اثر بخشی آموزش پذیرش و تعهد بر انعطاف پذیری روان شناختی و ناگویی هیجانی زنان مبتلا به درد مزمن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود، شاهرود، ایران

2 استادیار، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود، شاهرود، ایران

3 گروه مشاوره و علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

4 گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت جام، ایران

چکیده

وجود درد در زندگی یکی از مهم‌ترین دلایل بر هم‌زننده بهداشت روانی افراد است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثر‌بخشی آموزش پذیرش و تعهد بر انعطاف‌پذیری روان‌شناختی، و ناگویی هیجانی زنان مبتلا به درد مزمن بود. طرح این پژوهش به صورت شبه‌آزمایشی با پیش-آزمون- پس‌آزمون و گروه کنترل بود. جامعۀ آماری شامل تمامی زنان 65-18 سالۀ دارای درد مزمن مراجعه‌کننده به کلینیک‌های درمانی شهر ساری در سال 1395 بود که از بین آنها نمونه‌ای به حجم 30 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شد و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند و مقیاس‌های انعطاف‌پذیری شناختی (دنیس و وندروال) و ناگویی هیجانی (بگبی، پارکر و تیلور،) را تکمیل کردند. گروه آزمایش طی هشت جلسۀ یک ساعته تحت آموزش برنامه پذیرش و تعهد قرار گرفتند اما گروه کنترل هیچ مداخله‌ای را دریافت نکردند. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک‌متغیره و چند‌متغیره نشان داد نمرات گروه آزمایش در مقایسه با نمرات گروه کنترل در متغیر‌ انعطاف‌پذیری روان‌شناختی به طور معنا‌دار افزایش یافته است . و در مؤلفه تفکر عینی کاهش معنادار داشته است . بنابراین نتیجه می‌گیریم آموزش پذیرش و تعهد بر انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و ناگویی خلقی زنان مبتلا به درد مزمن تاثیر مطلوبی دارد و می‌توان برای افزایش انعطاف‌پذیری روان‌شناختی و کاهش ناگویی خلقی در زنان مبتلا به درد مزمن از این روش آموزشی استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Efficacy of Acceptance and Commitment Therapy on Psychological Flexibility and Alexithymia of Women with Chronic Pain

نویسندگان [English]

  • Mahdis Tilaki 1
  • Mahboobe Taher 2
  • Arezoo Mojarrad 3
  • Behnam Jafari Sani 4
1 Masters Department of Psychology, Faculty of Humanities, Islamic Azad University of Shahrood, Shahrood, Iran
2 Assistant Professor Department of Psychology, Faculty of Humanities, Islamic Azad University of Shahrood, Shahrood, Iran
3 Masters student Department of Counseling and Educational Sciences, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University scholar Ardabil, Iran
4 PhD student, Department of Psychology, Faculty of Humanities, Islamic Azad University Torbat Jam, Iran
چکیده [English]

Pain in the life of one of the most important reasons is disruptive mental health. The aim of this study was efficacy of acceptance and commitment therapy on psychological flexibility and alexithymia of women with chronic pain. The research design was quasi-experimental with pre-posttest and control group. Statistic population was women from age 18- 65 years- old with chronic pain that were referred to health clinics in Sari in 2016 year. 30 patients were selected by convenience sampling method and assigned to experimental and control groups randomly. The sample group completed cognitive flexibility (Dennis & Vendral, 2010), and alexithymia (Bagbi, Parcker & Taylor, 1994). For experimental group, acceptance and commitment therapy was executed at 8 weekly sessions in 60 minutes whereas control groups have any therapy. Result of analysis of univariate and multivariate of covariance indicated scores of flexibility has increase in experimental group and alexithymia has decrease in experimental group compared with the control group scores. Therefore, we conclude acceptance and commitment therapy have favorable affected on psychological flexibility and alexithymia in patient with chronic pain. And this method can be used to increase the psychological flexibility and reduce alexithymia in women with chronic pain.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Acceptance and commitment
  • alexithymia
  • chronic pain
  • psychological flexibility
  • resilience

مراجع

انوری، محمدحسن.، ابراهیمی، امراله.،  نشاط دوست، حمیدطاهر.، افشار، حمید و عابدی، احمد (1393). اثربخشی درمان گروهی پذیرش و تعهد بر پذیرش درد، اضطراب درد بیماران مرد مبتلا به درد مزمن. مجله دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، 32(295): 10-1.
ایزدی، راضیه.، عسگری، کریم.،نشاط‌دوست، حمیدطاهر و عابدی، محمدرضا (1391). ﮔﺰارش ﻣﻮردی اﺛﺮ‌بخشی درﻣﺎن مبتنی ﺑﺮ ﭘﺬﻳﺮش و ﺗﻌﻬﺪ ﺑﺮ فراوانی و ﺷﺪت ﻧﺸﺎﻧﻪ‌ﻫﺎی اﺧﺘﻼل وسواسی- ﺟﺒﺮی. مجلۀ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻋﻠﻮم پزشکی زاﻫﺪان، 20: 26-1.
بشارت، محمدعلی (1387). رابطه بین آلکسی‌تایمیا با سبک‌های دفاعی ایگو. مجله یافته‌های سلامت روان، 10: 190-181.
بشارت، محمدعلی.، گرانمایه پور، شیوا.، پورنقدعلی، علی.، افقی، زهرا.، حبیب نژاد، محمد و آقایی ثابت، سیده سارا‌ (1393). رابطه ناگویی هیجانی و مشکلات بین شخصی: نقش تعدیل کننده سبک‌های دلبستگی. مجله روان‌شناسی معاصر، 9(1): 16-3.
ترخان، مرتضی. (1396). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنظیم هیجان و معناداری زندگی زنان افسرده. مطالعات روان‌شناختی، 13(3): 165-147.
تیلکی، مهدیس (1395). اثر‌بخشی آموزش پذیرش و تعهد بر تاب‌آوری، انعطاف‌پذیری روان‌شناختی، و ناگویی هیجانی زنان مبتلا به درد مزمن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود.
حر، مریم.، آقایی، اصغر.، عابدی، احمد و عطاری، عباس (1389). نقش روش درمانی پذیرش و تعهد درمانی در کاهش افسردگی بیماران دیابتی نوع 2. مجلۀ روان‌پزشکی و روا‌ن‌شناسی ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ اﯾﺮان، 11(2): 13- 1.
حقیقت، فرشته.، رسول‌زاده طباطبایی، کاظم و زادهوش، سمیه‌ (1391). تأثیر درد بر جنبه‌های مختلف زندگی بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس. مطالعات روان‌شناختی، 8(1): 115-95.
دهقانی،‌هانیه (۱۳۹۴). اثر‌بخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تاب‌آوری مادران دارای فرزند با اختلال یادگیری. اولین کنگرۀ علمی پژوهشی توسعه علوم تربیتی و روان‌شناسی، جامعه شناسی و اجتماعی ایران. تهران، انجمن علمی توسعه علوم و فنون بنیادین.
شیدایی اقدم، شوان.، شمس الدینی لری، سلوی.، عباسی، سمیه.، یوسفی، سارا.، عبداللهی، صفیه و مرادی‌جو، محمد (۱۳۹۳). اثر‌بخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش پریشانی و نگرش‌های ناکار‌آمد در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس. اندیشه و رفتار،  9(34): ۶۸- ۵۷.
فاضلی، مژگان.، احتشام‌زاده، پروین و‌ هاشمی شیخ شبانی، اسماعیل (۱۳۹۳). اثر‌بخشی درمان شناختی- رفتاری بر انعطاف‌پذیری شناختی افراد افسرده. اندیشه و رفتار، 9 (34): ۳۸ -۲۷.
قرایی اردکانی، شایسته.، آزادفلاح، پرویز و تولایی، سیدعباس (1391). اثربخشی رویکرد پذیرش و تعهد درمانی در کاهش شدت تجربه درد در زنان مبتلا به اختلال سردرد مزمن. مجله روان‌شناسی بالینی، 2(14): 50-39.
کریمی، سمیه.، مصری پور، شیما.، آقایی، اصغرو معروفی، محسن (1392). مقایسه بخشودگی و مؤلّفه‌های آن و سلامت روانی در زوجین عادی و در شرف طلاق شهر اصفهان. مجله تحقیقات علوم رفتاری، 11(4): 260-252.
نایب‌حسین‌زاده، سپیده.، فتح‌اله‌زاده، نوشین.، سعادتی، نادره و رستمی، مهدی (1395). اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد در افزایش کیفیت زندگی و خودشفقتی مادران کودکان ناتوان آموزش‌پذیر. مطالعات روان‌شناختی، 12(3): 124-103.
وحیدی، زهره (1391). مقایسه آلکسی‌تایمی، تکانشوری و فعال‌سازی و بازداری رفتاری در دانشجویان دارای نشانه‌های اختلال شخصیت وسواسی و پارانوئید. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه محقق اردبیلی.
Anvari, M.H., Ebrahimi, E., Neshatdost, H.T., Afshar, H. and Abedi, A. (2014). The effectiveness of group therapy on acceptance and commitment on accepting pain, anxiety, and related pain and pain intensity in patients with chronic pain. Journal of Isfahan University of Medical Sciences, 32(295): 1-10(Text in Persian).
Bagby, R.M., Taylor, G.J. and Parker, J.D. (1994). The Twenty-itemToronto Alexithymia Scale: II. Convergent, Discriminant, and Concurrent Validity. Journal of Psychosomatic Research, 38 (1): 33-40.
Besharat, M.A. (2008). The relationship between alexithymia and ego's defensive styles. Journal of Mental Health Findings, 10: 181-190. (Text in Persian).
Besharat, M.A., Geranmayepor, Sh., Pornagdali, A., Ofogi, Z., Habibnejad, M. and Aghaeisabet, S.S. (2014). Relation between emotional anxiety and interpersonal problems: The role of moderating attachment styles. Journal of Contemporary Psychology, 9(1): 3-16. (Text in Persian).
Burba, B., Oswald, R., Grigaliunien, V., Neverauskiene, S., Jankuviene, O. and Chue, P. (2006). A controlled study of alexithymia in adolescent patients with persistent somatoform pain disorder. Canadian Journal Psychiatry, 51(7): 71- 468.
Dehgani, H. (2015). The effect of acceptance and commitment therapy on Rescuing Mothers with Children with Learning Disabilities. The first scientific-research congress of the research and development of education and psychology, sociology and social science of Iran. Tehran, Scientific Society for the Development and Promotion of Basic Sciences and Techniques. (Text in Persian).
Fazeli, M., Ehteshamzade, P. and  Hashemi Sheykh Shabani, E. (2014). The effect of cognitive- behavioral therapy on the cognitive flexibility of depressed people. Thought and Behavior, 9(34): 27-38. (Text in Persian).
Gatchel, R. J. and  Kathryn, H. R. (2008). Evidence- informed management of chronic low back pain with cognitive behavioral therapy. Journal The Spine. 8(1): 40-44.
Gharaei Ardakani, Sh., Azad Falah, P. and  Tolaei, S.A. (2012). The effectiveness of acceptance approach and treatment commitment in experience in women with chronic headache disorder. Journal of Clinical Psychology, 2(14): 39-50. (Text in Persian).
Grabe, H., Spitzer, C. and Freyberger, H.J. (2009). Alexithymia and personality in relation to dimensions of psychopathology. American Journal of Psychiatry, 161(7): 1299- 301.
Gratta, M., Canetta, E., Zordan, M., Spoto, A., Ferruzza, E. and Manco, I. (2011). Alexithymia in juvenile headache sufferers: A pilot study. Journal of Headache and Pain. 12(1): 71- 80.
Hagigat, F., Rasolzade Tabatabaei K. and Zadhosh, S. (2012). The effect of pain on various aspects of life in patients with multiple sclerosis. Psychological studies, 8(1): 95-115(Text in Persian).
Hayes, S.C. and Strosahl, K.D. (2010). A practical guide to acceptance and commitment therapy. New York: Springer Press.
Hor, M., Aghaei, A., Abedi, A. and Atari, A. (2000). The role of admission therapy and therapeutic commitment in reducing depression in type 2 diabetic patients. Journal of Psychiatry and Clinical Psychology of Iran, 11(2): 1-13. (Text in Persian).
Iglesias, M., Barreiro, M., Vazquez, I., Nieto, L., Martinez, I. and Seoane, M. (2010). Prevalence of alexithymia in inflammatory bowel disease: Relationship with sociodemographic and clinical parameters. Gastroenterology, 138(5): 194- 202.
Izadi, R., Asgari, K., Neshatdost, H.T. and Abedi, M.R. (2012). A case report on the effect of acceptance and commitment therapy on the frequency and severity of obsessive-compulsive disorder symptoms. Zahedan Journal of Medical Sciences, 20: 1-26(Text in Persian).
Karimi, S., Mesripor, Sh., Aghaei, A. and Marofi, M. (2013). Comparison of forgiveness and its components and mental health in normal and divorced couples in Isfahan. Journal of Behavioral Sciences Research, 11(4): 252-260. (Text in Persian).
Kojjima, M. (2012). Alexithymia as a prognostic risk factor for health problem: a brief review of epidemiological studies. Biopsychosocial Medicine. 6(21): 1-9.
Masuda, A. and Tully, E.C. (2012). The role of mindfulness and psychological flexibility in somatization, depression, anxiety, and general psychological distress in a nonclinical college sample. Journal of Evidence-Based Complementary & Alternative Medicine. 17(1): 66- 71.
Muller, J., Alpers, G.W. and Reim, N. (2010). Abnormal attentional bias in alexithymia. Journal of Psychosom Research, 56(6): 617-621.
Nayeb Hoseynzade, S., Fatholahzade, N., Saeadati, N. and Rostami, M. (2016). The effectiveness of admissions and commitment- based education in improving quality of life and self- detachment of mothers of educable disabled children. Psychological studies, 12(3): 103-124. (Text in Persian).
Rost, A.D., Wilson, K., Buchanan, E., Hildebrandt, M. and Mutch, D. (2012). Improving psychological adjustment among late-stage ovarian cancer patients: examining the role of avoidance in treatment. Cognitive and Behavioral Practice, 19(4): 508-517.
 Sarafino, E. P. and Smith, T. W. (2014). Health Psychology: Bio psychosocial Interactions, 8th Edition. Wiley Publication.
Sheydaei Aghdam. Sh., Shamsadini Lori, S., Abasi, S., Yousefi, S., Abdollahi, S. and Moradijo, M. (2014). The effect of acceptance and commitment- based therapy on disorder reduction and ineffective approaches in patients with multiple sclerosis. Thought and Behavior, 9(34): 57-68. (Text in Persian).
Smakhani Akbarinezhad, H., Etemadi, A. and Nasirnejad, F. (2014). The effectiveness of group- based therapeutic reality on women's anxiety. Psychological studies, 10(2): 73-87. (Text in Persian).
Smout, M.F., Longo, M., Harrison, S., Minniti, R., Wickes, W. and White, J.M. (2010). Psychosocial treatment for methamphetamine use disorders: A preliminary randomized controlled trial of cognitive behavior therapy and acceptance and commitment therapy. Substance Abuse. 312(2): 98- 107.
Tarkhan, M. (2017). The effectiveness of acceptance and commitment therapy (ACT) on emotion regulation and life meaning of depressed women. Psychological Studies, 13(3): 147-165. (Text in Persian).
Tilaki, M. (2016). The effectiveness of acceptance training and commitment on resilience, psychological flexibility, and emotional neurosis in women with chronic pain. Master's thesis of psychology. Islamic Azad University of Shahrood Branch(Text in Persian).
 Tuzer, V., Dogan Bulut, S., Bastug, B., Kayalar, G., Goka, E. and Bestepe, E. (2011). Causal attributions and alexithymia in female patients with fibromyalgia or chronic low back pain. Nordic Journal Psychology, 65(2): 138-144.
Vahidi, Z. (2012). Comparison of alexithymia, impulsivity, and activation and inhibition of behavior in students with obsessive- characteristic paranoid symptoms. Master's Thesis. Ardebil University Researcher (Text in Persian).
Vanheule, S., Verhaeghe, P. and Desmet, M. (2010). The observer alexithymia scale: a reliable and valid alternative for alexithymia measurement? Journal of Personality Assessment, 92(2): 175-185.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار