نقش تعدیل‌کننده باج‌گیری عاطفی در رابطه بین ذهنیت‌های طرح‌واره‌ای و کیفیت زندگی زناشویی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روانشناسی و علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه خاتم، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی دانشگاه خاتم، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تعدیل‌کننده باج‌گیری عاطفی درارتباط بین ذهنیت‌های طرح‌واره‌ای وکیفیت زندگی زناشویی انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل تمامی زنان متاهل شاغل در یک شرکت دارویی در سال 1399 به تعداد 226 نفر بود که با استفاده از روش سرشماری، و با توجه به ملاک‌های ورود و خروج پژوهش درنهایت نمونه‌‌ای به حجم 205 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه ذهنیت‌های طرح‌واره‌ای یانگ، پرسشنامه کیفیت ادراک‌شده ازابعاد رابطه زناشویی فلچر، سیمپسون و توماس و پرسشنامه باج‌گیری عاطفی رحمت بود. روابط بین متغیرها با آزمون همبستگی پیرسون و مدل پژوهش با استفاده از تکنیک مدل‌سازی معادلات ساختاری آزمون شدند. بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر، نقش تعدیل‌کننده باج‌گیری عاطفی دررابطه بین ذهنیت‌های طرح‌واره‌ای و کیفیت زندگی زناشویی تائید شد. بنابراین پیشنهاد می­شود متخصصان سلامت ­روان جهت بهبود کیفیت زندگی زناشویی زوجین، توجه ویژه‌ای  به دو عامل ذهنیت‌های طرح‌واره‌ای و باج‌گیری عاطفی نمایند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Moderating Role of Emotional Blackmail in the Relationship between Schema Modes and Quality of Marital Life

نویسندگان [English]

  • Mandana Niknam 1
  • Atefeh Rikhtehgar Berenji 2
1 Assistant Professor, Department of Psychology and Educational Sciences, Faculty of Human Science, Khatam University, Tehran, Iran
2 MSc in Geneal Psychology, Faculty of Humanities, Khatam University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the moderating role of emotional blackmail in the relationship between schema modes and quality of marital life. The research method was descriptive-correlational. The statistical population of the study included all married female employees in a Pharmaceutical Company in Tehran in 2020, numbering 226 people that Using a census method, and according to the criteria of the study, a sample of 205 people was selected. The research instruments included a questionnaire of Schema mode of Young, Perceived Relationship Quality Components of Fletcher, Simpson and Thomas and Rahmat's Emotional Blackmail Inventory. Relationships between variables were tested by Pearson correlation test and research model using structural equation modeling technique. Based on the findings of the present study, the moderating role of emotional blackmail in the relationship between schema modes and quality of marital life was confirmed. Therefore, it is suggested that mental health professionals pay special attention to the two factors of schema modes and emotional blackmail in order to improve the quality of marital life of couples.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Emotional blackmail
  • Quality of marital life
  • Schema modes

مراجع

جهانی دولت‌آباد، اسماعیل.، و حسینی، سید حسن. (1394). مطالعۀ جامعه‌شناختی علل و زمینه‌های بروز تعارضات زناشویی در شهر تهران. بررسی مسائل اجتماعی ایران, 5(2): 364-329.‎
چراغی­سیف­آباد، نجمه.، احتشام­زاده پروین.، عسکری، پرویز.، و جوهری­فرد، رضا. (1400). مقایسه اثربخشی طرحواره‌‌‌درمانی ذهنیت‌مدار و زوج‌درمانی هیجان‌مدار بر سازگاری زناشویی در زوجین دارای تعارض زناشویی. پژوهش پرستاری. ۱۶(۲) ۴۸-۳۸.
حنایی، نازیلا.، محمودعلیلو، مجید.، بخشی پوررودسری، عباس.، و اکبری، ابرایم. (1394). ذهنیت‌­های طرح واره ای, تجربه کودک آزاری و سبک­های دلبستگی در اختلال شخصیت مرزی. روانشناسی بالینی و شخصیت (دانشوررفتار)،13(12)، 101-118.
رجبی غلامرضا، کاوه فارسانی ذبیح اله، امان الهی عباس، خجسته مهر رضا. (1397). شناسایی مؤلفه­های کیفیت زناشویی زوج­ها: یک پژوهش کیفی. تحقیقات کیفی در علوم سلامت، 7(2)، 198-217.
 رحمت، سپیده. (1397). شکست‌های عشقی بر اساس باج‌گیری عاطفی و سبک‌های دل‌بستگی. تهران: انتشارات مشکات دانش.
رحمت، سپیده.، سوداگر، شیدا.، جمهری، فرهاد(1398). ساخت، استانداردسازی و هنجاریابی پرسشنامۀ باجگیری عاطفی، فصلنامه روان سنجی،8 ( 29)، ۶۳-۸1.
فوروارد، سوزان (1993)، باج‌گیری عاطفی. ترجمه: منیژه شیخ جوادی (1398) تهران: انتشارات پیکان
نیک­نژاد مطلق، شهره.، مشایخ، مریم.، و حکمی، محمد (۱۳۹۶)، رابطه تصویر بدنی و باج‌گیری عاطفی با رضایت زناشویی، چهارمین کنفرانس بین‌المللی نوآوری‌های اخیر در روانشناسی، مشاوره و علوم رفتاری، تهران، دانشگاه نیکان.
نیلفروشان، پریسا.، احمدی، سیداحمد.، فاتحی‌زاده، مریم.، عابدی، محمدرضا.، قاسمی، وحید. (1393). تأثیر همزمان عامل عمومی شخصیت و ابعاد دلبستگی بر کیفیت رابطه زناشویی. فصلنامه  مشاوره و روان درمانی خانواده, 4(3), 473-507.‎
یانگ، جفری.، کلوسکو، ژانت.، و ویشار، مارجوری. (2003). طرح‌واره درمانی (راهنمای کاربردی برای متخصصان بالینی) جلد 1 و 2. ترجمه: حسن حمیدپور و زهرا اندوز (1389). تهران: انتشارات ارجمند. 
Barzegaran, S., Haroon Rashidi, H., Kazemian Moghadam, K. (2021). The effect of emotional schema therapy on forgiveness, quality of marital relationships, and self-differentiation of women faced with infidelity. Journal of Applied Psychological Research, 12(1), 315-332.
Black-Kutner, R. (2020). Self-acceptance, partner-acceptance, and forgiveness relating to marital satisfaction. Dissertation for the Degree of Doctor of Psychology Hofstra University Hempstead, N.Y.
Bricker, D.,Young, J. E. (2012). A clients guide to schema therapy. New York: Cognitive therapy center.
Cai, T., Verze, P., Bjerklund Johansen, T.E. (2021). The quality of iife definition: where are we going? Uro 2021, 1(1), 14-22.
Cheraghi Seyf Abad, N, Ehtesham Zadeh, P., Asgari, P., & Johari Fard, R. (2021). The comparison effect of schema mode therapy and emotionally focused couple therapy on marital adjustment in couples with marital conflict referred to counseling centers. Iranian Journal of Nursing Research, 16(2),38-48. [Text in Persian].
Fletcher, G. J., Simpson, J. A., & Thomas, G. (2000). The measurement of perceived relationship quality components: A confirmatory factor analytic approach. Personality and Social Psychology Bulletin, 26(3): 340-354.
Forward, S. (1993). Emotional blackmail, Translation: Sheikh Javadi, M. (2019) Tehran: Peykan Publications. [Text in Persian].
Hanaei, N., Mahmood Alilou, M., Bakhshi Pour Roudsari, A., Akbari, I. (2015). Mentalities sketches, experience of child abuse and attachment styles with borderline personality disorder. Clinical Psychology and Personality. 13(1), 101-120. [Text in Persian].
Jahani Dolatabad, E., & Hosseini, H. (2015). Sociological study of the causes and contexts of marital conflicts in Tehran. Iranian Journal of Social Problems. 2(5), 329-364. [Text in Persian].
Karnani, S. R., & Zelman, D. C. (2019). Measurement of emotional blackmail in couple relationships in Hong Kong. Couple and Family Psychology: Research and Practice, 8(3): 165–180.
Lin, W. R., Chen, H. T., & Luo, S. T. (2020). Relationships among emotional blackmail, job frustration, turnover intention for tour leaders. Anatolia: 1-12.
Mertens, Y., Yılmaz, M., & Lobbestael, J. (2020). Schema modes mediate the effect of emotional abuse in childhood on the differential expression of personality disorders. Child abuse & neglect, 104, 104445.
Mohammadi S, Hafezi F, Ehteshamzadeh P, Eftekhar Saadi Z, Bakhtiarpour S. (2020). The effect of schema therapy on sexual self-esteem in the women involved in marital conflicts. Women. Health. Bull, 7(2):49-55.
Molayem Raftar, S. M., Pasandideh, M. M., & Kazemi, P. (2019). Comparing early maladaptive schemas, sexual knowledge and attitude in applicant for divorce and ordinary couples. Journal of Fundamentals of Mental Health, 21(1), 5-13.
Niknejad Motlagh, Sh., Mashayekh, M., & Hakami, M. (2017), The relationship between body image and emotional blackmail with marital satisfaction, Fourth International Conference on Recent Innovations in Psychology, Counseling and Behavioral Sciences, Tehran, Nikan University. [Text in Persian].
Nilforooshan, P., Ahmadi, A., Fatehizadeh, M., Reza Abedi, M., Ghasemi, V. (2014). The simultaneous effects of general factor of personality and attachment dimensions on marital quality. Family Counseling and Psychotherapy, 4(3), 473-507. [Text in Persian].
Rahmat, S., Soodagar, SH, & Jomehri, F. (2019). Design, standardize and normalize an emotional blackmail inventory. Journal of Psychometry, 8(29), 63-81. [Text in Persian].
Rajabi G, Kaveh-Farsani Z, Amanelahi A, Khojasteh-Mehr R. (2018). Identifying the components of marital relationship: A Qualitative study. J Qual Res Health Sci, 7(2), 172-87. [Text in Persian].
Roediger, E., Stevens, B. A., & Brockman, R. (2018). Contextual schema therapy: An integrative approach to personality disorders, emotional dysregulation, and interpersonal functioning. New Harbinger Publications.
 Young, J. E., Klasko. J. S. & Wishaar, M. E. (2003). Schema’s therapy: A practitioner guide. New York: Guilford Press.
Young, J., Closco, J., & Wishar, M. (2003). Schema Therapy (practical guide for clinical specialists). Translation: Hamidpour,H . & Andouz, Z. (2010). Tehran: Arjmand      Publications. [Text in Persian].
Young, J.E., Arntz, A., Atkinson, T., Lobbestael, J., Weishaar, M.E., Van Vreeswijk, M.F., et al. (2007). The schema mode inventory. New York: Schema Therapy Institute.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار