رابطه تعارض والد – نوجوان، تاب‌آوری با مشکلات روان‌شناختی نوجوانان مقطع دوم و سوم راهنمایی در مناطق چهارگانه آموزش و پرورش شهر شیراز

نویسندگان

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی رابطۀ بین تعارض والد– نوجوان، تاب‌آوری با مشکلات روان‌شناختی نوجوانان مقطع دوم و سوم راهنمایی مناطق چهار‌گانۀ شهر شیراز انجام شد و مطالعۀ توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعۀ آماری کلیۀ دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع راهنمایی مناطق چهارگانۀ آموزش و پرورش شهر شیراز را شامل می‌شد که در سال تحصیلی92-91 و در پایه‌های دوم و سوم راهنمایی مشغول به تحصیل بودند. به همین منظور 400 نفراز دانش‌آموزان (190 دختر – 210 پسر) سال دوم و سوم راهنمایی به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای مرحله‌ای از نواحی چهارگانۀ آموزش و پرورش شیراز به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامۀ افسردگی، اضطراب و استرس DASS لاویبوند و لاویبوند 1995، پرسشنامۀ تاکتیک‌های تعارض موری اشتراس1990، فرم تعارض با والدین و پرسشنامۀ تاب‌آوری کانر و دیوید‌سون2003استفاده شد. داده‌‌ها نیز با روش آماری همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه(گام به گام) تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که بین تعارض والد- نوجوان و مشکلات روان‌شناختی رابطۀ معناداری وجود دارد. همچنین بین مؤلّفه‌های تعارض والد-نوجوان و مؤلّفه‌های مشکلات روان‌شناختی رابطۀ معناداری وجود دارد. براساس نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام مؤلّفه‌های تعارض والد- نوجوان می‌تواند مشکلات روان‌شناختی را پیش‌بینی کند و استدلال می‌تواند تاب‌آوری را پیش‌بینی کند. بنابراین، هر چه تعارض والد– نوجوان بیش‌تر شود،‌ مشکلات روان‌شناختی نوجوانان بیش‌تر می‌شود و تاب‌آوری بالاتر مشکلات روان‌شناختی کم‌تری را به دنبال دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Relationship between adolescent- parent conflict, resiliency with adolescent psychological problems Second and third level education in four areas of the city Shiraz

نویسندگان [English]

  • Hojjat Allah Javidi
  • Elahe Asadi
  • Nowshad Ghasemi
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the relationship between conflict (parent –adolescent), resiliency with psychological problems in teenagers in shiraz city.This study was a descriptive study of correlation type. statistical population Were boys and girls students in secondary school education in four areas in the city Shiraz in the year 91 to 92 and They Were in the 2nd and 3ed years of junior high. For this purpose, 400 students (190 girls - 210 boys) in the second and third-year With cluster sampling method were selected. Questionnaires to collect data from the Depression, Anxiety ,Stress DASS Lovibond & Lovibond 1995, Conflict Tactics Scale Murray Strauss1990, Form Conflict with parents and Resiliency Scale and Conner& DavidSon 2003 were used. Data were analyzed using Pearson’s correlation coefficient and regression analysis. The results showed that there were a significant relationship between conflict (parent– adolescent) and psychological problems. Moreover there was a significant relationship between psychological problems (depression, anxiety, stress) and conflict (verbal, aggression and reasoning). In addition, using regression analysis, psychological problems and resiliency could be predicted by conflict and reasoning respectively. So the move conflict were related to higher psychological problems and higher resiliency were related to lower psychological problems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • conflict of parent – adolescent
  • Resiliency
  • psychological problems
احدی، حسن و محسنی، نیکچهر (1388).روان‌شناسی رشد(مفاهیم بنیادی در روان‌شناسی نوجوان و جوانی).تهران: جیحون.
افراسیابی، مهناز و اکبرزاده، نسرین (1386). بررسی و مقایسة شیوه‌های مقابله بااسترس در نوجوانان عادی و بزهکارشهرتهران، مجله مطالعات روان‌شناختی،دورة3،شمارة1،صص7-20.
باباپورخیرالدین، جلیل (1385). بررسی رابطة بین شیوه‌های حل تعارض ارتباطی و سلامت روان‌شناختی دانشجویان، فصلنامة علمی - پژوهشی روان‌شناسی تبریز، سال اول، 4.
بشارت، محمدعلی (1386). تاب‌آوری، آسیب پذیری و سلامت روانی، مجله علوم روان‌شناختی،24، 383-373.
ثنایی ذاکر، باقر (1387)،مقیاس‌های سنجش خانواده وازدواج.تهران،بعثت.
حق رنجبر، فرخ .، کاکاوند، علیرضا.، برجعلی،  احمد و برماس، حامد(1390). تاب آوری و کیفیت زندگی مادران دارای فرزندان کم توان ذهنی، نشریه سلامت و روان‌شناسی، دورة 1، شمارة1، بهار،179-189.
زارب.م،ژانت،(1386)،ارزیابی و شناخت رفتار درمانی نوجوانان. ترجمه محمد خدایاری فرد و یاسمین عابدینی، تهران: رشد.
سامانی، سیامک و جوکار، بهرام‌(1386)،بررسی اعتبار و روائی فرم کوتاه مقیاس افسردگی، اضطراب و فشار روانی،مجله علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه شیراز،دورة 26، 3.
سیف،سوسن و حجازی،الهه (1379).نگرش نوجوانان نسبت به سامانه تربیتی والدین، مجله روان‌شناسی و علوم تربیتی،سال پنجم،شماره1.
سیمار اصل، نسترن و فیاضی، مرجان (1387).مدیریت رفتار سازمان مثبت گرا،مبنایی نوین برای مزیت رقابتی،ماهنامه علمی آموزشی تدبیر،20.
صاحبی،علی.، اصغری، محمد جواد و سالاری،راضیه سادات (1384). اعتباریابی مقیاس افسردگی،اضطراب،استرس(DASS-21)برای جمعیت ایرانی، فصلنامه روانشناسان ایرانی، 4، 299.
کردمیرزا نیکوزاده، عزت اله (1388). الگو یابی زیستی-روانی- معنوی در افراد وابسته به مواد و تدوین برنامه مداخله برای ارتقاء تاب‌آوری مبتنی بر روایت شناسی شناختی و روان‌شناسی مثبت نگر. پایان نامه دکتری،دانشگاه علامه طباطبایی.
ماسن، پاول هنری.‌،کیگان، جروم. هوسترون، آلتا کارول و وی کانجر، جان جین (1390). رشد شخصیت کودک. ترجمة مهشید یاسایی.تهران، مرکز.
مرادی، امید و ثنایی،باقر (1385). بررسی اثر بخشی آموزش مهارت‌های حل مسئله بر تعارضات والد- فرزند در دانش‌آموزان پسر متوسطه شهر تهران، تازه‌ها و پژوهش‌های مشاوره، دورة 5، شمارة 20، 23- 38 .
مرادی،امید.، عارفی، مختار و محسن زاده، فرشاد (1388). تعارضات والد- فرزند و سلامت روانشناختی دردانشجویان، مجموعه مقالات همایش سلامت روان‌شناختی. کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه.
منصوری، سپیده سادات (1390). نقش واسطه‌گری تنظیم شناختی هیجان برای والدگری و مشکلات هیجانی نوجوان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد، واحد مرودشت.
نشاط دوست،حمید طاهر (1381).افسردگی نوجوانان و عوامل مرتبط فردی و خانوادگی. مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان، سال 2، 14، 180- 157.
Antonovsky, A. (1987). Unraveling the mystery of health. San Francisco: Jossey-Bass AnnI.
Alriksson-Schmidt, MA, MSPH, Jan Wallander, PhD and Fred Biasini, Quality of Life and Resilience in Adolescents with a Mobility Disability Journal of Psychology,32(3), 370-379.  
Carle, A. C. , & chassion, L. (2004). Resilience in a community sample of children of alcoholies: its prevalence and relation internalizing symptomatology and positive affect. Journal of applied development psychology, 25, 577-596.
Conner , K.M, & D avidson, J . R .T.(2003).Development  of  a new resilicnce scale:
Depression and Anxiety, 18, 76-82. .( The conner- Davidson Resilience scale (CD-RIS.
Fitzpatrik ,M. A.,&Koener,A.F.(2004).Family communication  schema effect on childrens  resiliency  running  head:  family communication  conce:. Honoring  Jack M. McLeod,115-139
Forhand  ,R. ,Brody  ,G .H ., slotkin ,J . ,Fauber ,R . ,Mccombs ,A . , lonq , N.(1988). Interrelations. And family Younq  adolescents and  maternal  depression : assessme predictors . Journal of consulting an clinical psychology , 56(3),422-426.
Garmezy , N. , & Masten , A .(1991). The  protective  role  of  compentence indicators  in  children  at  risk .In  E .M. cummings , A.L. Green , & K.H .karraki (Eds.), life  span develop ment psychology: perspectives on stress and coping (pp.155-174). Hillsdale, NJ: Lawrence  Erlbaum Associates.
Luthar ,S.S, Cicchetti, D. & Becker , B.(2000).The construct  of  resilienece:ACrilical
evaluation  and  guidelines  for  future  work . child Development, 71,543-562.
Masten, A. (2001). Ordinary magic: resilience processes in development. American psychologist, 56, 227-228.
Ong, D, Bergeman, C, S, Toni, L, Bisconti & Wallace, A, (2006). Psychological Resilience, Positive Emotions, and Successful Adaptation to Stress in Later Life, Journal of Personality and Social Psychology, 91(4)- 730-749.
Pavlidis K. Mccauley E. (2001).Autonomy and relatedness in family interactions with  depressed adolescents, J Abnorm Child Psychol, 29(1):11-21. 
Rapee, R.(1997). Potential role of childrening practices in the development.of anxiety and depression.Clinical psychology Review.Vol. 17,47-67.
Rutter, M.(1999). Resilience concepts and  findings:Implications for family therapy.Journal  of family Therapy ,21,119-14.
Sibert. Al.(2007). How to Develop Resiliency Streghs.Available:www. Resiliency center.Com.
Susman, E.,Inhoff- C., Nottlemann, E., Loriaux, D., C & Chrousos, G(1987). Hormones, emotional dispositions and aggressive attributes in young adolescents. Child Development, 58.1114-1134.
Tugade, M. M. & fredrickson, B. L. (2004). Resilinet individuals use positive emotions to bounce back from negative emotional experiences. Journal of personality and social psychology, 86, 320-333.