اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر امید به زندگی و بهزیستی معنوی دانشجویان سوگ‌دیده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه محقق اردبیلی

2 کارشناس ارشد مشاوره توانبخشی

چکیده

در ادبیات تروما و ضربۀ روانی‌، مباحث زیادی دربارۀ سوگ و سوگواری مطرح شده است. در صورت طولانی شدن مدت سوگواری، مداخله و در‌مان افراد سوگ‌دیده ضروری به نظر می‌رسد که در این راستا، پژوهش حاضربا هدف اثربخشی گروه درمانی شناختی - رفتاری بر امید به زندگی و بهزیستی معنوی دانشجویان سوگ‌دیده انجام شد. پژوهش حاضرکاربردی و از نوع شبه آزمایشی وطرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون باگروه کنترل بود. جامعۀ آماری این پژوهش دانشجویان سوگ‌دیده دانشگاه محقق اردبیلی سال94-1393بودند. با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس 30 دانشجوی سوگ‌دیده انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند، گروه آزمایش در جلسات درمان شناختی – رفتاری مبتنی بر امید به زندگی و بهزیستی معنوی شرکت کردند. در این پژوهش، از پرسشنامة امیدواری اسنایدر و پرسشنامۀ بهزیستی معنوی به‌عنوان پیش‌آزمون- پس‌آزمون استفاده شد و داده‌ها با استفاده از روش آماری تحلیل کو‌واریانس چند متغیری تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحلیل داده‌ها حاکی از آن بود که درمان شناختی- رفتاری گروهی بر افزایش امیدواری و بهزیستی معنوی اثربخش است و بین دو گروه تفاوت معناداری وجود داشته است. با توجه به نتایج این پژوهش گروه درمانی شناختی رفتاری امیدواری و بهزیستی معنوی دانشجویان سوگ‌دیده را افزایش می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Effectiveness of cognitive behavioral therapy on life expectancy and spiritual health of grieved students

نویسندگان [English]

  • massoud moradi 1
  • Davod Fathi 2
1
2
چکیده [English]

 
Grief is one of the most painful experiences of human after linking emotions. In the literature of trauma, grief and mourning can be seen on many topics. The longer the period of mourning, intervention and treatment of grief seems necessary. In this regard, the study aimed at examining the effectiveness of cognitive behavioral therapy on life expectancy and spiritual health of student’s grief. This study was a quasi- experimental design, pretest and posttest with a control group. Population of this study were grieved students at Mohaghegh Ardabili University in 2014-2015 years. By using purposive sampling method, 30 grieved students were selected and assigned randomly into the two experimental and control groups. For gathering information, Snyder’s hope questionnaire and spiritual health questionnaire were used. The two groups completed the questionnaires at pre-test an post-test, but, the experimental group participated in the cognitive behavioral therapy based on life expectancy and spiritual well-being sessions. Data were analyzed using multivariate analysis of covariance. The data analysis showed that cognitive behavioral therapy increasing life expectancy and spiritual health and there were significant differences between the two groups score. Method of cognitive behavioral therapy helps people to confront the emotional drain and grief acceptance, and this increases spiritual health of students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive behavioral therapy
  • life expectancy
  • Spiritual health
احمدی، خدابخش(1388).اصول و فنون مداخله در بحران، تهران: مؤسسه آموزش عالی علمی کاربردی هلال اهمر ایران.
اسکات، مایکل جی.، استاردینگ، استفان جی و درایدن، ویندی ( 2007) مشاورۀ شناختی- رفتاری، ترجمۀ محمد خدایاری‌فرد، تهران: دانشگاه تهران.
انجمن روان‌شناسی آمریکا(1995). راهنمای تشخیص آماری اختلالات روانی(DSM_IV)، ترجمۀ محمدرضا نیکخو و همکاران، تهران: سخن.
آقا باقری،حامد.، محمد خانی، پروانه.، عمرانی سمیرا و فرهمند، وحید(1391). اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر حضور ذهن بر افزایش بهزیستی ذهنی و امید بیماران مبتلا به ام اس، روان‌شناسی بالینی، 4(1):23-31.
بک،آرون تی.،رایت،تی اف.، نیومن، سی اف و لیز، بی (1380). درمان شناختی اعتیاد به مواد مخدر، ترجمۀ محمدعلی گودرزی، شیراز: راهگشا.
پدرام، محمد.،محمدی، مسعود، نظیری، قاسم و آیین‌پرست، ندا (1389). بررسی اثربخشی گروه درمانی شناختی- رفتاری بر اضطراب، افسردگی و امیدواری زنان مبتلا به سرطان سینه جامعه‌شناسی زنان، زن و جامعه،1(4): 49-61.
جباری، مهسا‌ (1391 ). مقایسۀ اثربخشی بستۀ آموزشی مثبت‌نگر با آموزش شناختی رفتاری در کاهش علائم افسردگی، اضطراب، استرس، و افزایش میزان رضایت از زندگی دختران نوجوان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی‌، دانشگاه شهید بهشتی تهران.
حسینیان، الهه.، سودانی، منصور و مهرابی‌‌زاده هنرمند، مهناز (1388). اثربخشی معنی‌درمانی گروهی بر امید به زندگی بیماران سرطانی، علوم رفتاری، 3(4): 287-292.
حمید،نجمه.، کیخسروانی،مولود.، بابامیری،محمد و دهقانی،مصطفی‌(1391). بررسی رابطۀ سلامت روان و هوش معنوی با تاب آوری دانشجویان در دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه. فصلنامه علمی پژوهشی جنتا شاپیر،3(2): 331-338
سید فاطمی، نعیمه.، رضایی، محبوبه.، گیوری، اعظم و حسینی، فاطمه(1385). اثر دعا بر سلامت معنوی بیماران مبتلا به سرطان، فصل‌نامۀ پایش، 5(4): 295-304
عصارودی، عبدالقادر.، گل افشان، اصغر و اکابری، سید آرش‌(1390). ارتباط سلامت معنوی و کیّفیت زندگی در پرستاران، مجله دانشگاه علوم پرشکی خراسان شمالی،3(4):88-81
علاء‌الدینی، زهره و محمدباقر کجباف(‌1386). ‌اثربخشی امیددرمانی گروهی بر سلامت روان خانواده دانشجویان دانشگاه اصفهان‌، پژوهش در سلامت روانشناختی، ‌1(4): 67-76.
فتحی، داوود‌(1394). اثربخشی گروه درمانی شناختی رفتاری بر افسردگی، اضطراب مرگ و هوش هیجانی سالمندان سوگ دیده. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه محقق اردبیلی.
محبوبه، رضایی.، فاطمه، حسینی و نعیمه، سیدفاطمی(1385). سلامت معنوی در بیماران مبتلا به سرطان تحت شیمی درمانی، حیات؛ 14 (3،4): 33-39
مهری‌نژاد، ابوالقاسم و سارا، رجبی‌مقدم(1391). ‌اثربخشی معنادرمانی بر امید به زندگی معتادان با ترک کوتاه- مدت‌، مطالعات روان‌شناسی بالینی، 2( 8): 29-41.
هاشمی، فاطمه.، علی پور، احمد و فیلی، علیرضا‌ (1392). اثربخشی درمان مدیرست استرس(شناختی رفتاری) بر شادکامی زنان نابارور. ارمغان دانش، مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی یاسوج. 18(9): 678-686
Ahmadi,; Kodabaksh,(2009). Principles and techniques of crisis intervention, Tehran. Higher Education Institute of Applied Science and the Red Crescent.P36(Text in persion).
American Psychiatric Association.(2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders, 4thed., text rev.). Washington, DC: Autho.
Aghabagheri, Hamed; Mohamadkhani, Parvaneh; Omrani, Samira, Farahmandi, Vahid.(2012). effectiveness of cognitive-behavioral therapy on increasing well-being and hope for patients with multiple sclerosis. Journal of Clinical Psychology.4 (1): 31-23(Text in persion).
Asaroody, A., Golafshan, A. & Akaberi, Sayadarash., (2011), the relationship between spiritual health and quality of life of nurses, North Khorasan University of Medical Sciences Journal, 3 (4): 81-88(Text in persion).
Alaeddini, Zohrah. Kajbaf, Mohammadbagher (2007). The effectiveness of hope therapy on mental health of the family group of university students. mental health research, 1 (4): 67-76(Text in persion).
Beck, Judith. (2008).Questions and Answers about Cognitive Therapy, Beck Institute for Cognitive Therapy and Research , p: 134-75
Bailley, S. E. , Dunham, K. , & Kral, M. J. )2000(, Factor structure of the grieve experience questionnaire (GEQ). Death studies, v.24, p. 721–738.
Barrera, T. L, Darrell, Z. Amber, B.A.(2012), Integrating religion and spirituality into treatment for late-life anxiety: three case studies, Cognitive and Behavioral Practice, v. 19(2), p. 346-358.
Beck, Aron T,Right, T. F;Newman, C.F;Liz,B) 2011 .(Cognitive Behavioral Therapy, New York. The Guilford Press.
Bufford, R. K., Paloutzian, R. F., & Ellison, C. W.(1991). Norms for the spiritual well-being scale. Journal of Psychology and Theology ,v. 19(1),p. 56-70.
Cohen, S., & Pressman, D. S. (2005). Does positive affect influence health?. Psychological Bulletin, 131(6), 925-971.
Craven, R.F, & Hirnle, C. J,)2003(. Fundamental of nursing: human health and function, 4th ed. Philadelphia: Lippincott Williams and Wilkins, p. 1383-1392.
Elmer, L., MacDonald, D., & Friedman, H.(2003). Transpersonal psychology, physical  health, and mental health: Theory, research and practice. Humanistic Psychologist: 31: 159-181
Emrani,S. Mirzaeian, B. Aghabagheri, H, Hassanzadeh, R. (2012). The investigation of Cognitive Behavioral Group Therapy on life expectancy of patients with M.S. Journal of Medical Sciences, 22 (93): 65-58(Text in persion).
Fathi, D. (2015). The effectiveness of cognitive behavioral group therapy on depression, anxiety and emotional intelligence elderly people mourning the death. Master's thesis. University Mohaghegh Ardabili(Text in persion).
Fattahi, R, Kalantari,, M & Maulvi, H. (2014). Compare the effectiveness of the program bereavement grief therapy group therapy on the outer problems of adolescent girls bereaved. Islamic Studies and Psychology; 8 (15): 39-64(Text in persion).
Hashemi, F. Ali Pour, A. Fili, A.(2013).Effectivness of stress managment therapy (CBT) on happiness infertile women. Armaghn Danesh, Journal of medical science of Yasoj University. 18 (9): 678-686(Text in persion).
Hamid, Najma; Key Khosravi, Mollod; Babamiri, Mohammad, Dehghani, Mostafa (2011), investigating the relationship between mental health and spiritual intelligence and resiliency students in Kermanshah .University of Medical Sciences, Jondy Shapyr; 3 (2): 331-338(Text in persion).
Hawks, S. R. Hull, M. L., Thalman, R. L., Richins, P. M. (1995)., Review of spiritual health: definition, role, and intervention strategies in health promotion, Amrican Journal Health Promot, v. 9 (5), p. 371-378.
Hofmann, S.G.(2006), The importance of culture in cognitive and behavioral practice. Cognitive  and behavioral practice, 13(4): 243-254.
Hosainian, A., Sudan, M; MehrabiZad Honarmand, M., (2009). effectiveness of groupmeaning thrapy on life expectancy of cancer patients. behavioral science; 3 (4): 287-292(Text in persion).
Jabari, M.(2011). A prospective comparison of effectiveness and positive educational package with cognitive behavioral training in reducing symptoms of depression, anxiety, stress, and increasing satisfaction of life of adolescent girls. Clinical Psychology Master's dissertation, Sahid Beheshti University of Tehran(Text in persion).
Koszycki, D . Raab, K., Aldosary, F. & Bradwejn, J.( 2010), A multifaith spiritually based intervention for generalized anxiety disorder: a pilorandomized trial, Journal Clinical Psychology, v. 66(4), p. 430-441.
Livneh, H. Lott, Sh. Antonak, R., (2004), Patterns of psychosocial adaptation to chronic illness and disability: a cluster analytic approach, Psychology, Health & Medicine, v. 9, p. 411-430.
Mhranizhad, A. Rajabi Moghadm, S. (2014), the effectiveness of drug therapy on life expectancy by leaving short term, studies in clinical psychology; 2 (8): 29-41(Text in persion).
Moritz, S., Kelly, M. T., Xu, T. J., Toews, J., Rickhi, B.(2011). A spirituality teaching program for depression:Qualitative findings on cognitive and emotional Change. Complementary Therapies in Medicine. 19, 201-207.
Patrizia, C, et al, 2008, Teaching Mindfulness Based Cagnitive Therapy (MBCT) to students: The effect of MBCT on The Levels of mindfulness and Subjective Well-being, Journal Counselling Psychology Quarterly, v. 4,p. 323-336.
Pedram Mohammad, Mohamadi Massoud, Naziri Gasem, Aiinparast Nada,(2010). effectiveness of cognitive-behavioral therapyAnxiety, depression and hope for women with breast cancer community. Woman and community of women,; 1 (4 , 4): 61-75(Text in persion).
Rezaei M, Seyed fatemi N, Hoseini F,(2008) Spiritual Well-being in Cancer Patients who Undergo Chemotherapy, Hayat; 14(3,4): 33-39(Text in persion)
Sanders, M.R. (1999).Triple p-positive parenting program: towards an empirically validated multilevel parenting and family support strategy for the prevention of behavior and emotional problems in children. Clinical Child and Family Psychology Review, v 2, pp 71–90.
Scott, Maikl. Astartyng, Astfahn j, Dryden, Vindy.(2007). Cognitive-behavioral counseling, translated by Mohammad Khodayarifard (the date of the original work, 1995). Tehran: Tehran University Press(Text in persion).
Seligman, M. E. P. & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: an introduction. Am Psychol, 55, 5-14.
Seyedfatemi, Naima; Rezaei, Mahboba; Gyor, Azam; Hosseini, Fatama. (2007). The effect of prayer on spiritual health of cancer patients, Quarterly monitoring, Volume 5, Number 4; 295 - 304(Text in persion)
Seyedfatemi, N.Rezaei, M, Giuri, A & Hosseini, F. (2006). The effect of prayer on spiritual health of cancer patients' feet, Paiesh. 5 (4): 295-304(Text in persion).
Shuchter, S. R, & Zisook, S, (1993), The course of normal grief. In M. S. Stroebe, W. Stroebe, & R.O. Hansson (Eds.), Handbook of bereavement (pp. 23-43). New York: Cambridge University Press.
Snyder, C. R, & Lopez, S. J,(2007). Positive psychology: The scientific and practical exploration of human strengths, Newyork, Sage Pablication Inc.
Snyder, C. R. Hartis, C. Anderson,J.R. Holleran, S.A. Irving. L.M. Sigmon,S.T. et al. ( 1991). The Wills and the Ways: Development and Validation of an Individual Differences Measure of Hope”. Journal of Personality and Social Psychology, v. 60, p. 570-585.
Snyder, C.R, , Shotey, H S. Cheavens,J. Mann Pulvers, C. Adams, V.H .Wiklund, C, (2002). Hope and academic success in college. Journal of educational psychology, v. 97, p. 820-826.
Varricchio, C. G, & Ferrans, C. E,( 2010), Quality of life assessmentsin clinical practice, Seminars in Oncolog y Nursing, v. 26 (1), p. 12-17.
WHO,(2005), International Statiscial Classificationof Diseasesand HealthRelated ProblemsICD-10, 2nd Edition, Geneva, Switzerland.
Worden, J. W, (2009). Grief counseling and grief therapy, a handbook for the mental practitioner, springerPublisher Company, LLC.