نقش تشخیصی رویدادهای استرس‌زا، تاب‌آوری و ناگویی هیجانی در اعتیاد زنان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه روانشناسی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه الزهرا

2 گروه روانشناسی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه الزهرا (س)

چکیده

باتوجه به نقش کلیدی زنان در خانواده و جامعه، شناسایی عوامل تأثیرگذار بر معضل اعتیاد در این گروه اهمیت ویژه‌ای دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی رویدادهای استرس‌زا، تاب‌آوری و ناگویی هیجانی به‌عنوان پیش‌بین‌های سوءمصرف مواد در زنان شهر تهران بود. جامعۀ مورد بررسی عبارت بود از زنان معتاد و غیرمعتاد شهر تهران. به این منظور تعداد ۵۱ زن مبتلا به سوءمصرف مواد و تعداد۵۱ زن سالم به شیوۀ در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه‌های وقایع استرس‌زای زندگی، مقیاس تاب‌آوری کانر و دیویدسون و پرسشنامۀ ناگویی هیجانی تورنتو پاسخ دادند. بررسی داده‌های به‌دست آمده با استفاده از روش تحلیل تشخیص(تمایز) نشان داد که تابع تشخیص به‌طور معناداری قادر به تمایز دو گروه زنان مبتلا به سوءمصرف مواد و زنان سالم از هم بود. همچنین شدت رویدادهای استرس‌زای تجربه شده، میزان تاب‌آوری و سبک تفکّر برون‌مدار بهترین پیش‌بین‌های اعتیاد زنان بودند. نتایج این پژوهش نشان‌دهندۀ اهمیت این عوامل در امکان تمایزگذاری بین زنان معتاد و غیرمعتاد بوده و لذا می‌توان از این متغیرها در بحث پیشگیری از اعتیاد و درمان زنان معتاد استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Discriminative Role of Stressor Life Events, Resilience and Alexithymia in Women Addiction

نویسندگان [English]

  • afrooz afshari 1
  • razieh Amin 2
1 department of psychology, faculty of psychology and educational sciences, Alzahra University
2 psychology department, faculty of psychology and educational sciences, Alzahra University
چکیده [English]

By considering the crucial role of women in family and society, detecting the effective factors on women addiction as a predicament, is so important. The goal of present study was to assess the stressor life events, resiliency and alexithymia as predictors of substance misuse in women of Tehran city. The statistical society of the study was all addicted and non-addicted women of Tehran city. For that 51 addicted and 51 non-addicted women were picked through convenience sampling and Holmes and Rahe Stress Scale, Resilience Scale of Connor and Davidson and Alexithymia Inventory were administered to them. Analyzing the data via discriminant analysis showed that discriminate function can significantly differ between two groups of addict and non-addict women. Also it was found that stressful life events, resilience and externally oriented thinking style were the best predictors for addiction in women. The findings clarified the importance of these factors in distinguishing addict and non-addict women, hence these factors can be used in prevention and treatment of addiction in women.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Addiction
  • alexithymia
  • resilience
  • stressor life events
  • Women
افشاری، افروز (1387). بررسی صفات شخصیتی، سبک‌های دلبسـتگی، رویـدادهای استرس‌زای زندگی و جنسیّت به عنوان پیش‌بین‌های ناگویی خلقی در دانشجویان دانشگاه شهید چمران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
بشارت، محمد علی (1386). تاب‌آوری، آسیب پذیری و سلامت روانی. مجله علوم روان‌شناختی، 6 (24): 373-383.
حیدری، علیرضا و نامجوسنگری، زهرا (1390). مقایسه ناتوانی هیجانی، دلبستگی و استرس بین کارکنان مرد و زن متاهل شرکت ملی حفاری اهواز. یافته‌های نو در روان‌شناسی، 5‌(20): 21-40.
رضایی‌، شهین و حسن‌زاده‌، رمضان‌ (1396). مقایسۀ الکسی تایمی، رفتار خود آسیبی و پردازش هیجانی در معتادین به مواد مخدر تک ماده‌ای و افراد به هنجار؛ فصلنامه مطالعات روان‌شناسی و علوم تربیتی، 3(1): 101-109.
رحیمی موقر، آفرین.، ملایری خواه لنگرودی، زهرا.، دلبرپور احمدی، شهناز و امین اسماعیلی، معصومه (1390). بررسی کیّفی نیازهای زنان برای درمان اعتیاد. مجله روان پزشکی و روان شناسی بالینی ایران، 17 (2): 116-125.
سامانی، سیامک.، جوکار، بهرام و صحراگرد، نرگس. (1386). تاب‌آوری، سلامت روانی و رضایت‌مندی از زندگی. مجله روان پزشکی و روان شناسی بالینی ایران، 13(3): 290-295.
شیخی، ایوب و محمدنیا، افسانه (1394). تأثیر تحمل ناکافی، تاب‌آوری و اضطراب اجتماعی بر نگرش به اعتیاد در بین دانشجویان. فصلنامه پژوهشگران فرهنگ، 13(34): 109-122.
محمدی، ابوالفضل.، آقاجانی، میترا و زهتاب ور، غلامحسین. (1390). ارتباط اعتیاد، تاب‌آوری و مؤلفه‌های هیجانی. مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، 17(2): 136-142.
محمدی، راحله.، سرافراز، مهدی رضا و قربانی، نیما (1396). مقایسۀ نیازهای بنیادی روانی، حمایت اجتماعی و استرس درگروه معتاد و غیرمعتاد: تفاوت‌های جنسیّتی. پژوهش‌نامه روانشناسی مثبت، 3(1): 49-60.
Afshari, Afrooz. (2010). The Study of Personality Traits, Attachment Styles, Life Stressors and ender as Predictors of Alexithymia. M.A thesis of Clinical Psychology,Shahid Chamran University of Ahvaz(Text in Persian).
Bagby, R. M., Parker, J. D. and Taylor, G.J. (1994). The twenty item Toronto Alexithymia Scale—I. Item selection and cross-validation of the factor structure. Journal of Psychosomatic Research. 38(1): 23-32.
Besharat. M.A. (2008). resilience, vulnerability and mental health. Psychological science, 6(24): 373-383(Text in Persian).
Cadet, J.L. (2016). Epigenetics of stress, addiction, and resilience: Therapeutic implication. Molecular Neurobiology, 53 (1):545-560.
Conner, K.M. and Davidson, J.R.T. (2003). Development of a new resilience scale: The Conner –Davidson Resilience scale (CD-RISC). Depression and Anxiety, 18 (2): 76-82.
Garmezy, N. and Masten, A. (1991). The protective role of competence indicators in children at risk. In E. M. Cummings, A. L. Green and K. H. Karraki (Eds.), Life span developmental psychology: Perspectives on stress and coping. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Hassanbeigi, A., Askari, J., Hassanbeigi, D. and Pourmovahed, Z. (2013). The relationship between stress and addiction. Procedia-social and Behavioral Sciences, 84: 1333 – 1340.
Heidari, A. R. and Namjoo, Z. (2011). Comparison of Alexithymia, Attachment Styles and Stress in Men and Women Employees in Ahvaz. New findings in psychology, 5 (20): 21-40 (Text in Persian).
Mohammadi, A., Aghajani, M. and Zehtanvar, Gh. H. (2011). Addiction and its Relation with Resilience and Emotional Components. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 17 (2): 136-142 (Text in Persian).
Mohammadi, R., Sarafraz, M. R. and Ghorbani, N. (2017). Comparison of Basic Psychological Needs, Social Support and Stressful events in Addicts and Non-addicts: gender differences, Positive Psychology Research, 3 (1): 49-60 (Text in Persian).
Potenza, M. N. (2013). Biological Contributions to Addictions in Adolescents and Adults: Prevention, Treatment, and Policy Implications. Journal of Adolescent Health, 52 (2): 22-32.
Rahimi movaghar, A., Malayerikhah Langroodi, Z., Delbarpoor Ahmadi, Sh. and Amin Esmaeili, M. (2011). A Qualitative Study of Specific Needs of Women for Treatment of Addiction. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 17 (2): 116-12 (Text in Persian).
Rezaie, Sh. and Hasanzadeh, R. (2017). Comparison of alexithymia, self-injerous behavior and emotion processing in addicts and normal population. Journal of Social Sciences and Humanities Research, 3 (1): 101-109 (Text in Persian).
Samani, S., Jokar, B. and Sahragard, N. (2007). Effect of resilience on mental health and life satisfaction. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 13 (3): 290-295(Text in Persian).
Sheikhi, A. and Mohammad Niya, A. (2015).The impact of inadequate tolerance, resiliency and social anxiety on the attitude of students toward addiction. Pajooheshgaran farhang, 13 (34): 109-122 (Text in Persian).
Simmons, S. and suarez, L. (2016). substance abuse and trauma. Child and Adolescent Psychiatric Clinics, 25 (4): 723 – 734.
Sommer, J., Hinsberger, M., Elbert, T. Holtzhuasen, L., Kaminer, D., Seedat, D., Madikane, S. and Weierstall, R. (2017) the interplay between trauma, substance abuse and appetitive aggression and its relation to criminal activity among high-risk males in Africa. Addictive behaviors, 64 (1):29-34.
Taylor, G. J., Bagby, R. M. and Parker, J. D. A. (1997). Disorders of affect regulation: Alexithymia in medical and psychiatric illness. Cambridge University Press.
Thorberg, F. A., Young, R.M., Sullivan, K.A. and Lyvers, M. (2009). Alexithymia and Alcohol use disorders: acritical review. Addiction Behaviors, 34 (3):237-245.