پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی بر اساس راهبردهای مقابله‌ای و ناگویی هیجانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران

2 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد

چکیده

پژوهش حاضر با هدف پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی بر اساس راهبردهای مقابله‌ای و ناگویی هیجانی انجام شد. روشپژوهش پیمایشی از نوع همبستگی بود. جامعة آماری کلیة دانش‌آموزان دختر دبیرستان‌های شهر سبزوار درسال تحصیلی 95-1394 بودند. تعداد 330 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش مقیاس ناگویی هیجانی تورنتو، پرسشنامة بهزیستی روان‌شناختی ریف و پرسشنامة راهبردهای مقابله‌ای لازاروس و فولکمن بودند. داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیره تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد بین راهبردهای مسأله‌مدار و بهزیستی روان‌شناختی رابطۀ مثبت معنادار و در مقابل بین راهبردهای هیجان‌مدار و ناگویی هیجانی با بهزیستی روان‌شناختی رابطۀ منفی و معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون بیان کنندة پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی از روی راهبردهای مقابله‌ای و ناگویی هیجانی بود. با در نظر گرفتن نتایج پژوهش، آموزش راهبردهای سازگارانه مسأله‌مدار و شناسایی و درمان به موقع نارسایی‌های هیجانی به منظور ارتقاء بهزیستی روان‌شناختی دانش‌آموزان پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Prediction of psychological well-being based on coping strategies and alexithymia

نویسندگان [English]

  • mohsen sadidi 1
  • Mohamad Yamini 2
1 department of counseling, faculty of psychology and education, allameh tabataba' i university, tehran
2 Assistant Professor of Islamic Azad University, Bojnourd Branch
چکیده [English]

The aim of this study was to predict psychological well-being based on coping strategies and alexithymia. The research method was correlational survey. The statistical population was all female high school students in Sabzevar city in the academic year of 2015-2016. 330 students were selected by multi-stage random sampling method. The research instruments were Toronto Alexithymia Scale-20 (TAS-20), Ryff Scale of Psychological Well-Being (RSPWB) and the Lazarus and Folkman Coping Strategies Questionnaire (CSQ). Data were analyzed using Pearson correlation coefficient and multiple regression analysis. The findings showed that there was a significant positive relationship between problem-based strategies and psychological well-being and a significant negative correlation between emotion-based strategies and alexithymia with psychological well-being. The results of regression analysis indicated prediction of psychological well-being based on coping strategies and alexithymia. Considering the results of the research, teaching compatible problem-based strategies and identifying and well-timed treatment of emotional deficits in order to improve the psychological well-being of students is recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • alexithymia
  • coping strategies
  • psychological well-being
اصل مقصودی، مهتاب (1393). رابطۀ ناگویی هیجانی با سلامت روان دانش‌آموزان پایه سوم دوره متوسطه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
بشارت، محمد علی.، مسعودی، مرضیه و غلامعلی لواسانی، مسعود (1393). ناگویی هیجانی و آسیب پذیری روانی-بدنی، مجله اندیشه و رفتار، 9 (34):47- 56.
بیانی، علی‌اصغر.، کوچکی، عاشور محمد و بیانی، علی (1387). روایی و پایایی مقیاس بهزیستی روان‌شناختی ریف، مجله روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، 14‌(2): 151-146.
خدری، بهزاد و دباغی، پرویز (1393). بررسی رابطۀ سبک‌های مقابله‌ای با سلامت روان سربازان، فصلنامۀ پرستار و پزشک در رزم، 2 (5): 200-195.
راجی، نرگس و خلعتبری، جواد (1396). اثربخشی آموزش روش مقابله با استرس بر پرخاشگری دانش‌آموزان مقطع دبیرستان، فصلنامة مطالعات روان‌شناختی، 13‌(1): 134-119.
رجبی دماوندی، گیلدا.، پوشینه، کامبیز و غباری‌بناب، باقر (1388). رابطۀ وی‍ژگی‌های شخصیتی و راهبردهای مقابله‌ای در والدین کودکان با اختلالهای گستره اوتیسم، پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 9 (2): 144-133.
زکی‌یی، علی (1391). رابطۀ الکسی‌تیمیا، باورهای غیرمنطقی، عاطفه مثبت و منفی با اختلال‌های روانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی، دانشگاه رازی کرمانشاه.
صدوقی، مجید و حسام‌پور، فاطمه (1396). پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی دانشجویان بر اساس بخشودگی و معنا در زندگی با توجه به نقش واسطه‌ای عواطف مثبت و منفی. فصلنامه پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، 12 (48):195-167.
ضرب استجابی، معصومه.، برماس، حامد و بهرامی، هادی (1392). رابطة سبک‌های تفکّر با رضایت زناشویی و بهزیستی روان‌شناختی در دانشجویان متأهل، فصلنامه مطالعات روان‌شناختی، 9‌(2): 130-103.
نریمانی، محمد و صمدی‌فرد، حمیدرضا (1396). بررسی ارتباط بین ناگویی خلقی و نارسایی شناختی با سلامت معنوی در پسران دانشجو در دانشگاه پیام‌نور، فصلنامه پژوهش‌های سلامت‌محور، 3 (2):173-163.
Asl Maghsoudi, M. (2014). The relationship between alexithymia and mental health of secondary school students [M. A. thesis]. Faculty of Psychology and Education, Central Islamic Azad University‌(Text in Persian).
Bagby, R. M., Parker, J. D., A and Taylor, G. J., (1994). The twenty-item Toronto alexithymia scale: I. Item selection and cross-validation of the factor structure, Journal of Psychosomatic Research, 38 (1): 23-32.
Bayani, A. A., Koocheky, A. M. and Bayani, A. (2008). Validity and reliability of Ryff scale of psychological well-being. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 14 (2): 146-151(Text in Persian).
Besharat, M. A. (2007). Reliability and factorial validity of Farsi version of the Toronto alexithymia scale with a sample of Iranian students. Journal of Psychological Reports, 101 (1): 209-220.
Besharat, M. A., Masoodi, M. and Gholamali Lavasani, M. (2015). Alexithymia and psychological and physical vulnerability. Journal of Thought and Behavior, 9 (34): 47-56(Text in Persian).
Bradburn, N. (1969). The structure of psychology well-being. Chicago: Aldine.
Cappellen, P. V., Toth-Gauthier, M., Saroglou, V. and Fredrickson, B. L. (2016). Religion and well-being: The mediating role of positive emotions. Journal of Happiness Studies, 17 (2): 485-505.
Folkman, S., and Lazarus, R. S. (1988). Manual for the ways of coping questionnaire. Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press.
Gustems-Carnicer, J. and Calderón, C. (2013). Coping strategies and psychological well-being among teacher education students. European Journal of Psychology of Education, 28 (4): 1127-1140.
Hayat, I., and Zafar, M. (2015). Relationship between psychological well-being and coping strategies among parents with Down syndrome children. International Journal of Humanities and Social Sience, 5 (7): 109-117.
Karukivi, M. (2011). Associations between alexithymia and mental well-being in adolscents. Finland: Annales Universitatis Turkuensis.
Khadri, B., and Dabbaghi, P. (2014). The relationship between coping styles and mental health of soldiers. Journal of Nurses and Physicians in war, 2 (5): 195-200(Text in Persian).
Lazarus, S. R. (1993). Coping theory and research: Past, present, future. Psychosomatic Medicine, 55 (3): 234-247.
Lazarus, S. R. (2000). Toward better research on stress and coping. American Psychologist, 55 (6): 665–673.
Narimani, M., and Samadi-Fard, H. (2017). The study of the relationship between mood disorder and cognitive impairment with spiritual well-being in boys in Punjab University. Quarterly Journal of Health Research, 3 (2): 163-173(Text in Persian).
Parker, J. D. A., Taylor, G. J. and Bagby, R. M. (2003). The 20-item Toronto alexithymia scale: III Reliability and factorial validity in a community population. Journal of Psychosomatic Research, 55 (3): 269-275.
Rajabi Damavandi, G., Pooshineh, K. and Ghobari Bonab, B. (2009). Relationship between personality traits and coping strategies in parents with children with autism spectrum disorders. Journal of Exceptional Children, 9(2): 133-144(Text in Persian).
Raji, N. and Khalatbari, J. (2017). The effectiveness of training to cope with stress on aggression in high school students. Quarterly Journal of Psychological Studies, 13 (1): 119-134(Text in Persian).
Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescent self-image. Princeton, N. J: Princeton University Press.
Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? Exploration on the meaning of psychological wellbeing. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6): 1069-1081.
Ryff (2014). Psychological Well-Being Revisited: Advances in the Science and Practice of Eudaimonia. Psychotherapy and psychosomatics, 83 (1): 10-28.
Sadoughi, M. and Hesampoor, F. (2017). The prediction of psychological well-being of students based on forgiveness and meaning in life with regard to the role of mediating positive and negative emotions. Journal of Modern Psychological Research, 12 (48): 167-195(Text in Persian).
Sarafino, E. P. (2011). Health psychology: Biopsychosocial Interactions. Hoboken: NJ Wiley.
Stasiewicz, P. R., Bradizza, C. M., Gudleski, G. D., Coffey, S. F., Schlauch, R. C., Bailey, S. T. and et al. (2012). The relationship of alexithymia to emotional dysregulation within an alcohol dependent treatment sample. Addictive Behaviors, 37(4): 469-476.
Van der Velde, J., Gromann, P. M., Swart, M., Wiersma, D., de Haan, L., Bruggeman, R. and et al. (2014). Alexithymia influences brain activation during emotion perception but not regulation. Social Cognitive and Affective Neuroscience, 10(2): 258-293.
Zakiei, A. (2012). Relationship of Alexithymia, Irrational Beliefs, Positive and Negative Affect with Psychological Disorders. Master's Degree in Psychology, Razi University of Kermanshah(Text in Persian).
Zarb Estejabi, M., Barmas, H. and Bahrami, H. (2013). A survey of the relatioinship among styles of thinking, marital satisfaction and psychological well-being among married students. Quarterly Journal of Psychological Studies, 9(2): 103-130(Text in Persian).