نقش واسطه‌ای حرمت‌ خود و خودمهارگری در رابطه بین عملکرد خانواده با رفتار خرید اجباری نوجوانان دختر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار مشاوره، گروه روانشناسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

چکیده

رفتار خرید اجباری یک رفتار بالقوه خطرناک و اعتیادی است که سبب مجموعه‌ای از پیامدهای منفی روانشناختی و اجتماعی می‌شود. از این رو، پژوهش حاضر باهدف تعیین نقش واسطه‌ای حرمت خود و خودمهارگری در رابطه بین عملکرد خانواده با رفتار خرید اجباری انجام شد. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر نورآباد در سال تحصیلی 1398- 1399 بود. از این جامعه تعداد 307 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از ابزار سنجش خانواده، مقیاس خرید اجباری ادواردز، پرسش‌نامه خودمهارگری و مقیاس حرمت خود روزنبرگ گردآوری و با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری تحلیل شد. نتایج نشان داد اثر مستقیم عملکرد خانواده بر رفتار خرید اجباری مثبت معنادار و اثر مستقیم حرمت خود و خودمهارگری بر رفتار خرید اجباری منفی معنادار است. همچنین، نتایج نشان داد که نقش واسطه‌ای حرمت خود و خودمهارگری در رابطه عملکرد خانواده با رفتار خرید اجباری معنادار است. بر اساس یافته‌ها، می‌توان نتیجه گرفت عملکرد خانواده، حرمت خود و خودمهارگری مؤلفه‌های مهم اثرگذار بر رفتار خرید اجباری در نوجوانان دختر است

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Mediating Role of Self-Esteem and Self- Control in the Relationship between Family Functioning and Compulsive Buying Behavior of Female Adolescents

نویسنده [English]

  • salman zarei
Assistant professor, Psychology department, Lorestan University, Khoramabad, Iran
چکیده [English]

Compulsive buying is a potentially dangerous and addictive behavior that causes a series of negative psychological and social consequences. So, the aim of current study was to investigate the mediating role of self-esteem and self- control in the relationship between family functioning and compulsive buying behavior. The research design was descriptive – correlational. From the female adolescents’ population of Nourabad high school students in academic year of 1398-1399, a total of 307 subjects were selected via multistage cluster sampling method and were tested by Family Assessment Device, Edwards Compulsive Buying Scale, Self- control Questionnaire and Rosenberg Self-esteem Scale. To analyze the data structural equation modeling were conducted.The results showed that direct effect of family functioning on compulsive buying behavior was significantly positive, the direct effect of self-esteem and direct effect of self-control on compulsive buying behavior were significantly negative. Also, results showed that the mediating role of self-esteem and self-control in the relationship between family functioning and compulsive buying behavior was significant. Based on the findings, it can be concluded that family functioning, self-esteem, and self- control are important factors affecting female adolescents’ compulsive buying Behavior.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Compulsive Buying Behavior
  • Family Functioning
  • Self- control
  • Self- esteem