اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی برطرحواره نقص/ شرم، نشخوار ذهنی و انزوای اجتماعی زنان کمالگرا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری، ساری، ایران.

2 دکترای پزشکی اجتماعی، هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی میزان اثربخشی آموزش درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی برطرحواره نقص/ شرم، نشخوار ذهنی و انزوای اجتماعی زنان کمالگرا شهرستان گرگان در سال 1395 بود. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون بود. به این منظور 60 نفر از افراد با ملاک‌های کمال‌گرایی که جهت دریافت خدمات مشاوره ای به موسسه روانشناسی سیراندیشان شهر گرگان مراجعه نموده بودند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش(30 نفر) و گواه(30 نفر) قرار گرفتند. پرسشنامه‌های کمالگرایی تری و شورت، پرسشنامه نشخوار ذهنی نالن و هوکسما و پرسشنامه انزوای اجتماعی راسل و پرسشنامه طرحواره ناسازگار اولیه یانگ قبل و بعد از درمان اجرا شدند. شرکت‌کنندگان گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه‌ای به‌صورت گروهی تحت آموزش قرار گرفتند. از آزمون تحلیل کوواریانس یک راهه برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی باعث تعدیل طرحواره نقص/ شرم، کاهش نشخوار ذهنی و انزوای اجتماعی در گروه آزمایش در مرحله پس‌آزمون شده است. به نظر می‌رسد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی تأثیر مطلوبی در کاهش کمال‌گرایی داشته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of Mindfulness-based Cognitive therapy on Schema fectiveness / shame, rumination and social isolation of women perfectionist

نویسندگان [English]

  • rezvaneh abbasi 1
  • Mohammad Khademloo 2
1
2
چکیده [English]

The purpose of the present study was to evaluate the effectiveness of Mindfulness-based Cognitive therapy on Schema fectiveness/shame, rumination and social isolation of perfectionist women in Gorgan in 1395.The research method was semi-experimental with pre-test and post-test design.To this end, 60 individuals with qualitative criteria who were referred to the Sirjandian Psychology Institute in Gorgan to receive counseling services were selectedand randomly assigned in order two groups of experimental (30 people) and control(30 people). Terry and shortsperfectionism questionnaires, Nalen and Hoeksma rumination questionnaires, Russell social isolation inventory and Yang's early maladaptive Schema questionnaire were performed before and after treatment.Participants in the experimental group were trained in groups of 8 sessions of 90 minutes. One-way covariance analysis a were used for data analysis. The results of this study showed that Mindfulness-based Cognitive therapy has modulated the defect/ shame schema, reduced rumination and social isolation in the experimental group in the post-test.It seems that Mindfulness-Based Cognitive Therapy has had a beneficial effect in reducing perfectionism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mindfulness-based cognitive therapy
  • perfectionism
  • rumination
  • schema fectiveness / shame
  • social isolation
اخباری، مریم السادات.، دهقانی، سپیده و ایزدی خواه، زهرا (1393). پیش‌بینی کیّفیت زندگی روانی براساس طرحواره نقص/ شرم با میانجی‌گری خصیصه هوش‌هیجانی و راهبردهای مقابله با استرس با استفاده از مدل‌سازی معادله ساختاری، فصلنامه علوم شناختی و رفتاری، 4(2): 118-103.
باقری‌نژاد، مینا.، صالحی فدردی، جواد و طباطبایی، محمود‌(1389). رابطه بین نشخوار فکری و افسردگی در نمونه ای از دانشجویان ایرانی، مطالعاتتربیتیوروان‌شناسی، 11(1): 38-21.
بشارت، محمدعلی.، عزیزی، کوروش و حسینی، سیده اسما‌(1389). رابطه کمال‌گرایی والدین با سبک های فرزندپروری. پژوهش در نظام های آموزشی، 4(8): 29-9.
بهمئی، محمدمهدی.، قادری، زهرا و صالحی، مسلم (1393). رابطه تصویر بدنی و کمال‌گرایی با احساس تنهایی دانش‌آموزان دبیرستانی شهرستان مرودشت، نخستینهمایشملیعلومتربیتیوروانشناسی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد مردوشت.
پورشهریاری، مه‌سیما (1388). بررسی رابطه شرم با ابعاد خشم و مقایسه آن در دانشجویان دانشگاه‌های تهران، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات‌روان‌شناختی، 27(3): 46-27.
پورمحمدی، سمیه و باقری، فریبرز (1394). اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر پردازش شناختی خودکار، مطالعات روان‌شناختی، 11(3): 160-141.
تاجیک‌زاده، فخری.، صادقی، راضیه و رئیس کریمیان، فرحناز‌(1392). رابطه ترس از تصویر تن و نشخوار ذهنی در دانشجویان دختر، مجله علمی علوم پزشکی صدرا، 1(3): 198-189.
حاجی‌سیدتقیاتقوی، زهرا‌السادات.، پیوسته‌گر، مهرانگیز و خسروی، زهره‌(1394). مقایسۀ سطوح کمال‌گرایی مادر با پیوند والدینی در افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری – عملی و افراد سالم، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات روان‌شناختی، 2(1): 66-47.  
خلعتبری، جواد.، قربان شیرودی، شهره و حسینی، ایمان‌(1390). بررسی رابطه ی بین کمال گرایی و احساس تنهایی با کیفیت زندگی دانشجویان پزشکی استان گیلان، فصلنامهروان‌شناسیتربیتی دانشگاهآزاداسلامیواحدتنکابن، 2(1): 131-117.
دهشیری، غلامرضا.، برجعلی، محمود.، شیخی، منصوره و حبیبی، مجتبی‌(1387). ساخت و اعتباریابی مقیاس احساس تنهایی در بین دانشجویان، مجله روا‌ن‌شناسی، 3(47): 296-282.
سلمانپور، حمزه.، فرید، ابوالفضل.، سلمان پور، صدیقه و قاسم‌زاده، ابوالفضل‌(1393). رابطه طرحواره‌های ناسازگار اولیه با کمال‌گرایی: آزمون یک الگوی علّی، فصلنامه پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، 9(35):81-97.
عباس آبادی، سمانه (1393). اثربخشی درمان‌شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر کمال‌گرایی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه الزهراء (س).
عبدخدایی، محمدسعید مهرام، بهروز و ایزانلو، زهرا (1390). بررسی رابطۀ بین ابعاد کمال‌گرایی و اضطراب پنهان در دانشجویان، پژوهش‌های روان‌شناسی بالینی و مشاوره، 1(1): 58-47.
فاتحی‌زاده، مریم و عباسیان، حمیدرضا‌(1382). هنجاریابی فرم کوتاه آزمون طرحواره‌های شناختی برروی دانشجویان دانشگاه اصفهان. پایان‌نامۀ کارشناسی رشتۀ روانشناسی عمومی. دانشگاه اصفهان.
Abbas Abadi, S. (2014). The effectiveness of mental-based cognitive therapy on perfectionism. Master's degree in psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Alzahra University(Text in Persian).
Abdokhodai, M.S., Mehram, B. and Isanloo, Z. (2011). Investigating the relationship between dimensions of perfectionism and hidden anxiety in students, Clinical Psychology Researches and Consultation, 1 (1): 47-58(Text in Persian)
Altschuler, A., Rosenbaum, E., Gordon, P., Canales, S. and Avins, L.A.(2012). Audio recordings of mindfulness-based stress reduction training to improve cancer patients’ mood and quality of life a pilot feasibility study. Support Care Cancer, 20(1): 1291– 1297.
Amberly, K.P., Daphne, A.D., Amanda, M.R., Nicole, A.S. and Norman, B.S.(2015). The role of cognitive processes of rumination. Personality and Individual Differences, 8(6): 277-281.
Baer R.A.(2006). Mindfulness-based treatment approaches: clinicians guide to evidence base and application. usa: academic press is an imprint of Elsevier.
Bagherinejad, M., Salehi Fodardi, J. and Tabatabai, M. (2010). Relationship between mental rumination and depression in a sample of Iranian students, Educational Studies and Psychology, 11 (1): 21-38(Text in Persian)
Bahmayi, M.M., Ghaderi, Z. and Salehi, M. (2014). The relationship between body image and perfectionism with the loneliness of high school students in marvdasht, the first national Conference on Educational Sciences and Psychology(Text in Persian)
Basharat, M.A., Azizi, K. and Hosseini, S.E.(2010). Relationship between parental perfectionism and parenting styles, Research in Educational Systems, 4 (8): 9-29(Text in Persian)
Dashiri, Gh.r., Bardjali, M., Sheikhi, M. and Habibi, M. (2008). Making and validating the loneliness scale among students, Journal of Psychology, 3 (47): 282-296(Text in Persian)
Davis, D. and Hayes, J.A.(2011). What are the benefits of mindfulness? A practice review of psychotherapy related research, American Psychological Association, 48(2): 198-208.
Fatehizadeh M. and Abasyan H,R.(2003). [normalized the short form of schema test on students of Isfahan University]. master's thesis, Isfahan:Isfahan university, Faculty of Psychology(Text in Persian)
Felicity, A.C. and Rebecca, J.P.(2012).The role of experiential avoidance, rumination and mindfulness in eating disorders. Eating Behaviors, 13(2): 100-105.
Fix, R.L. and Fix, S.T.(2013). The effects of mindfulness-based treatments for aggression: a critical review. Aggression Violent Behavioural, 18(2): 219–227.
Luminet O.(2004). Measurment of depressive rumination and associated constructs, depressive rumination: nature. Theory and Treatment, 6(1): 187-215.
Nolen S. and Morrow J.(1991). A preospective study of depression and posttraumatic stress symptoms after a natural disaster: the 1989 loma prieta earthquake,Journal of Personality and Social Psychology, 6(1): 115-121.
Pourmohammadi, S. and Bagheri, F. (2015). Effectiveness of mindfulness training on automatic cognitive processing, Psychological Studies, 11 (3): 141-160(Text in Persian).
Rice, K.G. and Pence, S.L.(2006). Perfectionism and obsessive-compulsive symptoms, Journal Psychopathology Behavior Assess, 28(4):103–111.
Sachse, S., Keville, S. and Feiqenbaum, J. (2011). A feasibility study of mindfulnessbased cognitive therapy for individuals with borderline personality disorder. Paychology and Psychotherapy, 84 (2): 184-200.
Salmanpour, H., Farid, A., Salmanpour, S. and Ghasemzadeh, A. (2014). Relationship between initial maladaptive schemes and perfectionism: testing an ali model, Journal of Modern Psychological Research, 9 (35): 81-97(Text in Persian).
Stein, A., Denys, M., Hollander, F., Leckman, B., Pollock, C. L., Mikami, A. Y., Pfiffner, L. and McBurnett, K. (2009). Cognitive behavioural therapy and mindfulness based stress reduction may be equally effective in reducing anxiety and depression in adults with autism spectrum disorders. Research in Developmental Disabilities, 6(4): 47-55.
Stoeber, J. and Otto, K. (2006). Positive conceptions of perfectionism: approaches, evidence, challenges. Personality and Social Psychology Review, 10(6): 295–319.
Tajik Zadeh, F., Sadeghi, R. and Karimiyan, F.(2013). Relationship between fear of image of body and mental rumination in female students, Sadra Medical Science Journal, 1 (3): 189-198(Text in Persian)
Terry-short, L. A., Owens, R. G., Slade, P. D. and Dewey, M.E. (1995). Positive and negative perfectionism, Personality and Individual Differences, 1(8): 663-668.
Williams, J.M.G., Duggan, D.S., Crane, C. and Fennell, M.J.V. (2006). Mindfulness-basedcognitive therapy for prevention of recurrence of suicidal behavior, Journal of Clinical Psychology, 6 (2): 201-210.