مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش‌ و‌ تعهد و روان‌نمایشگری بر دلبستگی و بهزیستی روان شناختی زنان درگیر تعارض زناشویی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا تهران،ایران

2 دانشیارگروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

3 دانشیارگروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی،دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف مقایسة اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش‌و‌تعهد و روان‌نمایشگری بردلبستگی و بهزیستی روان شناختی در زنان درگیرتعارض زناشویی انجام شد. روش پژوهش، نیمه آزمایشی ازنوع پیش آزمون- پس آزمون باگروه کنترل ودورة پیگیری دو ماهه بود. جامعة آماری این پژوهش زنان ایرانی درگیرتعارض زناشویی مراجعه‌کننده به کلینیک‌های شهرستان خمینی شهردر سال 1399بود. نمونة پژوهش به تعداد 30 نفر به روش هدفمند ازمیان این زنان انتخاب شد و به روش تصادفی در یکی ازگروه‌های مداخلة درمان پذیرش‌و‌تعهد (گروه آزمایش 1)، مداخله روان‌نمایشگری (گروه آزمایش 2) و گروه کنترل قرار‌گرفتند. داده‌ها با استفاده ازپرسشنامه‌های تعارض زناشویی، دلبستگی بزرگسالان و بهزیستی روان شناختی جمع‌آوری شدند. نتایج تحلیل داده‌ها در گروه آزمایش 1 و 2 نشان داد مداخلات درمان پذیرش‌و‌تعهد و روان‌نمایشگری، هر دو موجب افزایش نمرات بهزیستی روان شناختی و کاهش نمرات تعارض زناشویی می‌شوند. ضمن آنکه، نمرات دلبستگی در هر دو گروه آزمایش بهبود پیدا کردند، تنها تغییرات در نمرات دلبستگی اجتنابی در گروه 1 و نمرات دلبستگی ایمن در گروه 2 معنادار بود. بنابراین هر دو مداخله در کاهش تعارض ‌زناشویی وافزایش بهزیستی روان شناختی نقش دارند. پیشنهاد می‌شود با توجه به سبک دلبستگی یکی از این دو روش مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy and Psychodrama on Attachment and Psychological Wellbeing in Women Involved in Marital Conflicts

نویسندگان [English]

  • Safura Amoosoltani 1
  • Farideh Ameri 2
  • Abolghasem Mehrinejad 3
  • Batool Ahadi 2
1 Ph.D. student of Psychology, Department of Psychology, Faculty of Education and psychology, Alzahra University, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Education and psychology, Alzahra University, Tehran, Iran
3 Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Education and psychology, Alzahra University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The aim of this study was to compare the effectiveness of acceptance and commitment therapy and psychodrama on attachment and psychological well-being in women involved in marital conflict. The research method was quasi-experimental pre-test، posttest study and control with a two month follow up phase. The population of this study was Iranian women involved in marital conflicts, referring to clinics in Khomeini Shahr in 2020. Thirty participants were selected via a purposive sampling among these women. They were randomly assigned to one of the groups of commitment intervention (experimental group 1), psychodrama intervention (experimental group 2) and control group. Data were collected using Marital Conflict Questionnaire, Adult Attachment and Psychological Wellbeing Questionnaire. The results of data analysis in experimental groups 1 and 2 indicated that acceptance-commitment and psychodrama increased psychological wellbeing scores and decreased marital conflict scores. In addition, attachment scores improved in both experimental groups, only avoidance attachment scores in group 1 and secure attachment scores in group 2 were significant. Thus, both interventions are involved in reducing marital conflict and increasing psychological well-being. It is suggested to use one of these two methods according to the attachment style.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Acceptance and commitment therapy
  • attachment styles
  • marital conflicts
  • psychodrama
  • psychological wellbeing
ابویی، مطهره؛ موسوی، فاطمه و باقری، فریبرز. (1399). مقایسه خود‌مراقبتی ذهن‌آگاه، سبک‌های دلبستگی و وراهبردهای حفظ رابطه در متاهلین با و بدون تعارض زناشویی. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روانشناسی، 11(41)، 210-181.
اسمخانی اکبری‌نژاد، هادی؛ بایرام‌پور، عذرا و فاروقی، پریا. (1400). مقایسه اثربخشی معنادرمانی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب مرگ، تاب‌آوری و ناامیدی زنان مبتلا به مولتیل اسکلروزیس. مجله علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی. 31 (1)، 107-97.
امان‌الهی، عباس؛ حیدریان، نرگس؛ خجسته مهر، رضا و ایمانی، مهدی (1393). اثربخشی درمان مبتنی برپذیرش‌و‌تعهد در درمان پریشانی زوج ها. فصلنامه مشاوره کاربردی. 4(1): 119-103.
بلاتنر، آدام. (1386). روان‌درمانی با شیوه‌های نمایشی (ترجمۀ حسن حق‌شناس و حمید اشکانی).تهران: رشد.
بیات، محمدرضا. (1396). رابطه الگوهای ارتباطی خانواده وسبکهای دلبستگی با شادکامی دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد اندیمشک. فصلنامه زن و فرهنگ، 31(8)،102-91.
بیانی، علی‌اصغر؛ کوچکی، عاشورمحمد و بیانی، علی. (1387). روایی و پایایی مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف، مجله روانپزشکی و روان شناسی بالینی، 14(2)، 151-146.
ترال، تیموتی؛ جی، پرینستِین؛ میچل، جی. (1385). (ترجمه مهرداد فیروزبخت). روان شناسی بالینی. تهران: رشد.
ثنایی، باقر. (1388). مقیاس‌های سنجش خانواده، تهران، تهران: انتشارات بعثت.
جعفرپور، لیلا؛ تاجری، بیوک؛ خلعتبری، جواد و امرایی، مجید. (1400). اثربخشی سایکودرام بر تصویر بدنی، تنظیم هیجانی و بهزیستی‌ذهنی در زنان مبتلا به سرطان پستان. نشریه توانبخشی در پرستاری، 7(4)، 27-18.
هیز، استیون و استروسال، کرک. (1398). راهنمای عملی درمان مبتنی بر پذیرش‌‌و پا‌ی‌بندی.تهران: انتشارات ارجمند.
Abooie Mehrizi, M., Mousavi, S. F., & Bagheri, F. (2020). The comparison of mindful self-care, attachment styles and relationship maintenance strategies in married people with and without marital conflict. Counseling Culture and Psycotherapy, 11(41), 181–210.(Text in Persian)
Amanulahi, A., Heidarian, N., Khojestamehr, R., Imani, M. (2015). The effectiveness of acceptance and commitment (ACT) in the treatment of distress in couples. Journal of Applied Counseling, 4(1), 103-119. (Text in Persian)
Bayani, A. A., Koocheky, A. M., & Bayani, A. (2008). Reliability and validity of Ryff’s psychological well-being scales. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 14, 146-151. (Text in Persian)
Bayat, M. (2017). The Relationship between family communication patterns, attachment styles and happiness in female students of Islamic Azad University of Andimeshk. Woman and Culture, 31(9), 91-102. (Text in Persian)
Blatner, A. (1996). Acting-In: Practical applications of psychodrama atic methods. New York: Springer
Collins, N. L., & Read, S. J. (1990). Adult attachment, working models, and relationship quality in dating couples. In Journal of Personality and Social Psychology, 58(4), 644–663.
Ghahari, S., Jamil, L., Farrokhi, N., & Davoodi, R. (2021). Comparing the effects of emotion-focused couple therapy and acceptance and commitment therapy on marital conflict and cognitive emotion regulation strategies. Practice in Clinical Psychology, 9(2), 121–131.
Glasser, W. (2010). Choice theory: A new psychology of personal freedom. London: HarperCollins Publishers.
Hayes, S. Stsosahl, K. (2004). A practical guide to acceptance and commitment therapy, Boston: Springer.
Hofmann, S. G., & Asmundson, G. J. G. (2008). Acceptance and mindfulness-based therapy: New wave or old hat? Clinical Psychology Review, 28(1), 1–16.
Jafarpoure, L. M., Tajeri, B., Khalatbari, J., & Amraee, M. (2021). Effectiveness of psychodrama on body image, emotional regulation and subjective well-being in women with breast cancer. Rehabilitation, 7(4), 18–27.(Text in Persian)
Kamışlı, S., Terzioğlu, C. (2021). Perspectives of women suffering from infertility about the effects of psychodrama-based intervention on their psychosocial well-being. The American Journal of Family Therapy, 1–15.
Kaya, F. (2020). The effect of psychodrama practice on the subjective well-being in nursing students: A quasi-experimental study. Zeitschrift Für Psychodrama Und Soziometrie, 19(1), 255–266.
Leveton, E. (2001). A clinician’s guide to psychodrama. Springer Publishing Company.
McNelis, M., & Segrin, C. (2019). Insecure Attachment Predicts History of Divorce, Marriage, and Current Relationship Status. Journal of Divorce & Remarriage, 10, 1-14.
Mikulincer, M., & Shaver, P. R. (2017). Augmenting the sense of attachment security in group contexts: The effects of a responsive leader and cohesive group. International Journal of Group Psychotherapy, 2(67),161-175.
Peterson, B. D., Eifert, G. H., Feingold, T., & Davidson, S. (2009). Using acceptance and commitment therapy to using acceptance and commitment therapy to treat distressed couples: A case study with two couples. Cognitive and Behavioral Practice, 16(4), 430–442.
Radulovic, S. (2012). Adult attachment styles and mental well-being in relation to romantic relationship satisfaction (BA, Dublin University).
Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069-1081.
Sanaei, B. (2009). Family Assessment Scales, Tehran: Besat Publisher.(Text in Persian)
Schmutte, P. S., & Ryff, C. D. (1997). Personality and well-being: re-examining methods and meanings. Journal of Personality and Social Psychology, 73, 549-559.
Şimşek, G., Yalçınkaya, E. Y., Ardıç, E., & Yıldırım, E. A. (2020). The effect of psychodrama on the empathy and social anxiety level in adolescents. Turkish Journal of Child and Adolescent Mental Health, 27(2), 96–101.
Smkhani Akbarinejhad, H., Bayrampour, O., & Faroughi, P. (2021). Comparison of the effectiveness of acceptance and commitment therapy and logotherapy on the psychological well-being and death anxiety of women with AIDS. Qom Universuty Medical Science Journal, 14 (11), 48–60.
Trull, T. J., Prinstein, M. J. (2012). Clinical Psychology. Boston: Cengage Learning.
Wersebe, H., Lieb, R., Meyer, A. H., Hoyer, J., Wittchen, H. U., & Gloster, A. T. (2017). Changes of valued behaviors and functioning during an acceptance and commitment therapy intervention. Journal of Contextual Behavioral Science, 6(1), 63–70.
Zeidner, M., & Kloda, I. (2013). Emotional intelligence (EI), conflict resolution patterns, and relationship satisfaction: Actor and partner effects revisited. Personality and Individual Differences, 54(2), 278–283.
Zhou N, Buehler C. (2019). Marital hostility and early adolescents’ adjustment: The role of cooperative marital conflict. The Journal of Early Adolescence. 39(1): 5-27.
Zuvela, B. (2004). Affective bonding of adolescents in partner relationships. Philosophy, ُSociology and Psychology, 3 (1), 83-7.