اثربخشی سیستم روان‌درمانی تحلیل شناختی - رفتاری بر سوگیری توجه در دانش‌آموزان نوجوان دارای نشانه‌های اضطراب اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد روان شناسی تربیتی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

2 دانشجوی دکتری روان شناسی تربیتی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر سیستم روان‌درمانی تحلیل شناختی- رفتاری بر سوگیری توجه در دانش­آموزان دختر دوره متوسطه اول دارای نشانه­های اضطراب اجتماعی بود. طرح پژوهش، نیمه­آزمایشی از نوع پیش­آزمون-پس­آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دانش­آموزان دختر دارای اضطراب اجتماعی دوره متوسطه اول شهر خرم­آباد در سال تحصیلی 99-1398 بود. حجم نمونه شامل 30  نفر بود که به­صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. شرکت­کننده­های دو گروه، پرسشنامه سوگیری توجه را به­عنوان پیش­آزمون تکمیل کردند. سپس سیستم روان‌درمانی تحلیل شناختی- رفتاری به مدت 11 جلسه 70 دقیقه­ای برای گروه آزمایش اجرا گردید. به­منظور تجزیه و تحلیل داده­ها از تحلیل کواریانس چندمتغیره و تک­متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد، سیستم روان‌درمانی تحلیل شناختی- رفتاری به­طور معناداری بر سوگیری توجه نوجوانان دارای نشا­نه­های اضطراب اجتماعی مؤثر بوده است. پیشنهاد می­شود، مشاوران و روان­درمانگران از این روش درمانی برای بهبود نشانه­های اضطراب اجتماعی نوجوانان استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Cognitive-Behavioral Analysis Psychotherapy System (CBASP) on Attentional Bias in Adolescent Students with Symptoms of Social Anxiety

نویسندگان [English]

  • Ezatollah Ghadampour 1
  • Fatemeh Bavazin 2
1 Associate Professor of Educational Psychology, Lorestan University, Khorramabad, Iran
2 Phd Student of Educational Psychology, Lorestan University, Khoraamabad, Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the effect of cognitive-behavioral analysis psychotherapy system on attention bias in female high school students with symptoms of social anxiety. The research design was a quasi-experimental pretest-posttest with a control group. The statistical population of the study included all female students with social anxiety in the first high school of Khorramabad in the academic year 2019-2020. The sample size consisted of 30 people who were randomly selected and assigned to experimental and control groups. Participants in both groups completed the Attention Bias Questionnaire as a pre-test. Then, the cognitive-behavioral analysis psychotherapy system was performed for 11 sessions of 70 minutes for the experimental group. Multivariate and univariate analysis of covariance were used to analyze the data. The results showed that the cognitive-behavioral analysis psychotherapy system was significantly effective on the attention orientation of adolescents with symptoms of social anxiety. It is recommended that counselors and psychotherapists use this treatment to improve the symptoms of adolescent social anxiety.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attention bias
  • Cognitive-behavioral analysis psychotherapy system
  • Social anxiety
باوزین، فاطمه؛ سپهوندی، محمدعلی و غضنفری، فیروزه (1397). اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر خودکارآمدی ‌تحصیلی و ترس اجتماعی در دختران نوجوان افسرده. مجله روان­پرستاری، 6(3): 25-18.
بگیان کوله مرز، محمدجواد؛ کرمی، جهانگیر؛ مؤمنی، خدامراد و الهی، عادله (1398). مقایسه اثربخشی سیستم روان­درمانی تحلیل شناختی-رفتاری (CBASP) و یکپارچه­سازی رفتاردرمانی دیالکتیکی با درمان شناختی مبتنی بر ذهن شفقت­ورز بر کاهش درد ذهنی و دشواری­های تنظیم هیجانی افراد اقدام­کننده به خودکشی. مجله مطالعات روان­شناسی بالینی، 9(34): 63-35.
جاوید، فاطمه؛ جوادی و محمد جواد (1398). مدل‌سازی معادلات ساختاری رابطه طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه با اضطراب اجتماعی با نقش میانجی هوش هیجانی. مجله پیشرفت­های نوین در علوم رفتاری، 36(5): 28-1.
حسنوند عموزاده، مهدی (1395). بررسی روایی و پایایی مقیاس هراس اجتماعی در میان دانشجویان مبتلا به اضطراب اجتماعی. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 26(39)، ۱77-166.
حقایق، عباس و موسوی، حامد (1398). اثربخشی روان‌نمایشگری بر اضطراب اجتماعی، عزت‌نفس و بهزیستی روان‌شناختی دانشجویان واجد تشخیص اختلال اضطراب اجتماعی. مجله دانش و پژوهش در روان­شناسی کاربردی، 77(8): 30-22.
سادوک، بنجامین؛ سادوک، ویرجینیا و پدرو، رویئز (2015). خلاصه روان­پزشکی کاپلان و سادوک. ترجمه فرزین رضاعی. ویراست یازدهم، انتشارات: ارجمند.
عابدی، عباسعلی؛ طاهر، محبوبه؛ جعفری ثانی، بهنام و مجرد، آرزو (1396). تأثیر آموزش مهار توجه بر سوگیری توجه و حساسیت اضطرابی دانش­آموزان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی. مجله سلامت روانی کودک، 4(1): 12-3.
Abedi, A., Taher, M., Jafari Sani, B., & Mojarrad, A. (2017). The Effect of Attention Control Training on Attention Bias and Anxiety Sensitivity in Students with Social Anxiety Disorder. J Child Mental Health, 4(1): 3-12. (Text in Persian).
American psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of disorders (4ed. text revision). Washington, DC: APA.
Amit, L., Benjamin, S., Randy, A. and Reut, N. (2019). Bias-contingent attention bias modification and attention control training in treatment of PTSD: a randomized control trial. Psychological Medicine, 49(14): 2432-2440.
Bagean Koulemarz, M., Karami J., Momeni Kh. And Elahi A. (2019). The Effectiveness of Cognitive Behavioral Analysis System of Psychotherapy (CBASP) and Integration of Dialectical Behavior Therapy and Cognitive Therapy Based on Compassionate-mind on Reduction Mental Pain and Dificulty Emotion Regulation People attempted suicide. Quarterly of Clinical Psychology Studies, 9(34): 35-63. (Text in Persian).
Bavazin, F., Sepahvandi, M. A. and Ghazanfari F. (2018). The Effectiveness of Communication Skills Training on Academic Self-efficacy and Social Phobia in Adolescent Females with Depression. IJPN, 6(3): 18-25. (Text in Persian).
Connor, K. M., Davidson, J. R., Churchill, L. E., Sherweed, A. and Foa, E. B. (2000). Psychometric properties of the Social Phobia Inventory (SPIN). British J Br J Psychiatry, 176(6): 379-386.
Danneel, S., Nelemans, S., Spithoven, A., Bastin, M. and Bijttebier, P. (2019). Internalizing problems in adolescence: Linking loneliness, social anxiety symptoms, and depressive symptoms over time. Journal of Abnormal Child Psychology, 47(8): 1691–1705.
Diliberto, R. and Kearney, C. A. (2018). Latent class symptom profiles of selective mutism: Identification and linkage to temperamental and social constructs. Child Psychiatry and Human Development, 49(2): 551–562.
Driessen, J., Blom, J. D., Muris, P. and Blashfield, R. K. (2020). Anxiety in children with selective mutism: A meta-analysis. Child Psychiatry and Human Development, 51(5): 330–341.
Ellis, T. E. and Ratillff, K. G. (2006). Cognitive characteristics of suicidal and nonsuicidal psychiatric inpatients. Cognitive therapy & Research, 10(6): 625-634.
Eskandarnejad, M. (2018). The Role of Physical Activity in Attentional Bias to Body Pictures and Body Image Dissatisfaction in Women. Social Cognition, 14(3), 51-70. (Text in Persian).
Haghayegh, A. and Mousavi, H. (2019). Efficacy of Psychodrama on Social Anxiety, Self-esteem and Psychological Well-being of University Students that met Diagnosis of Social Anxiety Disorder, Journal of Knowledge and Research in Applied Psychology, 77(8): 22-30. (Text in Persian).
Forkmann, T., Brakemeier, E. L., Teismann, T., Schramm, E. and Michalak, J., (2016). The Effects of MindfulnessBased Cognitive Therapy and Cognitive Behavioral Analysis System of Psychotherapy added to Treatment as Usual on suicidal ideation in chronic depression: Results of a randomized-clinical tria. Journal of Affective Disorders, 200(27): 51-57.
Javid, F. and Javadi, M. (2019). The structural equation modeling to study relationship between early maladaptive schemas with social phobia with mediating emotional intelligence. Journal of Recent Advances in Behavioral Sciences, 36(5): 1-28. (Text in Persian).
Kuckertz, J. (2014). Social Anxiety: Cognitive Biases in Social Anxiety Disorder, Philadelphia, Elsevier, 483-511.
Martiny, J. (2014). Suicide ideation in the elderly. Journal of Psychiatric Times, 9(1): 3-16.
McCullough, J. P. (2000). Comparison of DSM-III-R chronic major depression and major depression superimposed on dysthymia (double depression): Validity of the Distinction. Journal of Abnormal Psychology, 109(8): 419–27.
Portman, M. (2016). Generalized anxiety disorder across the lifespan: An Integrative Approach. New York: Springer.
Sadock, B., Sadock, V., Pedro, R. (2015). Kaplan and Sadock's Synopsis of Psychiatry. Behavioral Sciences 11th ed.
Thomas, H., Ollendick, G. and Susan, W. (2019). Attention bias modification treatment for adolescents with social anxiety disorder. Behavior Therapy, 50(1): 126-139.
Wang, X., Chen, Z., Poon, K. T. and Teng, F. (2018). Self-compassion decreases acceptance of own immoral behaviors, Personality and Individual Differences, 106(13): 329-333.
Woody, S. R., Chambless, D. L. and Glass, C. R. (1997). Self-focused attention in the treatment of social phobia. Behavior Research and Therapy, 35(26): 117–129.