مقایسه اثربخشی توانبخشی رایانه یار و آموزش والدین براساس رویکرد آدلری در بهبود بازداری پاسخ و توانایی برنامه ریزی کودکان مبتلا به اختلال سلوک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روان‌شناسی دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

2 دکترای تخصصی روان‌شناسی دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

چکیده

ناتوانی در بازداری پاسخ و برنامه‌ریزی از مهم‌ترین عوامل موثر، ابتلا به اختلال سلوک هستند. این پژوهش با هدف مقایسه‌ی اثربخشی توانبخشی رایانه‌یار و آموزش والدین براساس رویکرد آدلری در بهبود بازداری‌پاسخ و برنامه‌ریزی کودکان مبتلا به اختلال سلوک صورت گرفت. پژوهش حاضر از نوع نیمه‌آزمایشی بود. جامعه آماری را کلیه‌ی دانش‌آموزان پسر 10-7 سال مدارس ابتدایی و استثنایی شهرستانِ بهارستانِ تهران تشکیل می‌دادند. نمونه‌ی این مطالعه، 68 دانش‌آموز مبتلا به اختلال سلوک بودند که به صورت تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب شدند و در سه گروه آدلری (24 نفر)، رایانه‌یار (23نفر) و کنترل (21نفر) گماشته شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها آزمون‌ قلب‌ها و گل‌ها، برج لندن، پرسش‌نامه مرضی کودکان، مقیاس تشخیص اختلال سلوک، ماتریس‌های پیشرنده ریون و نرم‌افزار پیشبرد شناختی مورد استفاده قرار گرفت. یافته‌ها نشان داد که توانبخشی رایانه‌یار و آموزش والدین براساس رویکرد آدلری در مقایسه با گروه کنترل اثربخشی معناداری بر افزایش توانایی بازداری‌پاسخ و برنامه‌ریزی دارند. همچنین یافته‌ها نشان داد که توانبخشی رایانه‌یار در افزایش توانایی بازداری‌پاسخ و آموزش والدین براساس آدلری در افزایش توانایی برنامه‌ریزی برتری دارند. بنابراین، می‌توان گفت که هم رویکرد آدلری و هم روش رایانه‌یار با وجود تفاوت در مبانی نظری و محتوای آموزش، می‌توانند روش‌های کارآمدی در بهبود بازداری‌پاسخ و توانایی برنامه‌ریزی کودکان مبتلا به اختلال سلوک باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effectiveness of computer-assistant rehabilitation and Adlerian parent training program on improvement of response inhibition and planning ability in children whit conduct disorder

نویسندگان [English]

  • Ezatollah Ghadampur 1
  • Mehdi Rezaee 2
  • Taraneh Moazzeni 2
1
2 Lorestan
چکیده [English]

Disability in response inhibition and planning are the most important factors that influence conduct disorder.The present study aimed to compare the effectiveness of the computer-assistant rehabilitation and Adlerian parent training program on improvement of response inhibition and planning in children with conduct disorder. The present study was semi-experimental. The statistical population consisted of all male students, between the ages of 7 to 10 years, in the elementary and exceptional schools of Baharestan. The sample consisted of 68 students with conduct disorder that were chosen by cluster random sampling and assigned in three groups of Adlerian (24) computer-assistant (23) and control group (21) randomly. Data were collected, using the Hearts and Flowers test, Raven Colored Matrices test, Child Syndrome Inventory, Tower of London, Rating Scale for Diagnosis of Conduct Disorder and Cognition-Promoting Software. Results of the study indicated that computer-assistant rehabilitation and Adlerian parent training program had significant effect on increase response inhibition and planning abilty, compared with control group. Also results showed the preference of the computer-assistant rehabilitation on increase response inhibition abilty and the preference of the Adlerian parent training program on increase planning abilty. Results revealed that both the computer-assistant rehabilitation and Adlerian parent training program can be efficient methods in improvement of response inhibition and planning while they have different theory basis and content training.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Adlerian approach
  • Computer-assistant remediation
  • conduct disorder
  • Planning
  • Response Inhibition
اسماعیل‌نسب، مریم.، علیزاده، حمید.، احدی، حسن.، علی، دلاور و اسکندری، حسن (1389). مقایسة اثربخشی دو روش آموزش والدین با رویکرد آدلری و رفتاری بر کاهش شدت نشانه‌های اختلال سلوک در کودکان، پژوهشدرحیطهکودکاناستثنایی، 10(3): 236-227.
خدابخش، روشنک و جعفری، مصطفی (1393). بررسی اثربخشی آموزش والدین با رویکرد آدلری بر سبک‌های مقابله‌ای مادران کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌ای و کاهش نشانه‌های اختلال، مطالعات روانشناختی، 10(1): 30-7.
زرگری‌نژاد، غزاله و یکه‌یزدان‌دوست.، رخساره (1386). اثربخشی آموزش والدین بر مشکلات رفتاری کودکان ADHA (مطالعه موردی). مطالعات روانشناختی، 3(2): 48-29.
عظیم‌خانی، امین (1389). ساخت و هنجاریابی مقیاس درجه‌بندی تشخیص اختلال سلوک در دانش آموزان مقطع پنجم ابتدایی شهر تهران (فرم معلمان). مجلۀ اصولبهداشتروانی، 12 (47): 583-574.
قمری‌گیوی، حسین.، نریمانی، محمد و محمودی، هیوا (1391). اثر بخشی نرم افزار پیشبرد شناختی بر کارکر دهای اجرایی، بازداری پاسخ و حافظه کاری کودکان دچار نارساخوانی و نقص توجهی/ بیش فعالی. مجله‌یناتوانی‌هاییادگیری، 1(2): 98-115.
محمداسماعیل، الهه (1386). انطباق و هنجاریابی سیاهه نشانه‌های مرضی کودک ویرایش چهارم (CSI-4)، پژوهشدرحیطهکودکاناستثنایی، 7(1): 79-96.
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5th). Washington Dc: American Psychiatric Association.
Anderson, N., Rezai, K., Alliger, R., Swayze, V., Flaum, M., Kirchner, P., Cohen, G. & O'Leary, D. (1992). Hypo frontally in neuroleptic- naïve patients in patient with chronic schizophrenia. Journal of Archive of General Psychiatry, 49(12): 943- 958.
Azimkhani, A. (2010). The construction and standardization of the rating scale for diagnosis of conduct disorder among the students in fifth grade of elementary school in Tehran city, central part of Iran (Teachers’ form). Fundamentals of Mental Health, 10(47): 574-583 (Text in Prsian).
Barkley, R. A. (1997) Attention-deficit hyperactive disorder: A handbook for diagnosis and treatment. New York: Guilford.
Barkley, R. A. (2006). Attention deficit hyperactivity disorder: A handbook for diagnosis and treatment. New York: Guilford Press.
Benjamin, G. (2004). Adlerian based parenting education in little Haiti: An action research. Union Institute and University: Blackwell.
Bidwell, L. C., Mcclernon, F. J., & Kollins, S. H. (2011). Cognitive enhancers for the treatment of ADHD. Journal of Pharmacology, Biochemistry and Behavior, 99(2): 262-274.
Collins L, H. (2001). A review and critique of 16 major parent education programs. Journal of Extensi, 50(4): 4-18.
Cortney, K,. Philips, D. (2006). Blackwell handbook of early childhood development. London: Blackwell Publishing.
Esmaeil Nasab, M., Alizadeh, H., Ahadi, H., Delavar, A., & Eskandari, H. (2010). Comparison of the Effectiveness of Adlerian parent training program and behavioral training in reduction severity of conduct disorder symptoms in children. Research on Exceptional Children, 10(3): 227-236 (Text in Prsian).
Ghamari Givi, H., Narimani, M., & Mahmoodi, N. (2012). The effectiveness of cognition promoting software on executive functions, response inhibition and working memory of children with dyslexia and attention dificit/ hyperactivity. Journal of Learning Disabilities, 1(2): 98-118 (Text in Prsian).
Hadassah Medical Organization. (2011). The efficacy of computerized cognitive training in adults with ADHD: Change in ADHD symptoms, executive functions and quality of life following three months of training. Biology Psychiatry, 20(12):991-1003.
Hathaway, W. L. (2005). Self-Regulation, ADHD and child religiousness. Journal of Psychology and Christian, 22(2): 4-10.
Kesler, S. R., & Lacayo, N. J. (2011). A pilot study of an online cognitive rehabilitation program for executive function skills in children with cancer-related brain injury. Brain Injury, 25(1): 101-12.
Khodabakhsh, R., Jafari, M. (2014). Exploring the efficacy of parental training with Adlerian approach on coping styles of mothers of children with oppositional defiant disorder & on reduction 0f ODD symptoms. Psychological Studies, 10(1): 7-30 (Text in Persian).
Kopp, R. (2007). Resolving power struggles in love and marriage. Journal of Individual Psychology, 63(3): 45-68.
Krikorian, R., Bartok, J., & Gay, N. (1994). Tower of London procedure: A standard method and developmental data. Journal of Clinical and ExperimentalNeuropsychology, 16(6), 840-850.
Levin, H. S., Hanten, G. (2005). Executive functions after traumatic brain injury in children. Journal of Pediatric Neurology, (33(2): 79-93.
Lezak, M. D., Howieson, D. B., & Loring, D. W. (2004). Neuropsychological Assessment (4th Ed.). New York: Oxford University Press.
Milton. H. (2010). Effects of a computerized working memory training program on attention, working memory, and academics, in adolescents with Severe ADHD/LD. psychology journal, 1(14): 120-122.
Mohammad Esmaeel, E. (2007). Adaptation and Standardization of Child Symptom Inventory-4 (CSI-4). Research on Exceptional Children, 7(1): 79-96 (Text in Prsian).
O’Connel, R. G., Bellgrove, M. A., & Robertson, I. H. (2007). Avenues for the neuroremediation of ADHD: lessons from clinical neurosciences. In M. Fitzgerald, M. Bellgrove, M., Gill, M. New York: John Wiley & Sons Ltd.
Owen, A., Downes, J., Sahakian, B., Polkey, C., & Robbins, T. (1990). Planning and spatial working memory following frontal lobe lesion in man. Journal ofNeuropsychology, 28(10): 1021-1034.
Powell, K. B., Voeller, K. K. S. (2004). Prefrontal executive function syndromes in children. Journal of Child Neurology, 19(10): 785-797.
Raaijmakers, M. A. J., Smidts, D. P., Sergeant, J. A., Maassen, G. H., Posthumus, J. A., Engeland, H. V., & Matthys, W. (2008). Executive functions in preschool children with aggressive behavior: Impairments in inhibitory control. Journal of Abnormal Child Psychology, 36(7): 1097-1107.
Smith, C. (1996). Developing parenting programs. London: National Children‘s Bureau.
Vinter, S., and Vinter, A. (2000). From assessment to treatment: Developing a comprehensive plan to help your child with ADHD. Journal of ADHD children, 8(4): 56- 80.
Zargari nejad, G., YekkehYazdandoost, Y. (2007). Efficacy of parent's training on problem behaviors in ADHD children. Psychological Studies, 3(2): 29-48 (Text in Persian)