اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر احقاق جنسی زنان دچار طلاق عاطفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی، واحد تهران جنوب، دانشگاه پیام‌نور، تهران‌، ایران.

2 استاد، گروه روان‌شناسی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران.

چکیده

هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر احقاق جنسی زنان دچار طلاق عاطفی بود. روش پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل و یک دورۀ پیگیری بود. جامعۀ آماری این پژوهش را کلیۀ زنان مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره روان‌شناسی منطقۀ 1 شهر تهران در نیمه اول سال 1397 تشکیل می‌دادند که تعداد 30 نفر به روش در دسترس انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هرگروه 15 نفر) جایگزین شدند. هر دو گروه آزمایش و کنترل، پرسشنامۀ احقاق جنسی هالبرت را تکمیل کردند. برای گروه آزمایش، برنامۀ درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد در طی 8 جلسه و هر جلسه به مدت 90 دقیقه برگزار شد. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر تجزیه و تحلیل شدند. نتایج به‌دست آمده نشان داد که میزان احقاق جنسی گروه آزمایش، در مقایسه با گروه کنترل به‌طور معناداری افزایش یافته است و این افزایش در مرحلۀ پیگیری پایدار مانده است. بنابراین، می‌توان نتیجه گرفت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد می‌تواند احقاق جنسی زنان دچار طلاق عاطفی را افزایش دهد و درمانگران می‌توانند از این رویکرد برای بهبود رابطۀ زوجین و کاهش طلاق عاطفی استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of Acceptance and Commitment Therapy on Sexual Assertiveness of Women with Emotional Divorce

نویسندگان [English]

  • Mahya Taheri 1
  • Mahnaz Ali Akbari Dehkordi 2
1 Master of General Psychology, South Tehran Branch, Payam-e-Noor University, Tehran, Iran.
2 Professor, Department of Psychology, Payamnoor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to evaluate the effect of acceptance and commitment therapy on sexual assertiveness in women  with emotional divorce. This research was a experimental study based on pretest-posttest design with a control group and a follow-up stage. The statistical population of this study consisted of all women referred to psychological counseling centers in district 1 of Tehran in 2018. Among the women who had the criterions for entering the research, 30 persons were selected by Available sampling method and assigned randomly into experimental and control groups (each group with 15 members). Both the experimental and control groups completed the Hurlbert’s Sexual Assertiveness Scale. The experimental group received 8 sessions of 90 minutes, Once a week, sessions for the training group therapy were based on acceptance and commitment. Data were analyzed by using analysis of variance with repeated measure. The results showed that the level of sexual assertiveness of the experimental group was significantly increased compared to the control group and this increase was remained steady in the follow-up. Therefore, it can be concluded that teaching acceptance and commitment therapy can increase the sexual assertiveness in women with emotional divorce and therapists can use this approach to improve the relationship between couples and reduce emotional divorce.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Acceptance and commitment therapy
  • emotional divorce
  • sexual assertiveness
اسدپور، اسماعیل و ویسی، سعید (1397). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر رضایت زناشویی، عزت نفس جنسی و دلزدگی زناشویی زنان مبتلا به دیابت نوع دو. مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک. 21(7): 8- 17.
افتخاری، بهاره (1398). پیش بینی طلاق عاطفی براساس میزان استفاده از شبکه‌های مجازی و رضایت جنسی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد مرودشت.
اخگردوست، وحید (1398). بررسی رابطه بین میزان احقاق جنسی با رضایت زناشویی در زوجین دارای عضو معتاد در شهرستان مرودشت. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد مرودشت، دانشکده علوم انسانی
بک‌چالاکی، نسرین و منصوری، احمد (1396). اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر رضایت از زندگی و عملکرد جنسی زنان. مطالعات ناتوانی. 7(1): 89-99.
پیرانی، ذبیح.، عباسی، مسلم.، کلوانی، محمد و نوربخش، پریا (1395). تاثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر عزت نفس جنسی، ناگویی خلقی و سازگاری زناشویی در همسران جانبازان. طب جانباز، 9(1): 25- 32.
توانایی، عاطفه.، آهی، قاسم و منصوری، احمد (1397). اثربخشی درمان شناختی رفتاری اختلال‌های جنسی و مشکلات زناشویی بر پویایی‌های رابطه جنسی و جاذبه جنسی زنان مراجعه کننده به دادگاه خانواده. پژوهش‌های روان شناسی بالینی و مشاوره، 8(2): 5-22.
دژکام، محمدرضا (1395). مشاور روان‌شناسی خانواده. تهران: ذهن آویز.
زارع‌نژاد، حمیده (1395). رابطه ساده و چندگانه احقاق جنسی و نارضایتی جنسی با دلزدگی زناشویی زوجین با نقش واسطه ای تعارض زناشویی. پایان نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان.
سیدزاده‌اقدم، نفیسه.، چیذری، مینا.، وکیلیان، کتایون و رنجبران، مهدی (1395). عوامل پیشگویی کننده احقاق جنسی در زنان شهر تهران. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 26(144): 357- 361.
شفیعی، پریسا (1384). بررسی رابطۀ بین احقاق، تمایل و هویت جنسی دانشجویان زن متأهل 30- 20 سالۀ ساکن در خوابگاه های شهر تهران. پایان نامۀ کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه تربیت معلم تهران.
شهابی، آیلین (1398). اثربخشی آموزش مهارت‌های پذیرش و تعهد و حل‌مساله بر کاهش طلاق عاطفی و سرخوردگی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید باهنر کرمان.
طاهری، مهیا و علی اکبری دهکردی، مهناز‌ (1397). پیش‌بینی طلاق عاطفی بر اساس صمیمیت جنسی و احقاق جنسی. ششمین کنگره علمی پژوهشی توسعه و ترویج علوم تربیتی و روان‌شناسی ایران.
طباطبایی، امینه سادات.، سجادیان، ایلناز و معتمدی، مسعود (1396). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر عملکرد جنسی، کم رویی جنسی و جرأت ورزی جنسی زنان مبتلا به اختلالات جنسی. تحقیقات علوم رفتاری، 15(1): 84- 92.
علوی لواسانی، اکرم‌ السادات و احمدی طهور سلطانی، محسن‌ (1396). همبستگی بدرفتاری در کودکی با طلاق عاطفی: نقش واسطه‌ای سبک‌های دلبستگی، طرحواره‌های ناسازگار اولیه و دشواری درتنظیم هیجان. فصلنامه مدیریت ارتقای سلامت، ۶ (۴): 49- 58. 
فوجی، عادل و نادری، فرح‌ (1395)‌. رابطه مهارت‌های اجتماعی و اعتقادات مذهبی با طلاق عاطفی در مراجعین زن به مراکز روان شناختی شهر اهواز. فصلنامه علمی پژوهشی زن و فرهنگ، 7(27): 23-36.
لو، آویجیل و مک کی، ماتیو (1397). درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد برای زوجین. ترجمه حمید نجات و مهدی فروتن، تهران: فرا انگیزش.
مؤمنی، خدامراد و آزادی فرد، صدیقه (1395). رابطه دانش و نگرش جنسی و باورهای ارتباطی با طلاق عاطفی. دو فصلنامه آسیب شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده، 1(2): 34- 45.
نریمانی، محمد.، رحیمی، سعید و صداقت، مهرناز (1397). پیش‌بینی طلاق عاطفی زوجین براساس الگوهای ارتباطی خانواده و ساختار انگیزشی، روان‌شناسی خانواده، 5(2): 27-38.
 
Akhgardoost, V. (2019). The relationship between sexual orientation and marital satisfaction in addicted couple in Marvdasht. Master thesis. Islamic Azad University, Marvdasht Branch, Faculty of Humanities
Alavi Lavasani, A. and Ahmadi Tahoor Soltani, M. (2017). Correlation of childhood maltreatment with emotional divorce: The mediating role of attachment styles, early maladaptive schemas, and difficulty in emotion regulation. Journal of Health Promotion Management, 1 (1): 58-49.
Asadpour, I. and Weissy, S. (2018). The effectiveness of acceptance and commitment-based therapy on marital satisfaction, sexual self-esteem, and marital satisfaction in women with type 2 diabetes. Arak University of Medical Sciences Journal. 21 (7): 8- 17.
Bakchalaki, N. and Mansouri, A. (2017). The effectiveness of acceptance and commitment therapy on women's life satisfaction and sexual function. Disability Studies. 7, 1: 89-99.
Dezhkam, M. (2016). Family psychology advisor. Tehran: Pendant Mind Publishing.
Eftekhari, s. (2019). Predicting emotional divorce based on virtual network usage and sexual satisfaction. Master thesis. Islamic Azad University of Marvdasht.
Eklund, R. and Hjelm, A. (2018). The role of sexual assertiveness in the relationship between attachment orientation and sexual satisfaction. Clinical Psychology Program,8(2): 1-41.
Fuji, A. and Naderi, F. (2016). The relationship between social skills and religious beliefs with emotional divorce in female clients in Ahvaz psychological centers. Quarterly Journal of Women and Culture, 7 (27): 23-36.
Hayes, S.C. and Lillis, J. (2012). Acceptance and commitment therapy (Theory and Psychotrapy). Amer psychological Assn.
Hayes, S.C., and Strosahl, K.D. (2010). A practical quide to acceptance and commitment therapy,New York: Springer science and Business Medio Inc.
Hayes, S.C., Luoma, J.B., Bond, F.W., Masuda, A. and Lillis, J. (2006). Acceptance and commitment therapy: Model, processes and outcomes. Behaviour Research and Therapy, 44(1): 1-25.
Hurlbert, D.F., and Apt, C. (1992). The femail sensation seeker and marital sexuality. Journal of Sex and Marital Therapy, 18(4): 315-24.
Lammers, J. and Stoker, I. (2019). Power affects sexual assertiveness and sexual esteem equally in women and men. Sexual Behavior, 48(2): 645–652.
Leclerc, B., Bergeron, S., Brassard, A., Bélanger, C., Steben, M. and Lambert, B. (2015). Attachment, sexual assertiveness, and sexual outcomes in women with provoked vestibulodynia and their partners: a mediation model. Archives of Sexual Behavior, 44(6): 1561-1572.
Lou, A. and McKay, M. (2018). Acceptance and commitment based therapy for couples. Translated by Hamid Nejat and Mehdi Forutan, Tehran: Motivation. (In Persian).
Momeni, K. and Azadifard, S.(2016). The relationship between sexual knowledge and attitude and communication beliefs with emotional divorce. Journal of Pathology, Family Counseling and Enrichment, 1 (2): 45-34.
Narimani, M., Rahimi, S. and Sedaghat, M. (2018). Predicting couples' emotional divorce based on family communication patterns and motivational structure, Family Psychology, 5 (2): 27-38.
Pirani, Z., Abbasi, M., Kalvani, M. and Nourbakhsh, P. (2016). The effect of acceptance and commitment therapy on sexual self-esteem, personality and marital adjustment in veterans' wives. disabled Medicine, 9 (1): 25-32.
Seyedzadeh Aghdam, Chizari, M., Vakilian, K. and Ranjbaran, M. (2016). Predictors of sexual orientation in women in Tehran. Journal of Mazandaran University of Medical Sciences, 26 (144): 367-361.
Shafi'i, P. (2005). Investigating the relationship between the status, desire and sexual identity of married female students in the dormitories of tehran, 20-30 years old. Master's Degree in Family Counseling, Tehran University of Teacher Education.
Shahabi, A. (2019). The effectiveness of acceptance, commitment and problem-solving skills training in reducing emotional divorce and frustration. Master Thesis, Shahid Bahonar University of Kerman.
Tabatabai, A., Sajjadian, I. and Motamedi, M. (2017). the effectiveness of acceptance and commitment therapy on sexual function, sexual impairment, and sexual assertiveness in women with sexual disorders. Behavioral Sciences Research, 15 (1): 92-84.
Taheri, M. and Ali Akbari Dehkordi, M. (2018). Predicting emotional divorce based on sexual intimacy and sexual orientation. 6th Iranian Scientific Congress on Development and Promotion of Iranian Educational and Psychological Sciences.
Tavanaii, Ahi, Q. and Mansouri, A. (2018). The effectiveness of cognitive-behavioral therapy for sexual disorders and marital problems on the sexual dynamics and sexual attraction of women referred to family court. Clinical Psychology Research and Counseling, 8 (2): 5-22.
Wells, K. and Sorel, J. (2012). Living with chronic pain (acceptance-based approach). Translated by Fatemeh Masgarian, Tehran: Arjmand Publication.(In Persian).
Widman, L. and Golin, C.(2018). Sexual assertiveness skills and sexual decision-making in adolescent girls: randomized controlled trial of an online program. American Journal of Public Health, 108(1): 96-102.
Wiebe, S., Johnson, S. M., Burgess-Moser, M., Dalgleish, T., Lafontaine, M. and Tasca, G. (2017). Two-year follow-up outcomes in emotionally focused couple therapy: an investigation of relationship satisfaction and attachment trajectories. Journal of Marital and Family Therapy, 43(2): 227-244.
Zarenejad, H. (2016). The simple and multiple relationship between sexual satisfaction and sexual dissatisfaction with marital dissatisfaction with the mediating role of marital conflict. m.sc. in psychology, Shahid Bahonar University of Kerman.
Zhang, H. and Yip, P. (2018). Perceived and actual behavior in female sexual assertiveness: a within-couple analysis in hong kong. Journal of Sex and Marital Therapy, 44(1): 87-95.