalog, 3, 1-10.
Nejatifar, S., Babarabi, M. (2021). The effectiveness of psycho-rehabilitation Dohsa-hou on improving sleep problems in children with attention deficit / hyperactivity disorder. Empowering Exceptional Children, 12(4), 14-25. (Text in Persian).
Openneer, T., van der Meer, D., Marsman, J. C., Forde, N. J., Akkermans, S., Naaijen, J., Buitelaar, J. K., Hoekstra, P. J., & Dietrich, A. (2021). Impaired response inhibition during a stop-signal task in children with Tourette syndrome is related to ADHD symptoms: A functional magnetic resonance imaging study. The world journal of biological psychiatry: the official journal of the World Federation of Societies of Biological Psychiatry22(5), 350–361.
Pindus, D. M. Drollette, E. S., Scudder, M. R., Khan, N. A., Raine, L. B., Sherar, L. B., et al. (2016). Moderate to vigorous physical activity, indices of cognitive control, and academic achievement in preadolescents. The Journal of Pediatrics, 173, 136-142.
Pourkamali, T., Yazdkhasti, F., Oreizi, H. R., & Chitsaz, A. (2017). Compare the effectiveness of Dosah-hou treatment and Massage Therapy on improvement of happiness, social adjustment, hope, mental health and quality of life in patients with Parkinson's disease. Journal of Health Psychology, 6(2), 145-162. (Text in Persian).
Shahaeian, A., Shahim, S., Bashash, L., & Yousefi, F. (2007). Standardization, factor analysis and reliability of short form for parents of Conners Grading Scale for Children 6 to 11 Years Old in Shiraz. Journal of Psychological Studies, 3(3), 97-120. (Text in Persian).
Verbruggen, F., & Logan, G. D. (2008). Response inhibition in the stop signal paradigm. Trends in Cognitive sciences, 12(11), 418-424.
Visser, SN., Zablotsky, B., Holbrook, JR., Danielson, ML., Bitsko, Rh. (2015). Diagnostic Experiences of children with Attention Deficit/Hyperactivity Disorder. Natl Health Stat Report, 3, (81), 1-7.
Wang, L., Zhang, Y., Chen, L. et al. (2021). Psychosocial and behavioral problems of children and adolescents in the early stage of reopening schools after the COVID-19 pandemic: a national cross-sectional study in China. Translational Psychiatry, https://doi.org/10.1038/s41398-021-01462-z
Wodka, E. L., Mark Mahone, E., Blankner, J. G., Gidley Larson, J. C., Fotedar, S., Denckla, M. B., & Mostofsky, S. H. (2007). Evidence that response inhibition is a primary deficit in ADHD. Journal of Clinical and Experimental Neuropsychology, 29(4), 345-356.
Yazdkhasti, F., & Shahbazi, M. (2012). The effect of Dohsa-hou psychic rehabilitation on reduction of attention deficit hyperactivity disorder and increase of social skills among students with ADHD age 6 to 11. Journal of Research in Rehabilitation Sciences, 8(5), 877-887, (Text in Persian).