اثربخشی آموزش ایمن‌سازی روانی بر ناگویی هیجانی، خودتعیین‌گری و جهت‌گیری زندگی نوجوانان با آسیب شنوایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان

2 دانشگاه تهران

چکیده

پژوهش حاضر به‌‌منظور ارزیابی اثربخشی آموزش ایمن‌سازی روانی بر ناگویی هیجانی، خودتعیین‌گری و جهت‌گیری زندگی نوجوانان با آسیب شنوایی انجام شد. این پژوهش، یک مطالعۀ نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و گروه کنترل بود. در این پژوهش 28 نوجوان پسر با آسیب شنوایی شرکت داشتند که به روش نمونه‌گیری در دسترس از مدارس متوسطۀ شهرستان‌های تهران انتخاب شده بودند. شرکت‌کنندگان به دو گروه 14 نفری آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش، برنامۀ ایمن‌سازی روانی را در 10 جلسه 50 دقیقه‌ای دریافت کردند، در حالی‌ که گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفتند. ابزارهای استفاده‌ شده در این پژوهش مقیاس ناگویی هیجانی تورنتو، پرسشنامۀ نیازهای بنیادی روان‌شناختی دسی و ریان و آزمون جهت‌گیری زندگی شییر و کارور بود. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شدند. نتایج نشان داد که آموزش ایمن‌سازی روانی اثر معناداری بر ناگویی هیجانی، خودتعیین‌گری و جهت‌گیری زندگی نوجوانان با آسیب شنوایی داشت. بنابراین، آموزش ایمن‌سازی روانی می‌تواند ناگویی هیجانی نوجوانان با آسیب شنوایی را کاهش دهد و خودتعیین‌گری و جهت‌گیری زندگی را در آن‌ها بهبود بخشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Mental Immunization Training on Alexithymia, Self-determination and Life Orientation of Adolescents with Hearing Impairment

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ashori 1
  • Sogand Ghasemzadeh 2
1 Assistant Professor, Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan
2 Assistant Professor, Department of Psychology and Education of Exceptional Children, University of Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of the present study was to assessment of the effectiveness of mental immunization training on alexithymia, self-determination and life orientation of adolescents with hearing impairment. The present research was a semi-experimental study with pre-test, post-test design and control. The participants were 28 male adolescents with hearing impairment from Tehran District high school using an available method. Participants were divided into experimental and control groups, each group consisting of 14 adolescents. Experimental group received psychological immunization program in 10 sessions for 50 minutes while control group was kept in waiting-list. The instruments of present research were Toronto alexithymia scale, Deci & Ryan basic need satisfaction questionnaire and Scheier & Carver life orientation test (1994). Multivariate analysis of covariance was used for analyzing the data. The results of MANCOVA showed that mental immunization training had significant effect on the alexithymia, self-determination and life orientation of adolescents with hearing impairment. Therefore, mental immunization training can reduce the alexithymia and improve the self-determination and life orientation of adolescents with hearing impairment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • alexithymia
  • life orientation
  • mental immunization
  • self-determination

مراجع

اصل سلیمانی، زهرا.، برجعلی، احمد و کیانی دهکردی، منصوره (1396). اثربخشی روان‌درمانی بین‌فردی بر راهبردهای تنظیم شناختی و پردازش پس‌رویدادی دانشجویان دختر مبتلا به اضطراب اجتماعی، فصلنامه روان‌شناختی، 13(2): 23-7.
بشارت، محمدعلی (1388). سبک‌های دلبستگی و نارسایی هیجانی، پژوهش‌هایروان‌شناختی، 12(24): 68-63.
بشارت، محمدعلی.، زاهدی، کمیل و نوربالا، احمدعلی (1392). مقایسه ناگویی هیجانی و راهبردهای تنظیم هیجان در بیماران جسمانی‌سازی، بیماران اضطرابی و افراد عادی، روانشناسیمعاصر، 8(2): 16-3.
ترخان، مرتضی (1396). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنظیم هیجان و معناداری زندگی زنان افسرده، فصلنامه روان‌شناختی، 13(3): 164-148.
جناآبادی، حسین (1395). بررسی اثربخشی مدیریت شناختی رفتاری استرس بر سلامت روان مادران کودکان با اختلال‌های تحولی، رفتار آزارشی و فلج مغزی، مجلهعلوم پزشکی رازی، 23(148): 80- 88.
دربان، فاطمه و مظلوم، سید رضا (1392). بررسی تأثیر برنامۀ ایمن‌سازی در برابر استرس بر سلامت عمومی پرستاران شاغل در بخش روان، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، 18(4): 66-74.
راقبیان، رویا (1391). تأثیر برنامه طراحی شده بر اساس نظریۀ خودتعیین‌گری بر افزایش انگیزش خواندن دانش‌آموزان پسر پایه دوم راهنمایی، پژوهشنامه تربیتی، 7(31): 26-1.
سلیمانی دینانی، مریم.، اکبری دهکردی، مهناز.، کاکوجویباری، علی اصغر و مرادی، اعظم (1390). تأثیر آموزش ایمن‌سازی در برابر فشار روانی بر افزایش ابراز وجود دانش‌آموزان دختر معلول جسمی- حرکتی دوره متوسطه شهر اصفهان در سال 1389، فصلنامه روان‌شناسی افراد استثنایی، 1(4): 73-89.
کابوسی، محمدباقر و قربانی، عالمه (1395). اثربخشی آموزش شناختی- رفتاری کنترل خشم بر نوجوانان دارای اختلال سلوک. نشریه تعلیم و تربیت استثنایی، 1(138): 30-22.
کجباف، محمدباقر.، عریضی، حمیدرضا و خدابخشی، مهدی (1385). هنجاریابی، پایایی و روایی مقیاس خوش‌بینی و بررسی رابطه خوش‌بینی، خودتسلط‌یابی و افسردگی در شهر اصفهان، فصلنامه روان‌شناختی، 3(1): 68-51.
عاشوری، محمد.، پورمحمدرضای تجریشی، معصومه.، جلیل‌آبکنار، سیده سمیه.، فلاح، علی محمد و عظیمی گروسی، صمد (1395). اثربخشی برنامۀ ایمن‌سازی روانی بر کفایت اجتماعی و صفات شخصیت افراد با فلج مغزی، فصلنامه توانبخشی، 18(2): 98-109.
عاشوری، محمد و جلیل‌آبکنار، سیده سمیه (1395). دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه و آموزش فراگیر. چاپ اول. تهران: رشد فرهنگ.
Ashori, M. and Jalil-Abkenr, S. S. (2016). Students with special needs and inclusive education. 1st edition. Tehran: Roshd-e Farhang(Text in Persian).
Ashori, M., Pourmohamadreza-Tajrishi, M., Jalil-Abkenar, S. S., Fallah, A. M. and Azimi Garoosi, S. (2017). Effectiveness of mental immunization program training on social competency and personality traits of individuals with cerebral palsy. Archives of Rehabilitation, 18(2): 98-109(Text in Persian).
Asl Soleimani, Z., Borjali, A. and Kiani Dehkord, M. (2017). Effectiveness of interpersonal psychotherapy on cognitive emotion regulation strategies and post event processing in girl students with social anxiety. Psychological Studies, 13(2): 7-24(Text in Persian).
Balducci, C., Avanzi, L. and Fraccaroli, F. (2014). Emotional demands as a risk factor for mental distress among nurses. La Medicina Del Lavoro, 105(2): 100-108.
Besharat, M. A. (2009). Attachment styles and alexithymia. Psychological Researches, 12(24): 63-68(Text in Persian).
Besharat, M. A., Zahedi, K., and Noorbala, A. A. (2013). Comparing of alexithymia and emotional regulation strategy in somatic, anexity and noemal indeviduals. Contemporary Psychology, 9(1): 3-16(Text in Persian).
Darban, F. and Mazlom, S. R. (2013). The effect of stress inoculation program (SIP) on nurses’ general health in psychiatric ward. Scientific Journal of Kurdistan University of Medical Science, 18(4): 66-74.
Deci, E. L. and Ryan, R. M. (2011).Levels of analysis, regnant causes of behavior and wellbeing: The role of psychological needs. Psychological Inquiry, 22(1):17-22.
Esbjørn, B. H., Normann, N., Christiansen, B. M. and Reinholdt-Dunne, M. L. (2018). The efficacy of group metacognitive therapy for children (MCT-c) with generalized anxiety disorder: An open trial. Journal of Anxiety Disorders, 53(10): 16-21.
Gregoire, S., Lachance, L. and Taylor, G. (2015). Mindfulness, mental health and emotion regulation among workers. International Journal of Wellbeing, 5(4): 96-119.
Jenaabadi, H. (2016). Survey on effectiveness of cognitive-behavioral stress management on mental health of mothers of children with developmental disorders, disruptive behavior disorders and cerebral palsy. Razi Journal of Medical Sciences, 23(148): 80-88(Text in Persian).
Kabosi, M. B. and Ghorbani, A. (2016). Effects of cognitive-behavioral anger management on adolescents with conduct disorder. Exceptional Education, 1(138): 22-30(Text in Persian).
Kajbaf, M. B., Oreyzi, H. R. and Khodabakhshi, M. (2017). Standardization, reliability and validity of optimism scale in Isfahan and a survey of relationship between optimism, self-mastery and depression. Psychological Studies, 3(1): 51-68(Text in Persian).
Kang, Y. S., Choi, S. Y. and Ryu, E. (2014). The effectiveness of psychological immunization program on the stress, anxiety, and depression experienced by nursing students in Korea. Nurse Education Today, 29(5): 538-543.
Kirk, S., Gallagher, G., and Coleman, M. R. (2015). Educating Exceptional Children (14th Ed). Cengage Learning, Printed in the United States of America.
Meichenbam, D. (2007). Stress inoculation training: a preventative and treatment approach. 3rd Ed. Philadelphia: Guilford press. pp: 41-132.
Parker, J. D. A., Taylor, G. J. and Bagby, R. M. (2003). The 20-item Toronto alexithymia scale: III Reliability and factorial validity in a community population. Journal of Psychosomatic Research, 55(3): 269-275.
Purnamaningsih, E. H. (2017). Personality and emotion regulation strategies. International Journal of Psychological Research, 10(1): 53-60.
Raghebian, R. (2012). The effectiveness of designed program based on theory of self-determination on reading motivation in boy students. Educational Research, 7(31): 1-26(Text in Persian).
Sheehy, R. and Horan, J. (2004). Effects of stress inoculation training for first year law students. International Journal of Stress Management, 11(1): 41-55.
Solymani dinani, M., Akbari dehkordi, M., Kakojoybari, A. A., Moradi, A. (2010). The effect of stress inoculation program on the increase of self-concept of female students with physical-motor in Isfahan city. Journal of Psychology of Exceptional Individuals, 1(4): 73-89(Text in Persian).
Sorebo, O., Halvari, H., F., Gulli, V. and Kristiansen, R. (2009). The role of self-determination theory in explaining teachers’ motivation to continue to use e-learning technology. Computers and Education, 53(4): 1177-1187.
Stasiewicz, P. R., Bradizza, C. M., Gudleski, G. D., Coffey, S. F., Schlauch, R. C., Bailey, S. T. and et al. (2012). The relationship of alexithymia to emotional dysregulation within an alcohol dependent treatment sample. Addictive Behaviors, 37(4):469-476.
Steca, P., Monzani, D., Greco, A., Chiesi, F. and Primi, C. (2014). Item response theory analysis of the life orientation test-revised: age and gender differential item functioning analyses. Assessment, 22(3): 341-350.
Tarkhan. T. (2017). The effectiveness of acceptance and commitment therapy (ACT) on emotion regulation and life meaning of depressed women. Psychological Studies, 13(3): 147-164(Text in Persian).
Zaidman-Zait, A., Most, T., Tarrasch, R., Haddad-eid, E. and Brand, D. (2016). The Impact of childhood hearing loss on the family: Mothers’ and fathers’ stress and coping resources. Journal Deaf Study Deaf Education, 21(1): 23-33.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار