اثربخشی طرحواره درمانی بر تاب‌آوری روان شناختی و توانمندی اجتماعی دانش‌آموزان با نشانه‌های افسردگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی طرحواره درمانی بر تاب‌آوری روان شناختی و توانمندی اجتماعی دانش‌آموزان با نشانه‌های افسردگی بود. طرح تحقیق نیمه‌آزمایشی و از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. نمونه پژوهش 28 دانش‌آموز مبتلا به نشانه‌های افسردگی پایه ده تا دوازده دوره متوسطه شهرستان رشت در سال تحصیلی 98- 1397 بودند که به طور در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 14 نفر) جایدهی شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس تاب آوری روان شناختی کانر و دیویدسون و پرسشنامه توانمندی اجتماعی گرشام و الیوت در مراحل قبل و بعد از درمان استفاده شد. طرحواره درمانی به صورت گروهی در 10 جلسه برای گروه آزمایش ارایه شد ولی گروه کنترل هیچ گونه درمانی دریافت نکرد. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که اثربخشی طرحواره درمانی بر بهبود تاب‌آوری روان شناختی و توانمندی اجتماعی دانش‌آموزان با نشانه‌های افسردگی تأثیر دارد. لذا، طرحواره درمانی به ‌عنوان یک تکنیک می‌تواند در بهبود تاب‌آوری و تعاملات اجتماعی این دانش آموزان مؤثر باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Schema Therapy on Psychological Resilience and Social Empowerment in Students with Depression Symptoms

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Rahbar Karbasdehi
  • Abbas Abolghasemi
  • Ebrahim Rahbar Karbasdehi
Department of Psychology, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran
چکیده [English]

The purpose of the present research was to determine the effectiveness of schema therapy on psychological resilience and social empowerment in students with depression symptoms. This study was semi-experimental with pre-test/post-test and a control group. The sample consisted of 28 students with depression symptoms from grades ten to twelve high school in Rasht city in the school year 2018-2019 that were selected by the convenience sampling method and randomly assigned to experimental and control groups (each group 14 individuals). To collect the data, Connor-Davidson Psychological Resilience Scale and Gresham and Elliott Social Empowerment Rating System were used before and after treatment. The 10 sessions of schema therapy were implemented for experimental group and no intervention was used for the control group. The results of multivariate analysis of covariance showed that schema therapy were improve psychological resilience and social empowerment in students with depression symptoms. Therefore, schema therapy as a technique can be effective in improving the resilience and social interactions of these students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Depression
  • psychological resilience
  • social empowerment
  • schema therapy

مراجع

ترخان، مرتضی (1396). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنظیم هیجان و معناداری زندگی زنان افسرده. مطالعات روان شناختی، 13(3): 164-147.
رهبرطارمسری، مرتضی.، کشاورز، پروانه.، ابوالقاسمی، عباس.، رهبرکرباسدهی، ابراهیم و رهبرکرباسدهی، فاطمه (1397). اثر‌بخشی طرحواره درمانی گروهی بر سیستم‌های فعال‌سازی/‌بازداری رفتاری و تنظیم شناختی هیجان دانش‌آموزان دختر دارای نشانه‌های اضطراب. مجله دانشگاه علوم پزشکی گیلان، ۲7(۱۰۸): 62-70.
صیادی، گونا.، گل­محمدیان، محسن و رشیدی، علیرضا (1396). اثربخشی طرحواره درمانی بر احساس حقارت دختران نوجوان خانواده­های طلاق. پژوهش­های روان‌شناسی بالینی و مشاوره، 7(1): 89-100.
کیهانی، مهناز.، تقوایی، داود.، رجبی، ابوالفضل و امیرپور، برزو (1393). همسانی درونی و تحلیل عاملی تأییدی مقیاس تاب‌آوری کانر-دیویدسون در دانشجویان دختر پرستاری. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، ۱۴(۱۰): ۸57-۸65.
مرادحاصلی، مستانه و یارمحمدی واصل، مسیب (1396). اثر طرحواره‌ درمانی بر تاب‌آوری، احساس تنهایی و استقلال عاطفی فرزندان شبه خانواده. روانشناسی بالینی و شخصیت، ۱۵(۱): 17-25.
مهدی­یار، منصوره و نجاتی، فرشته (1394). اعتباریابی پرسشنامه تاب­آوری در برابر خودکشی. روانشناسی سلامت، 4(16): 97-108.
یزدانبخش، کامران و رادمهر، فرناز (1397). ارزیابی تأثیر آموزش اختصاصی‌سازی خاطرات بر نارسایی شناختی بیماران مبتلا به افسردگی اساسی. مطالعات روان شناختی، 14(3): 25-44.
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5. Arlington: American Psychiatric Association.
Bach, B., & Bernstein, D. P. (2019). Schema therapy conceptualization of personality functioning and traits in ICD-11 and DSM-5. Current opinion in psychiatry. 32(1): 38-49.
Beck, A. T., Steer, R. A., & Brown, G. K. (1996). Beck depression inventory-II. San Antonio. 78(2): 490-498.
Beloe, P., & Derakshan, N. (2019). Adaptive working memory training can reduce anxiety and depression vulnerability in adolescents. Developmental Science: 10.1007/s10578-018-0859-8.
Blöte, A. W., & Westenberg, P. M. (2019). The temporal association between emotional clarity and depression symptoms in adolescents. Journal of adolescence: 10.1016/j.adolescence.2019.01.005.
Connor, K. M., & Davidson, J. R. (2003). Development of a new resilience scale: The Connor‐Davidson resilience scale (CD‐RISC). Depression and anxiety. 18(2): 76-82.
Erfan, A., Noorbala, A. A., Amel, S. K., Mohammadi, A., & Adibi, P. (2018). The effectiveness of emotional schema therapy on the emotional schemas and emotional regulation in irritable bowel syndrome: Single subject design. Advanced biomedical research: 10.4103/abr.abr_113_16.
Eslami, A. A., Amidi Mazaheri, M., Mostafavi, F., Abbasi, M. H., & Noroozi, E. (2014). Farsi version of social skills rating system-secondary student form: Cultural adaptation, reliability and construct validity. Iranian Journal of Psychiatry and Behavioral Sciences. 8(2): 97–104.
Harris, K., Gooding, P., Haddock, G., & Peters, S. (2018). Psychological resilience to suicidal thoughts and behaviours: A qualitative examination of the experiences of people with mental health problems on the schizophrenia spectrum. Schizophrenia Bulletin. 44(1): 220-223.
Hemmati Sabet, A., Navabi Nejad, S., & Khalatbari, J. (2016). Comparison of the effect of schema therapy and cognitive group therapy on depression in women engaging in high-risk sexual behaviors who were referred to hamadan health center. Avicenna Journal of Neuro Psych Physiology. 3(1): 22-28.
Keyhani, M., Taghvaei, D., Rajabi, A., Amirpour, B. (2015). Internal consistency and confirmatory factor analysis of the connor-davidson resilience scale (CD-RISC) among nursing female. Iranian Journal of Medical Education. 14(10): 857-865 (Text in Persian).
Mash, E., & Wolfe, D. (2018). Abnormal child psychology (7th ed.). Australia: Cengage Learning.
Mehdiyar, M., Nejati, S. (2015). Validation of the suicide resilience inventory. Health Psychology. 4(16): 97-108 (Text in Persian).
Moradhaseli, M., yarmohamadi vasel, M. (2017). The effect of schema therapy on Resilience, Feeling alone and Emotional Independence of Orphan children.        Clinical Psychology & Personality. 15(1): 17-25 (Text in Persian).
Poole, J. C., Dobson, K. S., & Pusch, D. (2017). Anxiety among adults with a history of childhood adversity: Psychological resilience moderates the indirect effect of emotion dysregulation. Journal of affective disorders: 10.1016/j.jad.2017.03.047.
Rahbar Karbasdehi, E., Abolghasemi, A., & Rahbar Karbasdehi, F. (2018). The effectiveness of schema therapy integrated with rehabilitation on cognitive emotion regulation and existential anxiety in patients with congestive heart failure. Journal of Contemporary Psychotherapy. 48(4): 233–239.
Rahbar Taramsari, M., Keshavarz, P., Abolghasemi, A., Rahbar Karbasdehi, E., Rahbar Karbasdehi, F. (2019). The effectiveness of group schema therapy on behavioral activation/ inhibition systems and cognitive emotion regulation in female students with anxiety symptoms. Journal of Guilan University of Medical Sciences. 27(108): 62-70 (Text in Persian).
Renner, F., Arntz, A., Peeters, F. P., Lobbestael, J., & Huibers, M. J. (2016). Schema therapy for chronic depression: Results of a multiple single case series. Journal of behavior therapy and experimental psychiatry:10.1016/j.jbtep.2015.12.001.‏
Renner, F., DeRubeis, R., Arntz, A., Peeters, F., Lobbestael, J., & Huibers, M. J. (2018). Exploring mechanisms of change in schema therapy for chronic depression. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry:10.1016/j.jbtep.2017.10.002.‏
Sayadi, G., Golmohammadian, M., & Rashidi, A. (2017). The effectiveness of schema therapy on the feeling of inferiority among the adolescent girls of divorced families. Research in Clinical Psychology and Counseling. 7(1): 89-100 (Text in Persian).
Tarkhan, M. (2017). The effectiveness of acceptance and commitment therapy (ACT) on emotion regulation and life meaning of depressed women. Journal of Psychological Studies. 13(3): 147-164 (Text in Persian).
Yazdanbakhsh, K., Radmehr, F. (2018). Evaluating the effect of memorial specialization training on cognitive disorders in patients with major depression. Journal of Psychological Studies. 14(3): 25-44. (Text in Persian).
Young, J. E., Klosko, J. S. & Weishaar, M. E. (2006). Schema therapy: A practitioner’s guide. New York: Guilford Press.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار