اثربخشی آموزش شناختی ارتقاء امید بر راهبردهای تنظیم شناختی هیجان پسران دانش‌آموز قلدر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی،دانشگاه تبریز ، تبریز ، ایران.

2 استاد روانشناسی تربیتی، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز ، تبریز ، ایران.

3 دانشیار روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی ،گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز ، تبریز ، ایران.

چکیده

این پژوهش باهدف تعیین اثربخشی آموزش شناختی ارتقاء امید بر راهبردهای تنظیم شناختی هیجان پسران دانش‌آموز قلدر دوره دوم متوسطه انجام شد. روش پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. نمونه به‌صورت هدفمند از یک هنرستان فنی و حرفه‌ای شهر ارومیه انتخاب شد و به‌منظور اجرای پژوهش بعد از اجرای پرسش‌نامه قلدر-قربانی الویوس تعداد 30 نفر از دانش آموزان که به‌عنوان قلدر طبقه‌بندی‌شده بودند در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه‌ای تحت آموزش شناختی امید قرار گرفتند. ابزار اندازه‌گیری پژوهش شامل پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران بود که توسط شرکت‌کنندگان در مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون تکمیل گردید. داده‌ها با روش‌های آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس چندمتغیری تجزیه‌وتحلیل شد. نتایج حاکی از بهبود راهبردهای ارزیابی مجدد مثبت، تمرکز مجدد مثبت، تمرکز مجدد بر برنامه‌ریزی، اتخاذ دیدگاه، سرزنش دیگران و فاجعه انگاری در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل بود. درنتیجه می‌توان از برنامه آموزش شناختی ارتقاء امید به‌عنوان بخشی از برنامه‌های توانمندسازی مشاوران و متولیان عرصه تعلیم و تربیت استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Cognitive Training of Hope Promotion on Cognitive Emotion Regulation Strategies of Male Students with Bullying Behaviors

نویسندگان [English]

  • Seyed ghasem Mosleh 1
  • rahim badri gargari 2
  • Shahrooz Nemati 3
1 Department of Educational Psychology,Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Tabriz,Tabriz,Iran.
2 Professor in Educational Psychology, Faculty of Education and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran
3 Associate Professor in Psychology and Education of Exceptional Children, Faculty of Education and Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran
چکیده [English]

The aim of current project was to study the effectiveness of cognitive training of hope promotion on cognitive emotion regulation Strategies of male students with bullying behavior in high school. It’s a semi-experimental study with pretest and posttest design with control group. By using purposeful sampling method the samples were selected in Urmia City in 2018-2019. Therefore, after the implementation of the Olweus’ Bully/Victim inventory, 30 students who were classified as bullies, were randomly assigned to an experimental and a control group equally. The experimental group received cognitive training of hope promotion for two months in eight 90-minute sessions. The measurement tools were cognitive emotion regulation questionnaire that were filled by the participants in the pretest and posttest stages. The data was analyzed by using descriptive statistics and multivariate analysis of covariance (MANCOVA). Results revealed improvement positive reappraisal, positive refocusing, refocus on planning, putting into perspective, blaming others and catastrophizing in the experimental group compared to the control group. The findings indicated that, cognitive training of hope promotion might be recommended as a useful component of empowerment programs for school counselors and educators in the education domain.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bullying
  • cognitive emotion regulation
  • hope
حسنی، جعفر (1389). خصوصیات روان‌سنجی پرسشنامه‌ی نظم جویی شناختی هیجان، فصلنامه روانشناسی بالینی، 3 (7): 73-83.
حسینی، سید عدنان.، بدری، رحیم.، سلیمی، حسین و کلیایی، لیلا (1394). اثربخشی آموزش شناختی ارتقاء امید در کاهش میزان قربانی شدن ناشی از قلدری دانش آموزان، فصلنامه روانشناسی تربیتی، 11(37): 1- 19.
رضاپور، میثم.، سوری، حمید و خداکریم، سهیلا (1392). روان‌سنجی نسخه فارسی مقیاس‌های ارتکاب زورگویی و قربانی شدن پرسشنامه زورگویی الوئوس در مدارس راهنمایی، ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت‌ها، 1(4): 221-212.
مگیار- موئه، جینا ال (1392). مداخلات روانشناسی مثبت نگر: راهنمای درمانگر. مترجم فروغی، علی‌اکبر، اصلانی، جلیل و رفیعی، سحر، تهران: ارجمند.
یاوری، تهمینه (1396). اثربخشی آموزش امید بر تنظیم شناختی هیجان و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه.پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی.دانشگاه علامه طباطبایی تهران،دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.
Bruininks, P. & Howington, D. E. (2018). Hopeful & hoping = hope: unique experiential features in the measurement of emotion. The Journal of Positive Psychology, 14(3): 341-353.
Belen, H. (2017). Emotional and cognitive correlates of hope. Thesis submitted for the degree of Doctor of Philosophy, University of Leicester England.
Ciarrochi, J., Parker, Ph., Kashdan, T. B., Heaven, P. C. L. & Barkus, E. (2015). Hope and emotional well-being: a six-year study to distinguish antecedents, correlates, and consequences. The Journal of Positive Psychology, 10(6): 520-532.
Carney, J.V., Kim, H., Duquette, K., Guo, X., & Hazler, R.J. (2019). Hope as a mediator of bullying involvement and emotional difficulties in children. Journal of Counseling and Development, 97(4):376-386.
Camodeca, M., & Coppola, G. (2019). Participant roles in preschool bullying; The impact of emotion regulation, social preference and quality of the teacher child relationship. Social Development, 28(1): 3-21.
Denzler, M., Förster, J., & Liberman, N. (2009). How goal-fulfillment decreases aggression. Journal of Experimental Social Psychology, 45(1): 90-100.
Gaffney, H., Farrington, D.P., & Ttofi, M. M. (2019). Examining the effectiveness of school-bullying intervention programs globally: a meta-analysis. International Journal of Bullying Prevention, 1(1): 14–31.
Garnefski, N. & Kraaij, V. (2007).  The cognitive emotion regulation questionnaire - psychometric features and prospective relationships with depression and anxiety in adults. European Journal of Psychological Assessment, 23(3):141–149.
Garnefski, N. & Kraaij, V. (2019). The behavioral emotion regulation questionnaire: development, psychometric properties and relationships with emotional problems and the cognitive emotion regulation questionnaire. Personality and Individual Differences, 137(1): 56-61.
Griggs, S. (2017). The relationship between hope, core self-evaluations, emotional well-being, sexual risk taking, substance use, and academic performance in freshman university students, Graduate School of Nursing Dissertations, University of Massachusetts Medical School.
Hasani, J. (2010). The psychometric properties of cognitive emotion regulation questionnaire. Quarterly Journal of Clinical Psychology, 3(7): 73-83 (Text in Persian).
Hoseyni, S., Badri Gargari, R., Salimi, R., & Kelyayi, L. (2015). The effect of cognitive hope enhancing training on reduction of victimization of high school students. Quarterly Journal of Educational Psychology, 11(37): 1-19 (Text in Persian).
Hamama-Raz, Y., Pat-Horenczyk, R., Perry, S., Ziv, Y., Bar-Levav, R., & Stemmer, S.M. (2016). The effectiveness of group intervention on enhancing cognitive emotion regulation strategies in breast cancer patients: a 2-year follow-up. Integrative Cancer Therapies, 15(2): 175–182.
Hellman, C.M., Worley, J.A., & Munoz, R.T. (2018). Hope as a coping resource for caregiver resilience and well-Being.Family Caregiving, Doi: 10.1007/978-3-319-64783-8_5.
Hamburger, M.E., Basile, K.C., & Vivolo, A.M. (2011). Measuring bullying victimization, perpetration, and bystander experiences: a compendium of assessment tools. Atlanta: Centers for Disease Control and Prevention, National Center for Injury Prevention and Control, Division of Violence Prevention.
Kwon, P., Birrueta, M., Faust, E. & Brown, E. R. (2015). The role of hope in preventive interventions. Social and Personality Psychology Compass, 12(9): 696–704.
Lambert, L., Passmore, H.A. & Joshanloo, M. (2018). A positive psychology intervention program in a culturally-diverse university: boosting happiness and reducing fear. Journal of Happiness Studies, 20(4): 1141–1162.
Magyar-Moe J.L. (2009). Therapist's guide to positive psychological interventions. Translator, Forooghi, A. Aslani, J. Rafiei, S. (2013). Tehran: Arjomand (Text in Persian).
Menesini, E., & Salmivalli, C. (2017). Bullying in schools: the state of knowledge and effective interventions, Psychology, Health & Medicine, 22(1): 240-253.
Mehta, A., Young, G., Wicker, A., Barber, S. & Suri, G. (2017). Emotion regulation choice: differences in US and Indian populations. The International Journal of Indian Psychology, 2(4): 202-219.
Peh, C.X., Kua, E.H., & Mahendran, R. (2016). Hope, emotion regulation, and psychosocial well-being in patients newly diagnosed with cancer. Supportive Care in Cancer, 5(24): 1955–1962.
Rezapour, M., Soori, H., & Khodakaram, S. (2013). Testing psychometric properties of the perpetration of bullying and victimization scales with olweus bullying questionnaire in middle schools, Journal of Safety Promotion and Injury Prevention, 1(4): 212-221(Text in Persian).
Solberg, M. E., & Olweus, D. (2003). Prevalence estimation of school bullying with the Olweus Bully/Victim Questionnaire.Aggressive Behavior, 29(3): 239–268.
Stavrinides, P., Paradeisioti, A., Tziogouros, C., & Lazarou, C. (2010). Prevalence of bullying among cyprus elementary and high school students. International Journal of Violence and School,11(9):114-128
Yavari, T. (2017). The effectiveness of hope training on cognitive emotion regulation and academic buoyancy of secondary high school students. Master's thesis of educational psychology, Allameh Tabatabai University of Tehran, Faculty of Psychology and Educational Sciences. (Text in Persian).
Young, K.S., Sandman, C.F., & Craske, M.G. (2019). Positive and negative emotion regulation in adolescence: links to anxiety and depression. Brain sciences, 9(4): 1-20.